“dünyanın İlk Rasathanesi” Anlatılacak

Marmara Belediyeler Birliği tarafından düzenlenen “İstanbul Dersleri” ana başlıklı bilimsel eğitim programlarına “Dünyanın İlk Rasathanesi” konferansıyla devam edilecek.

İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Mustafa Kaçar tarafından verilecek seminer 7 Şubat’ta Birliğin Eminönü’nde bulunan merkez binasında düzenlenecek. Program kapsamında 16’ncı yüzyılın ikinci yarısında, III. Murat döneminde, İstanbul'da Tophane sırtlarında Takîyüddîn tarafından kurulan gözlemevinin Osmanlı bilim tarihindeki önemi anlatılacak.

TAKİYÜDDİN RASİH: “DÜNYANIN İLK RASATHANESİ”

1521 yılında Şam'da doğan Takîyüddîn Rasih iyi bir eğitiminden geçti. Daha sonra kadı olarak farklı merkezlere atandı. Kadılığı sırasında yaptığı gözlemler ile ün kazandı. 1571'de Mustafa Çelebi'nin ölümünden sonra II. Selim tarafından saray müneccimbaşılığına atandı. 1574 yılında Galata Kulesi'nde gözlem çalışmalarına başlamıştır. Hoca Saadettin ve Sokullu Mehmet Paşa'nın desteği ve padişah III. Murat'ın fermanıyla 1577 yılında Tophane sırtlarında Takîyüddîn’in yönetimi altında bir gözlemevi (rasathane) kurulmuştur. Takîyüddînn, matematik ve astronomi başta olmak üzere bilimin çeşitli alanlarında örneğin optik ve tıp araştırmalar yapmıştır. Özellikle trigonometri alanındaki çalışmaları övgüye değerdir.

1577 yılında III. Murat'ın fermanlıyla Tophane sırtlarında bir gözlemevi kurmuş, ancak ne yazık ki bu gözlemevi, Şeyhülislam Kadızâde'nin “Gözlemevleri Bulundukları Ülkeleri Felakete Sürükler” şeklindeki fetvası üzerine 1580'de yıkılmıştır. İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Mustafa Kaçar bu rasathanenin öne sürülen iddialara göre neden yıkıldığını ve Bilim tarihi açısından bu yerin nasıl bir öneme sahip olduğunu konferansta açıklayacak.