Döner Kapıların Amacı Nedir?

Eğer davranışlarınıza önem veriyorsanız döner kapılar tam bir baş belasıdır. Bir erkek, kadın arkadaşına kapıyı döndürmek için önden mi gitmeli? Yoksa “önden kadınlar” kuralı hala geçerli mi? Her zaman döner kapıya yaklaşımınızı ortaya koyan bu soru tesadüf değil. Döner kapılar gerçekten bu kararsızlık anına sebep olmak için icat edildiler.

Bazı görgü kuralı meraklılarına göre bir adamın kendisinden önce bir bayanın kapıdan girmesine ve çıkmasına müsaade etmesi yerinde bir davranıştır. Fakat canınız isterse döner kapı olduğu zaman centilmenliğin bu standart kuralı 180 derece dönüş yapabilir. Beylerin döner kapıdan önde geçmesi gerektiğini düşünen Chicago Hyatt Park kapıcısı Joe Synder, Real Simple isimli magazin sitesine şunu belirtti: “Centilmen bir erkek döner kapıdan geçerken kadından önde giderek ona yardım etmeli. Üstelik ben buna her gün uyuyorum.” Bu davranış kadınları kapıyı açma uğraşından kurtarır ve sonunda daha nazik bir hareket olarak değerlendirilir. Centilmenlik ölmedi fakat günümüz şartlarına uyarlandı.

Reklam
Reklam

Görünen o ki bu nazik iyi niyet gösterisi döner kapının muciti Theophilus Van Kannel’in duygularına zarar verecek türden. Onun erkeklerin kadınlara kapıyı açması ile ilgili görgü kuralından nefret ettiği ve böylece sürekli askıda kalan (sürüncemede kalan) bu sorunu çözecek yeni bir tür kapı icat ettiği söyleniyor. Van Kannel’a ne mutlu ki farkında olmadan ilkinin yerine yeni bir kural yaratmış olsa bile icadıyla bilim dünyasına da katkıda bulunmuş.

Bu Philadelphia’lı öncelikle 7 Ağustos 1988 tarihinde günümüzde döner kapı olarak bildiğimiz "fırtınadan koruyucu ek dış kapı tipi"nin patentini aldı. 1881 yılında H. Bockhacker’ın Alman patentli “Havalandırmasız Kapı”sı ortaya çıktı. Dünyanın ilk döner kapısı ise 1899’da Times Meydanında Rector’s isimli bir restoranda kuruldu. Times meydanı 100 yılı aşkın süre teknolojinin ve değişimin merkezi olmasına rağmen günümüzde burası, çizgi karakterlerin gerçek boyutlu heykelleri ve kötü bir şekilde dalgaya alınan turistleri ile eş anlamlıdır (bu, bizim dünyamızın, Van Kannel’in bir zamanlar bildiği dünya olmadığının kanıtı).

Reklam
Reklam

Neyse ki Van Kannel’in bu icadının kaygılarının giderilmesinin de ötesinde bir amacı bulunuyordu. Döner kapılar bir binanın sıcaklığını ve hava basıncını düzenleyerek enerji verimliliğini sağlar. Sıcak bir yaz günü düşünün ve havalandırma çalışıyor. İki yana açılır kapı (genelde kullandığımız) açılıp soğuk hava hızlıca dışarı çıkarken sıcak hava içeriyi doldurduğunda bina soğutma sistemi bu farklılığı dengelemek için devreye girer. Aynı şeyler ters sırayla kışın da gerçekleşir. Döner kapıların tasarımı sayesinde insanlar giriş-çıkış yaparken bu hava sirkülasyonu daha az meydana gelir. Döner kapıların yararları burada bitmiyor: Onlar ayrıca caddenin gürültüsünden ve pis kokulu gazlardan da bizleri koruyor.

Döner kapılar iki yana açılır kapıların yerini aldığı zaman yüzde 30 enerji tasarrufu sağlanacak. Rockefeller Üniversitesi’nin açıklaması ise şu şekildedir: "267 BTU ısı enerjisi, yaklaşık olarak 1.3 saat yanan elektrik ampulüne, 4.3 saat yanan kısa bir floresan lambaya ya da 0.06 mil için gerekli otomobil yakıtına eşittir."

Reklam
Reklam

Döner kapıları kullanmanın şüphesiz ki yararlarına rağmen, [

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün 2006 yılında yayımladığı bir çalışmada](http://web.mit.edu/~slanou/www/shared_documents/366_06_REVOLVING_DOOR.pdf), seçme hakkı verildiği halde insanların sadece yüzde 20-30’unun bunları kullanmayı tercih ettiği sonucuna ulaşıldı. Birkaç yıl sonra New York tasarımcısı Andrew Shea benzer şekilde döner kapı kullanımının az olduğunu belirttiği kendi bölgesi için bu soruna çözüm getirmeye koyuldu. Shea döner kapı kullanmanın çevresel kazanımlarını ortaya çıkaran bulguları Kolombiya Üniversitesine gönderdi. Onun cesareti ve bazı saf gerçekler -döner kapıların her sene 14,6 ton karbon salınımını nasıl engellediği gibi- Kolombiya’da döner kapı kullanımını yüzde 28 oranından yüzde 71’e çıkardı.

Reklam
Reklam

İcadını takip eden yıllarda Van Kannel, sonradan Uluslararası Döner Kapı Şirketi'ne dönüşen Uluslararası Çelik Şirketi'ne sattığı The Van Kannel Döner Kapı Şirketi'nde çalışmaya başladı. O hayatının geri kalanını icadını geliştirmeye adadığı için hiç evlenmediğini öğrenince şaşırmayabilirsiniz. Topluma faydalı icadı nedeniyle Philadelphia John Scott Madalyası'nı alarak ömür boyu kapılarıyla beğeni topladı. Yaptığı başarılı işler nedeniyle 2007 yılında Ulusal İcatlar Onur Listesi'ne layık görüldü. Umarım törene girerken ve çıkarken herkes tarafından döner kapılar kullanılır.