En yüksek gelirlinin payı arttı, en düşük gelirlinin azaldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'nın sonuçlarına göre; en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir birey gelirine sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, yıllık bazda 1.2 puan artarak yüzde 47.5'e yükselirken, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0.3 puan azalarak yüzde 5.9'a düştü.

Buna göre; gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan "Gini" katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayıifade ediyor.

En son yapılan araştırma sonuçlarına göre Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0.015 puan artışla 0.410 olarak tahmin edildi.

Toplumun gelirden en fazla pay alan yüzde 20'sinin elde ettiği gelirin en az pay alan yüzde 20'sinin elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı 7.4'den 8,0'e, gelirden en fazla pay alan yüzde 10'unun elde ettiği gelirin en az pay alan yüzde 10'unun elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P90/P10 oranı ise 13.0'den 14.6'ya yükseldi.

Reklam
Reklam

Buna göre Türkiye'de;

  • yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri yüzde 15.8 artarak 69 bin 349 liraya,
  • yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir birey yüzde 17,2 artarak 28 bin 522 liradan 33 bin 428 liraya yükseldi.

Toplam gelir içinde en yüksek payı, yüzde 47.1 ile bir önceki yıla göre 0.4 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırayı yüzde 21.8 ile önceki yıla göre 0.1 puanlık azalan sosyal transfer geliri alırken üçüncü sırayı yüzde 17.7 ile 2019 yılı anket sonuçları ile aynı paya sahip müteşebbis geliri oluşturdu.

TARIM GELİRİ AZALDI

Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı 1.7 puan azalarak yüzde 20.9'ya gerilerken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı 0.1 puan azalarak yüzde 91.7 olarak gerçekleşti.

Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla;

Reklam
Reklam
  • yükseköğretim mezunlarında 63 bin 085 lira,
  • lise ve dengi okul mezunlarında 41 bin 855 lira,
  • lise altı eğitimlilerde 32 bin 838 lira,
  • bir okul bitirmeyenlerde 22 bin 936 lira,
  • okur-yazar olmayan fertlerde 16 bin 785 lira olarak hesaplandı.

Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 25.5 ile bir okul bitirmeyen en düşük artış ise yüzde 18.8 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.

Esas iş gelirleri sektörel ayrımda incelendiğinde;

  • en yüksek yıllık ortalama gelir 46 bin 034 lira ile hizmet sektöründe,
  • en düşük yıllık ortalama gelir 25 bin 263 lira ile tarım sektöründeydi.

Bir önceki yıla göre; yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 31 ile inşaat sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 26.1 ile sanayi sektörü izledi. Diğer taraftan hizmet sektöründe yüzde 23.9, tarım sektöründe ise yüzde 15.8 artış gözlendi.

Reklam
Reklam

Kaynak: DHA