Emekli maaşı hesaplama formülü nedir, 4A ve 4B emekli maaşı nasıl hesaplanır? Emekli maaşı hesaplanırken son kaç yıl dikkate alınıyor?

Emekli maaşı, yaş ve deneyim fark etmeksizin çalışan herkesin merak ettiği bir konu. İş hayatı sonlandıktan sonra ne kadar maaş alacağını merak eden çalışanlar, emekli maaşı hesaplama formülü ile ilgili araştırmalara başlıyor. Emekli maaşı miktarı, kişiden kişiye farklılık gösterir. Aynı şirkette aynı görevde çalışan kişilerin bile emekli maaşları farklı olacaktır. Emekli maaşı hesaplama formülü içerisinde bulunan kriterlerin herkes için değişkendir. Peki, emekli maaşı nasıl hesaplanır?

Belirli bir süre çalışan kişiler gerekli şartları yerine getirdikten sonra emekli olmaya hak kazanır. Emekliliğe hak kazanmak için gereken şartlar yaş, cinsiyet, çalışılan sektör gibi faktörlere göre farklılık gösterebilir. Şartları sağlayan herkes emekli olmaya hak kazanır. Emekli olduktan sonra gerekli başvuruları ve işlemleri yaptıktan sonra emekli olan kişiler emekli aylığı ya da emekli maaşı almaya hak kazanırlar. Emekli maaşı hesaplama yaparken dikkat edilmesi gereken unsurlardan en önemlisi de emekli maaşı hesaplanırken son kaç yılın dikkate alındığıdır. Peki, emekli olunca ne kadar maaş alırım?

Reklam
Reklam

Emekli maaşı hesaplama formülü nedir?

Emekli maaşı hesaplanırken bilinmesi gereken en önemli şeylerden biri emekli maaşı hesaplama formülü belirli olsa bile emekli maaşını etkileyen birçok değişken olduğudur. Kişinin çalışma süresi, ödemiş olduğu prim miktarı, çalışma hayatındaki aralar bu değişkenlerden sadece birkaçıdır. Örneğin çalışma süresi ne kadar uzunsa ve prim de ne kadar fazlaysa alınan emekli maaşı da bir o kadar yüksek olur. Bir diğer konu da iki farklı yerden kazancı olan kişi, daha fazla emekli maaşı kazanacaktır. Emekli maaşı hesaplama formülü en temel olarak ortalama aylık kazancın ödenen prim miktarı ile çarpılmasıdır.

Kişi emekli olacağı seneden bir sene öncesi değer baz alınarak emekli maaşı alabilir. Bu hususta kişinin senelik ortalama kazancı hesaplanır ve bu hesaplamada son 10 senenin kazancı da değerlendirilir. Kişinin son 10 senelik kazancı 10'a bölünür ve böylece senelik ortalama kazancı tespit edilir.

4A (SGK) emekli maaşı hesaplama nasıl yapılır?

Bahsedilen temel emekli maaşı hesaplama formülü 4A emekli maaşı için uygularken emekli adayının sigorta girişinin hangi yıla ait olduğu oldukça önemlidir. "emekli olunca ne kadar maaş alırım?" diye merak eden 4A çalışanları için emekli maaşı hesaplaması üç farklı döneme bölünmüş durumdadır. Bu dönemler ise şu şekildedir:

Reklam
Reklam
  • 1999 öncesi dönem: Bu dönemde aylık bağlama oranı (prim ödenen süre) ve gösterge rakamları daha yüksektir.
  • 1999-2008 arası dönem: Bu dönemde aylık bağlama oranı oldukça değişken olabilirken güncelleme rakamları ise önem kazanıyor.
  • 2008 sonrası dönem: Bu dönemde ise büyüme rakamları, enflasyon oranları ve aylık bağlama oranı göz önünde bulunduruluyor.

Peki, yukarıda bahsedilen değerler nedir?

Reklam
Reklam
  • Gösterge rakamı kişinin bir yıl içindeki ortalama kazancıdır.
  • Aylık bağlanma oranında 2000 yılı öncesi için %60 genel oran olarak kabul edilmektedir.
  • 2000-2008 dönemi içinse ilk 10 yıl söz konusuysa %3,5 oranı kabul edilir. Sonraki söz konusu her 5000 gün için %2 oranı, her 9000 gün için de %1,5 oranı kullanılır.
  • 2008 sonrası için ise bu oran %40’tır. Eğer yatırılan prim 7200 günden fazlaysa ekstra her bir yıl için bu orana %2 ekleme yapılmalıdır.
  • Güncelleme rakamı/katsayısı, kişinin emekli olacağı yıldan önceki yılın büyüme rakamları ve TÜFE rakamları ile bulunmaktadır. Yani eğer bir kişi 2022 yılında emekli olacaksa maaş hesaplamaları 2021 değerleri baz alınarak yapılır.

Emekli maaşı hesaplanırken son kaç yıl dikkate alınıyor?

Reklam
Reklam

Emekli maaşı hesaplama formülü içerisindeki faktörlerden biri kişinin yıllık ortalama kazancıdır. Bu kazancı bulmak için ise son 10 yıl dikkate alınmaktadır. Burada bulunan değerin gösterge tablosundan yapılan karşılaştırmasıyla ortalama kazanca en yakın değer yani gösterge rakamı bulunmuş olunur.

4B emekli maaşı hesaplama nasıl yapılır?

“Emekli olunca ne kadar maaş alırım?” diye merak eden BAĞ-KUR çalışanlarının başvurması gereken yöntem ise 4B emekli maaşı hesaplama formülü olacaktır. 4B emekli maaşında da önceden bahsedilen üç dönem dikkate alınmaktadır. Buna göre:

  • 2000 öncesi dönemde tam bir yıl ödenmesi gerçekleşmiş prim dikkate alınır. Bu primin %70’i kişinin maaşı olur.
  • 2000-2008 döneminde ağırlıklı ortalamanın aylık bağlanma oranına çarpımı emekli maaşı hesaplama formülü olarak kullanılır. Ağırlıklı ortalama ise bu yıllar arasındaki toplam prim gün sayısının toplam prim gün sayısına bölümü ile bulunur.
  • 2008 sonrası dönem ise yine ağırlıklı ortalama ve aylık bağlanma oranının çarpımı ile hesaplanır. Büyüme hızı ile TÜFE ortalaması ağırlıklı ortalamayı, 2008 sonrası toplam prim gün sayısının toplam prim gün sayısına bölümü ise dönem ağırlığını verir.
Reklam
Reklam