Emtia fiyatları nasıl belirlenir? Emtia fiyatları enflasyondan etkilenir mi?

Piyasalarda yatırım yapılabilen pek çok emtia türü mevcuttur. Bu emtialar arasında altın, gümüş, petrol, doğal gaz, pamuk, kakao, kahve, buğday gibi ürünler ve kaynaklar yer alır. Tüm bu emtiaların fiyatlarını belirleyen temel faktörler ise sıklıkla araştırılır. Ancak emtiaların fiyatlarını etkileyen farklı faktörler, bu malların türlerine göre detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Farklı emtialar, iç veya dış faktörlere göre değer kazanabilir ya da kaybedebilir. Emtiaların fiyatlarını siyasal, jeopolitik ya da üretime yönelik hususlar etkileyebilir.

Emtia fiyatları nasıl belirlenir?

Yatırımcıların odak noktasında yer alan emtiaların fiyatlarının neye göre değiştiği merak konusudur. Temelde emtia fiyatları, bu malların işlem gördüğü değeri temsil eder. Bir emtianın fiyatı ise ilgili malın arz talep dengesine göre şekillenir. Bu noktada emtiaların fiyatlarını etkileyen faktörlerden söz edilmesi gerekir. Yani bir emtianın fiyatı, iç veya dış faktörlerden etkilenebilir. Ancak emtiaların fiyatlarını etkileyen unsurlar, bu malların türüne göre de değişiklik gösterir. Emtia çeşitlerinin fiyatları üzerinde değişikliğe yol açan faktörler:

• Tarımsal emtiaların fiyatlarını etkileyen temel husus, küresel iklim değişiklikleridir.
• Dünya ve ülke çapında yankı yaratan küresel iklim olayları, bir tarımsal emtianın fiyatının artmasına ya da azalmasına yol açabilir.
• Dünya çapında yaşanan enerji kaynağı krizleri, diğer emtialar arasında yer alan enerji kaynaklarının fiyatlarının değişmesine sebep olabilir.
• Kimi durumlarda enerji kaynakları kapsamındaki emtiaların fiyatları düşerken, bu kaynaklara yönelik olan arz talep arttığında ise emtianın değeri yükselebilir.
• Pandemi, savaş veya siyasal kriz gibi durumlar özellikle diğer emtialar kapsamına giren petrol gibi kaynakların fiyatlarını etkileyebilir.
• Talep azaldığı takdirde petrol emtianın değerinde düşüş yaşanırken, kriz sonrasında artan talebe bağlı olarak bu kaynağın alım satım fiyatında yükselme görülebilir.

Emtia fiyatları enflasyondan etkilenir mi?

Bir ülkenin doğal kaynaklar üzerine aldığı kararlar kısıtlama içerip farklı ülkeleri etkilediği takdirde doğal gaz gibi emtiaların fiyatları yükselebilir. Üreticilerin aldığı kararlar da bir emtianın fiyatının belirlenmesinde rol oynayan faktörlerdendir. Nitekim petrol gibi diğer emtiaların yanı sıra tarımsal emtialar da üreticilerin aldığı kararlar doğrultusunda değer kazanabilir. Ayrıca jeopolitik riskler ve enflasyon da neredeyse her bir emtia türünün fiyatını belirler. Buna bağlı olarak yatırımcılar, enflasyonla birlikte yaşanan resesyon (durgunluk) söz konusu olduğunda borsada riskli kararlar almak durumunda kalabilir.

Canlı emtia fiyatları nereden takip edilir?

Canlı emtia fiyatlarının farklı platformlar üzerinden takip edilebilir. Farklı platformlarda yer alan ve piyasalara yönelik bilgilerin sunulduğu kategorilerden emtia fiyatları grafiklerine ulaşılabilir. Emtia alım satımı yapan yatırımcılar, bu işlemleri yürüttükleri platformlar ile aracı kurumlar üzerinden de malların anlık değerlerini inceleyebilir. Canlı fiyatları incelenebilen emtia çeşitlerinin bir kısmı şu şekildedir:

• Altın emtiaları: çeyrek, spot, ONS altın; Cumhuriyet, ziynet altını
• Tarım emtiaları: pamuk, kakao, kahve...
• Sanayi emtiaları: bakır, çinko, alüminyum, nikel, kalay, kurşun
• Enerji emtiaları: WTI, Brent petrol; doğal gaz