Dört yaş sendromu nedir?

Adından da anlaşılacağı gibi çocuğun 4 yaşında veya 4 yaşına doğru karşılaştığı sendroma 4 yaş sendromu denir. Bu dönemdeki çocuklar artık bilinçlenmeye başladığı için seçeneklerini kendi değerlendirmek ister. Kıyafet seçimini kendi yapmak ya da bazı kararlarında tamamen bağımsız olmak isteyebilir. Bu durumda ailelerin ne yapacağına ise beraber bakalım.

4 Yaş Sendromu Nedir?

Dört yaşını doldurduktan sonra çocuklar artık bebek olarak değil bir çocuk olarak kabul edilir. Bu evrede çocukların bağımsız bir birey olma yolunda ilerledikleri ve kendi öz denetim mekanizmalarını geliştirmeye başladıkları görülür. Çocuğun yaratıcılığı artarken bir yandan da kendi kendine daha uzun oynamaya başlayabilir. Hayal kırıklığı yaşadığında daha sert tepkiler verebilir. Her çocukta benzer olgular görünse de kimilerinde bu tepkiler daha şiddetli yaşanır.

4-5 yaş sendromu tek sebebe bağlı bir olay değildir. Yaşandığı takdirde birden fazla neden aranmalıdır. Artık kendi başına birey olmaya başladığını fark eden çocuk anne ve babaya karşı “hayır” odaklı bir yaklaşım oluşturabilir. Ebeveynler sürekli olarak bir direnç geliştiren çocukla başa çıkmak zorunda kalırlar.

4 Yaş Sendromu Belirtileri Nelerdir?

4 yaş sendromu belirtileri her çocukta farklılık gösterebileceği gibi birden fazla göstergeyle de kendini belli edebilir. Su sebeple anne ve babanın çocuğunu iyi gözlemlemesi gerekir. En dikkat çekici belirtiler ise;

• Çocuk, önündeki seçeneklerin faydasına veya hoşuna gidip gitmemesine bakmaksızın her şeye hayır cevabı verebilir. Kimi zaman neye hayır dediğine dahi dikkat etmeksizin anne ve babasına olumsuz yanıt verme eğilimi gösterir.
• İstediği şeyin yapılmaması halinde öfke patlaması veya ağlama nöbetleri gösterebilir.
• Ebeveynlerle inatlaşma en yaygın görülen davranıştır. Anne ve babasının yapmasını istediği hareketi inatla yapmaz ve tersi hareket eğilimi gösterir.
• Bebeklik döneminden alışkın olduğu tavır ve davranışlardan farklı olarak hareket etmeye başlar.
• Bu sendromun en belirgin özelliklerinden biri de çocuklarda yüksek sesle konuşma eğilimi olmasıdır. Çocuklar ses tonlarını bağırma seviyesine kadar çıkarır. Temelde ebeveynlere karşı baskın çıkma isteği vardır.
• Çocukların öfke patlamasıyla beraber sinir krizi geçirdiği görülebilir. Çevreyi yumruklama, ağlama, saldırma ve çığlık atma gibi belirtilere rastlanabilir.
• Kimi çocukların sevdiği şeyleri yapmamak için inat etmesi veya aktivitelere karşı çıkması gibi durumlar görülebilir.
• Eşyaları kırma, oyuncakları parçalama, etrafa zarar verme gibi eğilimler sıklıkla görülür.
• Çocuk bilinçsiz bir şekilde öfke patlaması anında kendisine zarar verebilir.
• İştahta azalma, mutsuz ve huzursuz olma gibi durumlar sıklıkla görülebilir.

4 Yaş Sendromunun Nedenleri Nelerdir?

Çocuklarda görülen 4 yaş sendromu nedir sorusunun cevabı için öncelikle nedenlerin incelenmesi gerekir. Tıpta bir problemin sendrom olarak adlandırılması, bu problemin birden fazla nedeni olduğunun işaretidir. 4 yaşını dolduran çocuklarda öncelikle hormonal bir takım değişiklikler meydana gelir. Erkek çocukları artan testosteron miktarına bağlı olarak daha agresif olma eğilimi gösterirler. Kimi çocuklarda ise genetik faktörler öfke ve inat problemlerinin ortaya çıkmasına neden olur. Çevresel olaylar ve çocuğun yetiştiği çevre de bu noktada önem taşır. Eğer tutarsız cezalar veriliyorsa, aile işlev bozukluğu varsa veya çocuğun bebekken yaşadığı birden fazla travma mevcutsa çocuk agresiflik göstererek inat problemleri ortaya çıkarabilir.

4 Yaş Sendromu Ne Zaman Geçer?

Çocuklarında sendromun problem ve sıkıntılarını yaşayan ebeveynlerin aklına en çok takılan noktalardan biri 4 yaş sendromu ne kadar sürer sorusudur. Ebeveynlerin erken farkına varması ve çocuğun davranışlarını eğitme yoluna gitmesi halinde 3 ile 6 ay arasında bu sendromun geçtiği görülebilir. Fakat daha ileri seviye vakalarda pedagog yardımı alınmalıdır. Bu gibi durumlarda en geç 5 yaşının sonuna doğru sendromun etkilerinin geçtiği görülür.

4 Yaş Sendromunda Aile Ne Yapmalı?

4 yaş sendromu ile başa çıkmak ilaç tedavisiyle maalesef mümkün değildir. Bu sendromun sorunsuz atlatılabilmesi için anne ve babaların sorumluluğu büyüktür. Konuyla ilgili olarak bir uzmandan yardım alınmalı, anne ve babalar davranışlarını ona göre düzenlemelidir. Sağlıklı bir şekilde bu sendromla başa çıkmak için çocuğun davranışları dikkatlice gözlenir. Çocuğun davranışlarını ne sıklıkla yaptığına ve neden yaptığına dikkat etmek çok önemlidir. Ebeveynler öncelikle çocuktan beklentisini belirlemeli, ona tavır ve davranışlarında çok katı olup olmadığını gözlemelidir. Daha sonra ise çocukla iletişimine dikkat etmeli onu sevdiğini yeterince hissedip hissetmediğini anlamaya çalışmalıdır.

4 Yaş Sendromu Nasıl Atlatılır?

4 yaş sendromunun atlatılmasında yaygın olarak tercih edilen yöntemlerden biri çocuğun sosyal becerilerinin gelişmesini sağlamaktır. Sosyal becerileri artan çocuk toplum içine girdikçe tavır ve hareketlerinin olumsuzluklarını kendi görmeye başlar. Çocuğun artan sosyal becerileriyle beraber kendini tanıma deneyimi artacaktır. Daha paylaşımcı ve merhametli bir birey haline gelir. Çevreyle paylaşım sağlaması kendi dengesini bulmasına da yardımcı olur.

Aynı zamanda aileler hamilelikten itibaren evde her zaman denge kurmalıdır. Evde kurallar olmalı, bu kurallar doğrultusunda hareket edilmelidir. Düzen sağlandığı takdirde çocuk düzeni bozacak hal ve hareketlerden kaçınacak ya da bu hareketleri çabuk bırakma eğiliminde olacaktır. Aileler çocukların neden problem çıkardığını bulmalı ve bu problemlerin tekrar oluşmasını engelleyecek şekilde davranmalıdır. Çocuklara kurallar hatırlatılmalı, bu kuralların bozulmaması gerektiği anlatılmalıdır. Yardım almak için 4 yaş sendromu Adem Güneş kitaplarından da faydalanılabilir.