Eker: Dünyada Gıda Fiyatlarını Spekülatörler Dalgalandırıyor

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, dünyada gıda ve tarım ürünlerinde 2012 fiyatlarının 2011 yılından daha düşük olduğuna dikkati çekerek, "Son dönemde farklı kuruluşlarca açıklanan fiyatlar incelediğimizde ciddi bir kriz durumu olmadığını görüyoruz. Bu durum, tarımsal ürün ve gıda fiyatlarındaki dalgalanmalarının en büyük nedeninin spekülatif hareketler olduğunu düşündürüyor. Bu süreçte karar alıcılar olarak bize düşen, suni bir krize neden olmadan piyasaları rahatlatacak tedbirleri almaktır." dedi.

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 5. Tarım Bakanları Toplantısı, Antalya Belek’teki Rixos Premium Otel’de yapıldı. Türkiye’nin yanı sıra; Türkiye, İran, Azerbaycan, Tacikistan, Afganistan, KKTC’nin tarım bakanları ile Kırgızistan ve Pakistan’ın üst düzey bakanlık yetkililerinin katıldığı toplantıya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker başkanlık etti. Toplantının ana gündemini küresel gıda güvenliği oluşturdu.

Bakan Mehdi Eker, su, arazi ve enerji sektöründeki son gelişmelerin küresel gıda güvenliğine ilişkin kaygıları artırdığını söyledi. Gıda güvenliği riske eden unsurları engelleyebilmek için; arazi, su, enerji ve gıda ile ilgili daha bütüncül stratejilere acilen ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. Bu alandaki gelişmelere rağmen Türkiye’nin 1990-2012 döneminde açlık indeksini yüzde 50’den fazla azaltan, aralarında; Çin, Brezilya, Meksika, İran’ın da yer aldığı 15 ülke arasında en başarılı ülke olmayı başardığını dile getirerek “Uluslararası Gıda Politikaları ve Araştırma Enstitüsü, IFPRI verilerine göre; Türkiye’de Küresel Açlık Endeksi 1990’da 5,7 iken, 2001’de 3,1’e, 2012’de ise 1,5’e düşmüştür.” diye konuştu.

Küresel krizlerle birlikte dünya gündeminin ilk sıralarına yükselen gıda güvenliğinin, G8 ve G20 gibi gelişmiş ülkelerin de gündemlerinde ön sırada yer almaya başladığını kaydeden Bakan Eker, bu konuda ulusal programların yanı sıra bölgesel ve uluslararası işbirliklerine ihtiyaç olduğuna değindi. Eker, EİT’nin 450 milyonluk nüfusu ve 7 milyon metrekare yüzölçümüyle bu alanda önemli bir platform olacağına inandığını ifade etti. EİT bölgesindeki iş gücünün yüzde 40’ının tarım sektöründe istihdam edildiğini, bazı bölge ülkelerinde bu oranının yüzde 80’e kadar çıkabildiğini belirten Eker, buna karşın tarımın milli gelir içindeki oranının yüzde 11’in biraz üzerinde gerçekleştiğine dikkat çekti. Bölgenin tarımsal üretim açısından önemli bir potansiyele sahip olmasına karşın rakamların, tarım sektöründe verimliliğin son derce düşük olduğuna işaret ettiğini kaydeden Eker, “Açlık ve yoksulluk, en fazla kırsal alanlarda yaşam süren özellikle kadınlar, çocuklar, göçebe nüfus, köylüler, küçük çiftçiler, tarım işçileri üzerinde etkisini göstermektedir. Bu veriler ışığında, bölgede gıda güvenliğinin ve güvenilirliğinin temini için, bu konuların EİT gündeminde üst sıralarda tutulması gerektiği açıktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Yeterli gıda ve besine erişimin giderek daha karmaşık ve zor hale geldiğine işaret eden Bakan şöyle devam etti: “Ülkelerin bu zorlu süreci artık tek başlarına yönetebilmeleri mümkün değildir. Yeterli ve istikrarlı gıda arzının sağlanabilmesi için bölgesel ve uluslararası adımların koordineli, tutarlı ve şeffaf bir şekilde atılması önem arz etmektedir. Birçoğu fakir ve gıda güvenliğinden yoksun olan küçük çiftçilerin, bu yüksek gıda fiyatlarından faydalanmaları ve çözümün bir parçası olmaları sağlanmalıdır. Bu çerçevede küçük ölçekli gıda üreticilerinin üretimlerini artırmak için daha iyi donanıma sahip olmalarının temini, pazarlara erişimlerinin artırılması ve risklere maruz kalmalarının azaltılması gerekmektedir. Gıda güvenliğini tehlikeye düşürecek risklerin önceden tespit edilerek bu doğrultuda güvenlik ağlarının oluşturulması için EİT üyelerinin çalışmalarını elbirliği ile artırması gerekmektedir.”

Bakan Eker, EİT üyelerinden Gıda Güvenliği Bölgesel Programı’nı etkin şekilde uygulamalarını istedi.

FİYATLARI SPEKÜLATÖRLER DALGALANDIRIYOR

Bakan Eker ayrıca, 2012 fiyatlarının 2011 yılı seviyesinden düşük olduğuna değinerek, “Son dönemde farklı kuruluşlarca açıklanan fiyatlar incelendiğinde ciddi bir kriz durumu olmadığını görmekteyiz. Bu durum, tarımsal ürün ve gıda fiyatlarındaki dalgalanmalarının en büyük nedeninin spekülatif hareketler olduğunu düşündürmektedir. Bu süreçte karar alıcılar olarak bize düşen, suni bir krize neden olmadan piyasaları rahatlatacak tedbirleri almaktır. Bu kapsamda bölgesel ve küresel işbirliği ve ortak hareketin önemini vurgulamak istiyorum.” şeklinde konuştu.