ANKARA (İHA) - Evlerde kullanılan elektrikli ev aletleri istenilen hizmet ve konfor seviyesini etkilemeksizin daha az enerji ile kullanılabilir. Ayrıca, verimli aydınlatma sistemleri ve ev aletlerini kullanarak elektrik faturalarında azalma sağlanabilir.
Elektrik İşleri Etüt İdaresi'nin (EİE) enerji verimliliği çalışmaları sürüyor. EİE, enerji verimliliği ve enerji tasarrufu konularında kamuyu bilgilendirmek için bazı pratik çözümler hazırladı. Uzmanların araştırmalarına göre, verimli aletlerin fiyatları benzer modellerinden pahalı olabiliyor, ancak verimli aletlerin satın alınması esnasında ödenen fiyat farkı, daha sonra elektrik faturalarındaki düşüş ile kullanıcıya geri ödeniyor. Uzmanlar, insanların genel olarak çevresel olaylara duyarlı olmakla birlikte, artan enerji kullanımı ile orantılı olarak artış gösteren çevresel zararları azaltma konusunda ne yapabileceğinden emin olmadığını bildiriyor. Uzmanlar, eğer elektriğin daha verimli kullanılması öğrenilirse, Türkiye'de çevresel sorunların çözümüne önemli bir katkı sağlanacağını da vurguluyor.
Yeni bir ev için veya mevcut olanın değiştirilmesi amacıyla yeni lambalar ve aletler satın alınacağında, ekonomik gücün yetebileceği en verimli olanların tercih edilmesi gerekiyor. Karar verirken birkaç önemli noktaya dikkat edilmesini öneren uzmanlar, bazen enerji verimli aletler satın alırken daha fazla, bazen ise daha az ödendiğini kaydediyor. Ancak, her iki durumda da enerji verimliliğinin uzun süre kullanımlarda tasarruf sağladığını ifade eden uzmanlar, kullanıcının başlangıçta tasarruf etmeyi düşünerek ucuz ama verimi düşük bir aleti tercih edebileceğini, fakat bunun sonucunda her ay daha yüksek elektrik faturası ile kaşılaşacağını kaydediyor. Örneğin bir buzdolabını 13-15 yıl kullanmanın genellikle satınalma maliyetinin 1,5-2 katına mal olduğunu belirten uzmanlar, verimli bir aletin satınalma ve kullanımı süresince maliyetleri toplamının, düşük verimli bir aletin toplam maliyetinden az olduğunu vurguluyor.
AYDINLATMADA ENERJİ TASARRUFU
Evlerde aylık elektrik faturalarının yaklaşık yüzde 20'si aydınlatma amaçlı kullanıma ait. Verimli aydınlatma hem faturalarda hem de gözlerde rahatlama sağlayacağından daha düşük faturalar ve daha kaliteli aydınlatma ile memnun edici sonuçlar elde edilebilir. Aydınlatmada enerji tasarrufunun basit tedbirlerle sağlanmasının önemli bir avantaj olduğunu ifade eden uzmanlar, aydınlatmada enerji tasarrufunun, aydınlatmanın kalitesini düşürmeden iyi bir aydınlatmanın gereklerini yerine getirerek yapılabileceğini kaydediyor. İyi bir aydınlatmanın daha verimli aydınlatma elemanlarıyla sağlandığını belirten uzmanlar, düşük verimli ışık kaynakları yerine yüksek verimli ışık kaynakları kullanılarak uygun aydınlatma ve enerji tasarrufu sağlanabileceğini bildiriyor. Doğru ampul seçiminin, onun ne amaçla ve nerede kullanılacağına bağlı olduğunu belirten uzmanlar, ampul seçiminde aydınlatma seviyesi, açık kalma süresi ve değiştirilme kolaylığı gibi faktörlerin yanısıra şu noktaların da gözönüne alınmasını öneriyor:
"Lamba sayısı arttıkça, daha uzun ömürlü ve verimli olanlarına yatırım yapmak, iç mekan kullanımı için tasarlanan lambaları dış aydınlatmada kullanmamak, lamba seçiminde ihtiyaç olan yere ne kadar faydalı aydınlatmanın yönlendirileceğini gözönüne almak, ayar anahtarı ile ve kısma yoluyla kullanılabilen lambaları kullanmak, belirli bir saatte otomatik olarak lambaları kapatan bir saatin monte edilmesi veya çevrede birisi olduğu zaman lambaları açacak optik veya ultrasonik sensörlerin kullanılması ile bu anahtarları alternatif şekillerde kullanmak, yüksekvatt, uzun ömürlü, zamanla oluşan ısı akışı düşümü az olan lambaları tercih etmek".
Bunların yanında, en ucuz ampulü seçmenin, uzun dönemde para tasarrufu sağlamadığını, çünkü lambanın kullanım ömrü boyunca aydınlatma enerjisi maliyetinin kendisinin alış maliyetinden on kat daha fazla olacağını ifade eden uzmanlar, bu nedenle enerji verimli lambaların başlangıçta pahalıya mal olurken, düşük faturalar ile bedelini kısa sürede geri ödendiğini bildiriyor.
Yetkililer, bir akkor lambanın, kompakt fluoresan lamba ile değiştirildiğinde, yüzde 80 aydınlatma maliyetinin azaldığını vurgulayan uzmanların, düşük elektrik faturaları için sunduğu basit öneriler de şunlar:
"Odadan ayrılırken lambalar kapatılmalıdır. Aile bireylerinin odadan ayrılırken lambaları kapatmalarını hatırlatacak notlar konması faydalı olacaktır.
Gün ışığından mümkün olduğunca faydalanılmalıdır. Odalar doğal aydınlık avantajını daha iyi kullanacak şekilde düzenlenmelidir. Pencere yakınına bir masa ve sandalye yerleştirerek elektrik faturalarında gerçek bir azalma sağlanabilir.
Tozlanan lambalar ışığın yüzde 50'sini yayar, yüzde 50'sini yutar. Bunları temiz tutmakla daha fazla enerji harcamadan aydınlatma miktarı arttırılabilir.
Duvarlar ve tavanlar açık renkli boya ile boyanmalı, dekorasyon eşyaları mümkün olduğunca açık renkli seçilmelidir.
Daha fazla ışığa ihtiyaç duyulan bölümlerde çok sayıda düşük güçlü lamba yerine, daha yüksek güçlü tek bir lamba kullanmak daha verimli bir aydınlatma sağlar.
Dekoratif lambalar ışığı sizin istemediğiniz yönlere gönderir. Açık renk, şeffaf gölgelikli abajurlar ışığı daha iyi geçirirler".
ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ
Önemli bir enerji kullanıcısı olan ev aletleri kullanımında alınacak önlemler ise şu şekilde:
"Buzdolabının dondurucu ve gövde kapısının açılıp kapanması esnasında önemli ölçüde soğuk hava kayıpları olur. Bu yüzden kapıları mümkün olduğu kadar az açık tutmaya özen gösterin.
Buzdolabına sıcak malzeme koymayın. Aksi halde üniteniz ısıyı uzaklaştırmak için daha uzun süre çalışarak enerjiyi fazla tüketecektir. Buzdolabı ve derin dondurucuları fırın, radyatör gibi ısı kaynaklarından uzak yerlere yerleştirin, aksi takdirde tüketimin yüzde 10-20 oranında artar.
Sıvı yiyeceklerin üzerini kapatın. Aksi halde dolabın içindeki nem oranını arttırarak kompresörün daha fazla çalışmasına neden olur.
Fırınların kullanımında ön ısıtmadan mümkün olduğunca kaçının.
Aynı anda birden fazla yiyecek pişirilebilir. Fırın kapağının her açılışında yüzde 20 oranında ısı kaybı olması nedeniyle, kapağı, pişme süresinin sonuna kadar açmayın.
Eğer evde birkaç tane fırın varsa daima küçük olanı tercih edin. Mikro dalga fırınlarda pişirme 2-10 dakika, ısıtma ise 10-30 saniyede gerçekleşir. Bu nedenle geleneksel fırınlara göre yüzde 50 daha daha az elektrik harcarlar. .
Çamaşır makinelerinde harcanan elektrik enerjisinin büyük bir bölümü suyu ısıtmak için kullanılır. Yüksek sıcaklıkta yıkamak yerine ılık veya soğuk suyla yıkayın, durulamayı da soğuk su ile yapın.
Eğer mümkünse çamaşırları dışarıda güneş ve rüzgardan yararlanarak kurutun. Zorunlu olmadıkça kurutma makinesi kullanılmayın.
Önden yüklemeli makinalar, üstten yüklemeli makinalara göre daha az enerji tüketirler.
Bulaşıkları ön durulamaya tabi tutmak gereksizdir, gerektiği durumlarda sıcak su yerine soğuk su kullanın.
Bulaşıkları, yüksek sıcaklıkta yıkama arzu edilmedikçe 55 derece su ile yıkamak yeterlidir.
Bulaşık makinenizi tam kapasite dolmadıkça çalıştırmayın.
Elektrikli süpürgenin torbasını sık sık boşaltın. Bu işlem, süpürgenin emme gücünü yükselteceğinden daha verimli ve daha çabuk temizlemeyi sağlar. borudaki toz ve pamukçukları temizleyin.
Bilgisayarların kullandığı enerjinin çoğu, bilgisayar kullanılmadığı esnada açık olmasından dolayı kaybolmaktadır. Kullanmadığnız sürece bilgisayar, televizyon,
CD gösterici ve radyoları kapalı tutun.
Ütüleme işini, ütüyü tekrar ısıtmak gerekmeyecek şekilde bir defada yapmaya çalışın.
Saç kurutma işlemi mümkün olduğu kadar havlu ile makina kullanmadan yapın. 10 dakika çalışması 60 wattlık bir lambanın 3 saat yanmasına eşdeğer bir elektrik tüketir".