ANKARA (İHA) - Türkiye'nin hayvan varlığının toplumun artan et talebi karşısında giderek gerilediği belirlendi.
Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) gıda sanayiine ilişkin olarak hazırladığı rapor, Türkiye'nin hayvansal üretiminin talebin gerisinde kaldığını ortaya koydu. Buna göre, son beş yılda Türkiye'nin sığır ve koyun eti üretimi artan talep karşısında önemli oranda geriledi. Sığır eti üretiminin tüketimi karşılama oranı yüzde 110.4 olan 2000 yılında üretim 349 bin ton, tüketim ise 316 bin ton olarak gerçekleşmişti. 2001 yılında ise üretimin talebi karşılama oranı yüzde 107.8'e geriledi. Söz konusu yılda üretim yüzde 2.5'lik artışla 358 bin tona ulaşırken, tüketim ise yüzde 5'lik artışla 332 bin tona çıktı.
Sığır eti üretiminin, tüketimi karşılama oranındaki düşüş eğilimi 2002 yılında da sürdü ve yüzde 104.9'a geriledi. Sığır eti üretimi 367 bin ton, talebi ise 350 bin ton olarak hesaplandı. 2003 yılında ise sığır eti üretiminin talebi karşılama oranı yüzde 103.3'e geriledi. Sığır eti üretiminin yüzde 3.8 oranında artarak 378 bin ton olduğu 2003 yılında, talep ise yüzde 5.4'lük artışla 369 bin tona çıktı. Sığır eti üretimi yüzde 0.8 geriledi, 2004 yılında talep ise yüzde 5.1 oranında arttı. Sığır eti üretiminin talebi karşılama oranı 2004 yılında yüzde 97.4'e geriledi. Sığır eti üretimindeki gerilemenin 2005'de de süreceği tahmin ediliyor. Buna göre, 2005 yılında sığır eti üretiminin yüzde 1'lik gerilemeyle 374 bin tona düşeceği, talebin ise yüzde 5.4'lük artışla 409 bin tona çıkacağı hesaplanıyor.
Koyun eti üretimi de artan talep karşısında gerilerde bulunuyor. 1999 yılında 132 bin ton olan koyun eti üretimi, 2004 yılında 97 bin ton olarak hesaplandı. Koyun eti talebinin 125 bin ton olacağı gelecek yıl ise üretimin 96 bin tona gerileyeceği tahmin ediliyor. Buna göre koyun eti üretimi talebin ancak yüzde 76.8'ini karşılayabilecek.
"KAYITDIŞI FAALİYETLER HEM TOPLUM SAĞLINI HEM DE SEKTÖRÜ OLUMSUZ ETKİLİYOR"
Hayvan varlığının giderek azaldığına işaret edilen DPT raporunda, "Gerekli önlemler alınmazsa gelecek yıllarda bu durum tehlikeli boyutlara ulaşabilecektir" denildi.
Bunun için optimal büyüklükteki besi çiftliklerinin sayısının artırılması ve bu tür işletmelerin teşvik edilmesi önerisinde bulunulan raporda, yurt dışından yüksek verimli ırkların damızlık olarak ithalatına izin verilmesi gerektiği de kaydedildi. Raporda, ayrıca Türkiye'de şu anda yetersiz olan ve maliyetlerde önemli bir yer tutan yemin daha uygun şartlarda besiciye sağlanması için gerekli çalışmaların yapılması gerektiğine işaret edildi.
Temel bir gıda maddesi olan ve yüksek oranda protein içeren et ve ürünlerinin tüketiminin istenilen seviyelere ulaşmadığı kaydedilen raporda, "Et ve et ürünlerinin daha fazla tüketilmesi için gazete radyo ve TV'ler aracılığıyla yayınlar yapılarak, etin yeterli ve dengeli beslenme açısından taşıdığı önem anlatılmalı ve halkın bilinçlenmesi sağlanmalıdır" denildi.
Kayıtdışı faaliyetlerin sektörü olumsuz etkilediği ve haksız rekabet ortamı yarattığına işaret edilen raporda, toplum sağlığını da olumsuz etkileyen kaçak kesimlerin önlenmesi gerektiği kaydedildi.