Son yıllarda bir 'dövme' çılgınlığı yaşanıyor. İnsanların, özellikle de kadınların ta antik çağlardan beri bildikleri, uyguladıkları bu kendini süslenme sanatı, adeta salgın bir hastalık gibi tüm dünyada hızla yayılıyor. Gencinden yaşlısına, kadınından erkeğine... giderek daha çok insan dövme yaptırıyor. Üstelik sadece kol, bacak, omuz, sırt... gibi görünen yerleri de değil, vücutların 'güneş görmeyen' bölgeleri de nasibini alıyor dövmeden.
Kimininki küçücük bir şekil. Kimininki ise, rengârenk, kocaman bir tablo sanki. Ejderhalar, deniz kızları, tek gözlü korsanlar, yılanlar, kartallar, böcekler, laleler, güller... mi istersiniz, ay-yıldızlar, gamalı haçlar, kılıçlar, palalar, tabancalar, toplar, tüfekler mi? Akla hayâle gelecek gelmeyecek şekiller... harfler... yazılar... neler neler. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, Mynet okurları için dövme yaptırmanın özellikleri yazdı.
Peki ama, kiminin modaya uymak için, kiminin gerçekten süslenmek... güzel olmak... için, kiminin ise ilgi çekici ve farklı olmak için yaptırdığı bu dövmelerin hepatitten AİDS'e, alerjik reaksiyonlardan zehirlenmelere ve tümör oluşumuna kadar sağlığımız için çok ciddi zararları olabileceğini biliyor muydunuz?
ASIL ZARARLI OLAN KALICI DÖVMELER
Dövmelerin, geçici ve kalıcı olmak üzere iki türü var. Asıl tehlikeli olan kalıcı dövmeler. Ancak, Hint kınası gibi birkaç hafta sonra silinen geçici dövmelerin bile problem yaratabileceği unutulmamalı. Çünkü, deriden emilen her türlü boyanın alerjilerden zehirlenmelere kadar çeşitli komplikasyonlara yol açabilmesi her zaman mümkün.
Tıp dilinde tatuaj ismiyle bilinen kalıcı dövmeler ise, dövme makinesi aracılığı ile yapılıyor. Deriyi bir dakikada 3.000 kez delebilen bu aletlerin iğneleri ile boyalar deri altına işleniyor. İşlem sırasında hem kullanılan alet ve iğneden ve hem de zerk edilen boyadan kaynaklanan çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor.
Bunların en sık görüleni ve en hafifi dövme işlemiyle ilgili ağrı ve kanamalar ile deride meydana gelebilecek lokal enfeksiyonlar. Kullanılan boyaya alerjik olanları ise sıkıntılı günler bekleyebilir ve sorun dövmenin deriden uzaklaştırılmasını gerektirecek kadar da ciddi olabilir.
Dövme yapılan yerlerde, sarkoid, keloid, sedef, ışığa duyarlılık... gibi çeşitli deri hastalıkları ve hatta selim veya habis tümör oluşumu bile çok nadir de olsa gelişebiliyor.
EN ÖNEMLİLERİ HEPATİT VE AİDS
Steril şartlarda yapılmayan dövmelerin en tehlikeli komplikasyonu kan yoluyla bulaşan hastalıklardır. Bunlar içinde de başta B ve C tipi hepatit ile AİDS olmak üzere, tetanos, frengi, tüberküloz ... en önemlileri. Özellikle de hepatit C hastalığının yayılmasında dövmelerin çok büyük rolleri olduğu düşünülüyor. Hepatit B virüslerinin iğne ve diğer aletlerde 2 aydan fazla süre yaşayabilmesi bulaşma riskini artırıyor. Dövmeyi yapan kişinin hepatit B taşıyıcısı olması da bulaşmada rol oynayabileceğinden, dövmecilerin mutlaka hepatit B aşısı olmuş olmaları gerekiyor.
Mutlaka bilinmesi gereken bir özellik de, dövme yaptıran kişilerin bir yıl geçmeden kan vermelerinin hepatit bakımından risk oluşturması.
DÖVMESİ OLANLARIN EMAR ÇEKTİRMESİ SAKINCALI
Son yıllarda tıpta çok kullanılan ve halk arasında kısaca 'emar' diye bilinen radyolojik inceleme yöntemi dövmesi olanlarda sakıncalı. Çünkü, dövmede kullanılan boyada bulunan demir oksit gibi metal lifleri işlem sırasında şiddetli ağrılara yol açabildiklerinden, birçok kurum dövmesi olan hastalara emar çekmeyi reddediyor.
Ayrıca, dövme boyalarında bulunabilen nikel ve bakır gibi ağır metallerin toksik etkilere ve zehirlenmelere yol açabilmesi de ihtimal dahilinde.
Yazı: ahmetrasimk@mynet.com
Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta'nın diğer yazılarını okumak için tıklayın