Dünyada 3 Kişiden 1'i Verem

Samsun Halk Sağlığı Müdürü Uzm.Dr. Ertan Uzun, dünya nüfusunun 3'te 1'inin verem mikrobu taşıdığını, Türkiye’de vereme yakalanma oranının ise 100 binde 24 olduğunu söyledi.

6-12 Ocak Verem Hastası nedeniyle açıklama yapan Uzm.Dr. Ertan Uzun, tüberkülozun(verem) ‘mycobakterum tüberculozis’ adlı basilin insanlarda yaptığı tüm organları tutabilen, tedavi edilmezse ölümle sonuçlanan bir hastalık olduğunu belirtti. Uzun, “Dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri verem mikrobu ile enfektedir. Bu insanların yüzde 10’u yaşamlarının bir döneminde vereme yakalanacaklardır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ‘Küresel Tüberküloz 2012 Raporu’na göre dünya genelinde tüberküloz insidans, prevalans ve mortalite hızları düşmektedir. Buna rağmen küresel tüberküloz yükü halen çok yüksektir. 2011 yılında 8.7 milyon yeni vaka ve 1.4 milyon tüberkülozdan ölüm olduğu hesaplanmıştır. Ölümlerin 430 bini HIV pozitif tüberküloz hastalarıdır. Dünya genelinde insidans, prevalans ve mortalitenin en yüksek olduğu bölgeler Afrika ve Güney Doğu Asya bölgeleridir. Ülkemizin de içinde bulunduğu Avrupa bölgesinde insidans hızı ortalama 100 binde 42’dir. Türkiye’nin ki ise 100 binde 24’tür. Samsun’da ise insidans hızı ortalama 100 binde 28’dir. Dünya genelinde bu insidans hızı 100 binde 125’tir. 2009 yılında 17 bin 388, 2010 yılında 16 bin 551, 2011 yılında 15 bin 679 tüberküloz hastasının verem savaş dispanserlerine kayıtlı olarak tedavisi verilmiştir. Giderek azalan oranda hasta olduğu görülmektedir” dedi.

DSÖ’nün ülkelerdeki tüberkülozlu hasta sayısını tahmin ederek ‘olgu bulma oranı’nı kullandığını ifade eden Uzun, “Türkiye için bu oran yüzde 85’tir. Başka bir deyişle 2011 yılında Türkiye’de var olan hastaların yüzde 15’inin kayıtlarda yer almadığı tahmin ediliyor. Bu amaçla 2012 yılında ülkemizde tüberkülozda aktif sürveyans programı için 5 pilot il belirlenmiştir. Bu pilot illerden biri de Samsun’dur. Ülkemizde veremle savaşta etkin, çağdaş ve sürdürülebilir hizmetlerin sağlanması amacıyla 2010 yılında yeniden yapılandırılmaya gidilmiş, her ilde en az bir tane olmak şartı ile 500 bin nüfusa bir dispanser planlanmıştır. Hastalara belli aralıklarla ev ziyaretleri yapılarak gıda ve maddi destek sağlanmaktadır. Tüm ilaçlar ücretsiz olarak ve kesintisiz temin edilmektedir. Hastaların çevresindeki aile içi ve aile dışı temaslıları da dispanserlerde ücretsiz olarak kontrol edilmektedir. Samsun’da akciğer hastalarında bulaştırıcılık ve tanı açısından çok önemli olan yayma bakılma oranı yüzde 96.7 ile ülke ortalamasının da üzerindedir. Tedavi başarısı yüzde 93.8 ile yine ülke ortalamasının üzerinde yer almaktadır. İlimizde Direkt Gözetimli Tedavi (DGT) ile hastalara ilaçları içirilmektedir” diye konuştu.

Düzenli ilaç kullanmayan hastalarda en büyük problemin dirençli hastaların oluşma olduğunu kaydeden Uzun, “Normal bir verem hastasının tedavisinin ilaç maliyeti 50 - 90 TL iken çok ilaca dirençli bir hastanın ilaç maliyeti 2 bin - 7 bin TL arasındadır. Ayrıca normal verem hastası günde 8 - 10 ilaç ile 6 ayda tedavi olurken, çok ilaca dirençli verem hastası günde 20 - 24 ilaçla 24 ayda tedavi olmaktadır. Bu nedenle her tüberkülozlu hastanın düzenli ve yeterli ilaç içmesi bunun içinde bir sağlıkçı gözetiminde ilaç içirilmesini amaçlayan DGT çok önemlidir” şeklinde konuştu.