Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in, “Ekmek 61 kuruş olmalı” sözlerinin ardından fiyat tartışması alevlendi. Bakan Çelik, “1.25 liralık ekmekte zammın izaha ihtiyacı var” derken, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, fırıncıların maliyetini yükselten fırın sayısındaki artış ile satılmayan ekmekler konusunu da masaya yatırıyor.
15 BİN KİŞİYE 1 FIRIN ÖNERİSİ
Sektör fırın sayısının 15 bin kişiye 1 fırın düşecek şekilde sınırlandırılmasını önerirken, bakanlık bu öneriyi de incelemeye aldı. Ekmekte merdiven altı ve ruhsatsız çok sayıda üretim ve satış noktası olduğuna dikkat çekilirken, ruhsatı olmayan yerlerin ekmek satışı yapmasının önlenmesi de gündemde. Halen tekel ürünlerinde olduğu gibi ekmek satış ruhsatı sisteminin başlaması da seçenekler arasında. En büyük şikâyet konularından biri bakkaldan kuruyemişçiye, büfeden tüpçüye kadar hemen her yerde ekmek satışı yapılması.
Yetkililer, geçmişte de ekmek satışının ruhsatla yapıldığına dikkat çekti. Bakanlık, çok fazla sayıda fırın ruhsatı veren belediyeleri de sürece dahil edecek. Belediyelerden ruhsat verilmesini zorlaştırması talep edilecek. Öte yandan bakanlık, irili ufaklı çok sayıda fırının birleşerek daha verimli çalışmasını da istiyor. Buna yönelik bir birleşme modeli ve teşvik modeli de araştırılıyor.
BAKANLIK 0.48 KURUŞ KÂR ÖNGÖRDÜ
Bakanlığın hesabına göre bir fırıncı günde 10 bin ekmek üretirse, ekmek başına 0.48 kuruş kârla kendini çevirebiliyor. Bu durumda da 250 gram ekmek 61 kuruşa satılabilecek.
'91 KURUŞLUK EKMEKTE 9 KURUŞ KÂR EDİYORUZ'
Fiyat tartışması, Bakan Çelik’in Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin 250 gramını 62 kuruştan sattığı ekmek örneği ile başlarken, Bursa Ekmek ve Besin A.Ş. Genel Müdürü Mustafa Bektaş, ekmek maliyetleri hakkında bilgi verdi. Bektaş, 400 gram ekmeği 1 liraya, 250 gram ekmeği de 62 kuruşa sattıklarını söyledi. Bektaş, “1 liraya sattığımız ekmeğin maliyeti 91 kuruş. Bunun üzerinden 9 kuruş kâr ediyoruz. Az bir kâr değil. Aslında bizim de üzerimizde maliyetlerden dolayı zam baskısı oluştu. Bir hafta önce fiyatı artırdık. Ondan önce 90 kuruşa satıyorduk ve şirket içinde maliyeti 6-7 ay sübvanse ettik” dedi.
Bektaş, 1 kilo ekmeği kendilerinin 2.5 lira, piyasanın ise 4 liradan sattığını ifade etti.
BURSA FIRINCILAR ODASI: BİZ BAKANIN DEDİĞİ MALİYETLE SATAMAYIZ
Bursa Fırıncılar Odası Başkanı Adnan Yılmaz Bakan Çelik’in Bursa örneğine itiraz ederek şöyle konuştu: “Biz 250 gram ekmeği 1 liraya satıyoruz. Kârımız da yüzde 15. Ben, mahalle fırınlarının temsilcisiyim. Korsan ve kaçak fırınlar nedeniyle birim maliyet bizde yüksek. Birim maliyetler, 10 bin ekmek yapınca farklı, 2 bin ekmekte farklı. Halk ekmek ile karşılaştırma yapmak doğru değil. Onlar günde 280 bin ekmek yapıyor. 250 grama çevirince 400 bin ekmek yapıyor. Maliyetler farklı. Mahalle fırını ile kıyaslanamaz. Onlar 60 bin çuval un alıyor, biz 320 çuval. Bakan beyin dediği maliyetlerle mahalle fırını satış yapamaz. Elmayla armut toplanamaz.”
BURSA BÜYÜK BOY SATTIĞI İÇİN AVANTAJLI
Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı Bursa’nın büyük gramajlı ekmek sattığını, bu nedenle maliyetinin düşük olduğunu öne sürdü. Balcı, Bursa Belediyesi’nin ekmeği 400 gram olarak büyük boy sattığına dikkat çekerek “Ekmeği büyük sattığı için avantajlı duruma geçiyor. Ekmekte pişirme payı denen şey var. 310 gram ekmek fırınlarsın, su kaybından dolayı 250 grama düşer. Ancak büyük ekmekte aynı gramajda çıkıyor” iddiasında bulundu.