Büyüme rakamları yine beklentilerin üzerinde yüz de 8.2 gibi çok ciddi bir oranda geldi. Cari açık kısmen düşmüş olsa da, düşünüldüğü kadar sert olmadı. Bu nedenle MB'nın henüz büyümenin önüne set çekemediğini görüp, ekonomiyi soğutucu yeni tedbirleri gelirmi korkusu da İMKB'de satışları getirmiş olabilir. Tabii bir de, bu saydığım verilerin etkisinden tedirgin olan yabancıların da satışları görülmüş olabilir.
Evet bunların hepsi doğru olabilir. Ancak tüm bunlara rağmen, dünkü düşüşün sadece bizde olmadığını ve ABD hariç asıl, Avrupa borsalarında daha yüksek olduğunun bilinmesini isterim. Hatta dış borsaların asıl tetikleyici olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle '' Ne oluyor bizim borsaya?'' sorusu doğruyu yansıtmaz.
Türkiye'nin üçüncü çeyrek büyümesi 2012 için Türk ekonomisi üzerindeki hızlı büyüme düşüşü korkularınının düşünüldüğü gibi gerçekleşmeyebileceğine işaret olabilir. Türkiye için en ideali, aslında büyümenin düşmesi değil, cari açığın düşerken büyümenin yüksek olmasıdır.
İMKB'nin düşmesinin tetikleyicileri dış borsalar, onların düşmesindeki etkileyiciler de Moody's ve Fitch'in açıklamalarıdır.
AB liderler zirvesi sonrası gelen uzlaşma kararları olumludur ama henüz finansal konulardaki sorunların çözümü konusunda ihtiyaç duyulan likidite nereden sağlanacaktır bu konudaki belirsizlik hala meçhul. Bu durum netleşmediği takdirde Avrupa'lı ülkelerin şuanki seviyelerine uygun olmayan AAA notlarının düşmesi herkes için olması gereken bir sonuç olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle bu riskleri herkesin bilmesi, beklenenler yapılmazsa bu sonuçla karşılanacağının bilinmesi gerekir.
Ama diğer taraftan da bu düşüşler teknik göstergeler nedeniyle de doğaldı. Genel görünümlerde bu realize riskleri mevcuttu. Belki her hisse için durum aynı değildi ama endeksler ve ana hisselerde durum böyleydi. Ancak yaşanan bu düşüşler sonrası ciddi derecede desteklere yakınız. Bu nedenle desteklerde gelen alımlarla da karşılaşabiliriz.
AB euro birliğinin içinde bulunduğu durum nedeniyle her an likidite sorunu için tedbirlerin açıklanması beklenebilir. Çünkü bu tedbirlerin alınması zorunludur. Birlik ülkeleri bu tedbirleri alırsa bu gördüğünüz tablonun bir anda tersine olumluya döndüğünü de görebiliriz.
Düşüş için belirsizlik ve tekniklerden kaynaklanan baskılar mevcuttu. Yaşanan düşüşlerle teknik baskılar azalırken, likidite belirsizliği sürüyor. Finansal belirsizlik çözülmeden rating kurumlarından ciddi not düşürmeleri yaşanmazsa düştüğümüz seviyelerin bir altındaki desteklerin altını şimdilik beklemeyebiliriz. Ama Avrupa ekonomik kararlarını bir an öncesi açıklamazsa, öncesinde de yazdığımız realizeleri yaşamak kaçınılmaz olur.
Peki ama madem böyle neden o zaman satıp çıkalım demiyoruz ki? Arkadaşlar, anlattıklarımı ve yaşananları görüyorsunuz. AB'nin 27 ülkesinin 26'sı uzlaşma açıklıyor. Euro birliğindeki 17 ülkenin hepsi bu grubun içinde. Sorunun yapısal kısmında uzlaşanların en kısa zamanda likidite ve finansal sorunlar için de tedbirlerini açıklaması gerekir. Yoksa, yeni Avrupa'yı doğurabilecek yapısal anlaşmaların bir anlamı kalmaz. Bu nedenle de, teknik realizelerin gereğinden fazla düşüşleri beklemek çok da normal olmamalı.
Sorun kendi zorunluluklarını bir an önce yapması gereken Avrupa'nın nasıl olup da bu kadar ağırdan almasından kaynaklanıyor.
Yoksa kimse, düşüşleri sadece İMKB'de oluyor gibi görmesin ve sorun bizde mi korkularına kapılmasın! İşin zorluğu da burada zaten. Bizdeki dengelerde Avrupa'daki gibi bir sorun olmadığı hatta daha sağlam bir ekonomi olmasına rağmen, Avrupa'da yaşanılan sermaye sıkıntılarının çözümü sağlanamadığı için, bizdeki her ölçekli yabancı yatırım gruplarından, kendi ülkelerindeki sermaye sıkıntılarını fonlamak için para çıkışları görüyor olabiliriz. Bu sürecin devamını ya da sınırını bilmek kolay bir iş değil. Ancak Avrupa'da likidite tedbirleri alınmaya başladığında, üstümüzdeki bu riskin de azalmasına neden olur. Lakin tekrar ediyorum, dün İMKB'de yaşanan düşüşten daha fazlası Avrupa borsalarında yaşanmıştır.
Bugün için destekleri yazdım. Borsalarda dünkü satışların biraz aşırı olduğunun düşünülerek, bugün yukarı tepkilerinin oluşmasını bekliyorum. Ama 52.120 ve 51.640 endeks seviyeleri gelebilecek ek realizeler için yakın destekler olarak yine de karşımızda duruyor.
İki hafta öncesinden yaptığım bir teknik uyarıyı yeniden tekrarlıyorum. Bu düşüşler sadece teknik sebeplerle dahi izah edilebilir. Dirençlerde olunduğu için realizelerin gelmesi izah edilebilir. Ancak sonrasında ratingçilerin not düşürmeleri gibi nedenlerle yazdığım yakın destekler aşağı kırılırsa iki kez görüp de döndüğümüz 48.600 civarı destek hızlı bir şekilde görülüp bu sefer tutmayabilir. Ama gördüğünüz gibi, şimdilik 48.600'lü seviyeleri görmeyi beklemiyorum.
Düşüşlerin sürmesi herkesin moralini bozar ama yaşananların öyle sonradan yazıldığı gibi kesin bilinen gelişmeler olmadığını biliniz. Piyasaların gelişmeleri yapılacak açıklamlara göre her yöne doğru yaşanabilir.
Not: Yazı 13 Aralık saat 09:12'de borsaanalizci.com'da yayınlanmıştır.
Aydın Eroğlu