“dünden Bugüne İshak Paşa Sarayı” Konferansı

OMÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü tarafından düzenlenen ve Sakarya Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hamza Gündoğdu’nun konuşmacı olarak davet edildiği “Dünden Bugüne İshak Paşa Sarayı” başlıklı konferans, Fen Edebiyat Fakültesi Lacivert Salon’da yapıldı.

Açılış konuşmasını yapan Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yardımcı Doç. Dr. Mehmet Sami Bayraktar, konuşmacı hakkında bilgi verdi ve faydalı bir konferans olmasını dilediğini belirtti.

Konuşmasını görsel bir sunumla da destekleyen Prof. Dr. Hamza Gündoğdu, “İshak Paşa Sarayı gerçek anlamda hanedan saraylarının bir tekrarıdır. Dönemi içerisinde yapılmış ilginç örneklerden biridir. Sarayın 17. yy. sonunda yapılmaya başlandığı söylenmektedir. Yapı üzerinde görülen farklı üslup özellikleri sebebiyle, yerel yönetimlerin de bu sarayın yapımında etkili olduğu düşünülüyor. Bu durum sarayın yapım süresinin uzun sürdüğünün bir kanıtıdır. Sarayın konumu farklı etkilere maruz kalmış bir bölgede olduğu için yapının üslubu son derece önemli. Osmanlının ilk sarayı Bursa Eski Sarayı’dır. Öyle ahım şahım bir saray olmamakla birlikte Türk adetlerine göre yapılmış bir saraydır. Osmanlıya mimari açıdan başlangıç için model olmuştur. Daha sonra yapılan Edirne Sarayı’ndan da korunaklı ve sıcak olmadığı için vazgeçilmiştir. İstanbul Eski Sarayı bugünkü İstanbul Üniversitesi’nin bulunduğu yerdir. Fatih zamanında yaptırılıp önemini de çok çabuk yitirmiştir, çünkü Fatih yeni bir saray yeri aramaya başlamıştır. Hemen ardından da Osmanlı’nın ilk derli toplu sarayı olan Topkapı Sarayı yaptırılmıştır. 5 bin insanın yaşadığı, yaklaşık 30 burcu olan ve 7 kapısı bulunan bir saraydır. Dünyanın en güzel manzaralarından birine açık bir yere yapılmıştır. İshak Paşa Sarayı yaklaşık 5 bin 800 metrekare alana yapılmıştır. Tek kişinin yaptırdığı bir saray değildir, babadan oğla geçerek yapımı tamamlanmıştır. Sarayın taşlarında 122 tane taşçı markası tespit edilmiştir. Bu durum saray yapımında farklı kişilerin çalıştıklarının göstergesidir. Misyonerler, şövalyeler, elçiler ve daha birçok insan buradan geçmiş ve sarayın güzelliğiyle büyülenmişlerdir. Saray bir kartal yuvası şeklinde narin bir tepenin düzlenmesiyle kurulmuştur. Taş ustalığı ve mimari açıdan çok önemli bir dönemde yapılan sarayın surları Urartular tarafından inşa edilmiştir. Dik bir yamacın üzeri düzlenerek yapılmış sarayın önündeki tepeye dokunulmamıştır. Bunun özel bir anlamı vardır. Herhangi bir saldırı durumunda düşman kuvvetleri ikiye bölmek için kapının tam önünde bulunan tepe muhafaza edilmiştir. Biraz abartı gibi dursa da sarayın 360 odası olduğu söylenmektedir. Ayrıca sarayın duvar süslemelerinde Kafkas ve Gürcü özelliklerine rastlanmaktadır. İyi korunaklı bir saraydır. Duvarların içinden geçen ilk ısıtma sistemi sarayın harem bölümünde görülmektedir. Kültür Bakanlığı tarafından 1950 yıllarında restorasyon yapılmış olup, daha sonra yeniden düzenleme yapılmış ve müthiş bir çalışma yürütülmüştür. İshak Paşa Sarayı keşke işlevsel, insan nefesi olan bir yer olabilse, çünkü insan nefesi olmayan, terk edilen binalar da tahribat daha çok görülüyor” dedi.

Konferans, Prof. Dr. Hamza Gündoğdu’ya plaket takdim edilmesiyle sona erdi.