Kişinin yaşadığı bir travma sonrasında fobi oluşabileceği gibi küçük yaşlardan gelen çeşitli fobileri de bulunabilmektedir. Bazı fobiler zaman içinde düzelirken bazıları ise hayatı zorlaştırır ve kişinin yaşam kalitesini düşürür. Toplumumuzda en çok görülen fobileri sizler için derledik.
Sosyal fobi, toplumumuzda çok sık görülen bir rahatsızlıktır ancak çok geç destek alınmaya başlanır. Normalde çocukluk ve ergenlik dönemlerinde temelleri atılır. Sosyal fobisi olan kişiler, insanların karşısına çıkmaktan, onların karşısında konuşmaktan veya yazı yazmaktan çekinirler. Sürekli izlendiklerini, insanların onlara odaklandığını, rezil olacaklarını düşünür ve kötü bir durumda kalacaklarına inanır ve o yüzden bazı tepkiler verirler.
Kızarmak, terlemek gibi tepkiler vererek korktukları şeyin de gerçekten olmasına neden olabilirler. Sosyal fobi tedavisine toplumumuzda en çok başvuran erkeklerdir. Çünkü erkekler iş hayatına atıldığında bununla başa çıkamadıkları için destek almayı tercih ederler. Fakat sosyal fobi öncelikle utangaçlıkla karıştırıldığı için, ilerleyen yaşlarda aslında daha ciddi bir sıkıntıya dönüşmekte ve daha geç destek alınmaktadır.
Kapalı alan fobisi, kişinin kapalı alanlarda (asansör vb.) duramamasıdır. Orada durduğu zaman başına bir şey geleceği, kötü olacağı, bayılacağı gibi düşünceleri vardır. Bu yüzden de bazı fiziksel belirtiler oluşur, bu belirtiler de o kişinin bayılmasına kadar gidebilir. Fobisi olan kişi kendini güvende hissettiği yerlerde durmaya çalışır. Kapalı alanlara girmemeye, orada uzun süre durmamaya çalışır.
Kapalı alan korkusu, kişinin hayatını çok zorlaştıran bir korkudur. Çünkü hayatı boyunca hep kapalı alanlarda bulunması gerekecektir. Ancak bu kaçınma davranışı maalesef onun hayatındaki pek çok şeyden de vazgeçmesine neden olabilir.
Kan fobisi, kişinin herhangi bir şekilde kan görmesi üzerine yaşadığı yüksek kaygıyla ilgilidir. Kişi bu fobi nedeniyle, kan verme/ alma gibi işlemleri yapamaz. Dolayısıyla kendi sağlığı için çok daha büyük riskler almaya başlar.
Kan fobisi olan kişiler, ekranda görünen bir şey nedeniyle televizyon seyredemez, bazen sinemaya gidemez. Bu korku onları ciddi anlamda etkiler ve bayılmaya kadar gidebilecek bir fobidir.
Bazı hayvanlardan doğal olarak korkarız. Korkumuz bizim o hayvanlardan korunmamızı sağlar. Bize zarar vermeleri düşüncesi üzerine kendimizi korumaya çalışırız. Fakat bazı korkular vardır ki, aslında çok mantıksızdır ve bu yüzden de o hayvanı gördüğümüzde bize saldıracak, üstümüze atlayacak gibi bir fobi geliştirebiliriz. Hayatımızı oldukça kısıtlamaya başlarız.
Hayvan fobisi, düşündüğümüz kadar zarar vermeyeceğini düşündüğümüz hayvanlarla ilgili durumları kapsamaktadır. Tedavi edildiğinde olumlu sonuç alınmaktadır.
Gök gürültüsü ve fırtına fobisi, kişilerin hiç kış gelmesin diye istedikleri bir fobi türüdür. Bu kişiler hava yağmurlu olduğunda evden çıkmazlar, ışıkları ve elektrikleri kapatırlar ve o şekilde otururlar. Bazen yataklarından çıkmazlar çünkü dışarıda başlarına kötü bir şey gelecekmiş diye düşünürler.
Bu bazen çocukluktan gelen bir fobi olabilir. Sürekli hava durumunu kontrol ederler ve havanın bozacağı zamanı yakalamaya çalışırlar. Bu da onların hayatlarını bir hayli zorlayan ve sıkıntı halini alan bir fobidir.
Yükseklik fobisi (akrofobi), kişinin yükseklikten, yüksek yerlere çıkmaktan ve aşağıya bakmaktan korkmasıdır. Bebeklikten itibaren yükseklikten korkulur. Fakat çok az bir yükseklikte bile kendimizi kötü hissediyorsak bu bir fobi halini alabilir.
Yükseklik fobisi olan insanlar, gittikleri yerin kaçıncı katta olduğunu kontrol ederler. Bazen beyinlerinin algısı sıkıntı yaratabilir, aşağıya baktıklarında mesafeyi algılamakta zorluk çekerler. Bazen bu baş dönmesi gibi belirtilerle de ortaya çıkar ve başka bir rahatsızlıkla da karıştırılabilir. Bunun fiziksel bir rahatsızlık ya da fobi olup olmadığını anlamak için mutlaka uzman desteği almak gerekir.
Öncelikle bir uzmandan destek almak gerekmektedir. Farkında olmasak da çocukluğumuzdan beri zihnimizde yer eden kodlamalar vardır. Ürktüğümüz ani bir ses gök gürültüsü fobisine veya eleştirilmek sosyal fobiye zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle fobilerin kontrol altına alınabilir duruma gelmesi için çocukluğumuzda yaşadığımız travmaları bulmak gerekmektedir. Korku, tamamen ortadan kalkmasa bile mantıkla kavranılır bir hale gelmesi önemlidir. Terapilerde iyileşme süresi kişiye göre değişmektedir.