Endonezya’nın muhteşem el işçiliklerini, mistik müziklerini ve geleneklerini yansıtan en güzel örneklerinden biri kukla şovlarıdır. Kutsal olarak da kabul edilen gölge oyunları, Endonezyalılar için ahlaki ve kültürel olarak büyük önem taşır. Bu görsel şölene tanıklık edebileceğiniz en iyi yerler Doğu Java’daki Jogjakarta şehri ya da Bali adasıdır.
Oyunun tasarımı sahnenin önünde gölge oyununu izleyen seyirciler, sahnenin arkasında hikaye anlatıcısı da olan kuklacı, onun arkasında Gamelan topluluğu ve beraberinde koro şeklindedir.
Jogjakarta'daki gölge kuklası gösterisinden kısa bir kesit.
10\. yüzyıldan beri gösterimde olan bu şovlarda genelde Ramayana ve Mahabharata gibi ünlü Hint destanları konu edilir. Bufalo derisine işlenerek yapılan kuklalar, değişik karakterleri ve inanılmaz el işçilikleri ile büyüleyicidir. Oyun sırasında iyi ve soylu karakterler sahnenin sağ tarafında, kötü karakterler sol tarafta yer alır.
Hikaye anlatımı da eski Java veya Bali dilindedir.
Endonezya’da diller kast sınıfına göre çeşitleniyor. Gölge oyunları en yüksek kastın dilinde, yani krallara, soylulara ve rahiplere ait olan dilde anlatılıyor. On gruba ayrılan bu dilin, bugün yalnızca ilk üçü konuşuluyor. Dolayısı ile performans sırasında konuşulan dil bir tek turistlere değil, çoğu Endonezya halkına da epey yabancı aslında.
Sahne dünyayı, sahneye yansıtılan ışık güneşi, sahnedeki kuklalar ruhları, kuklacı (dalang) ise ulu güçleri ve tanrıları sembolize ediyor. Performans sırasında tanrı gibi olan kuklacı, aynı zamanda hikaye anlatıcısı. Bir kuklacının hikaye anlatabilmesi için yukarıda bahsettiğim en yüksek kastın diline ve diğer dillere hakim olması gerekiyor. Genelde babadan oğula geçen kuklacılık ve hikaye anlatıcılığı uzun eğitimler ve diğer ilginç deneyimler sonunda kazanılıyor ve bu gölge oyunları bazen tüm gece sürüyor.
Her yerde dil ve kültürel geleneklerin yavaş yavaş yok olduğu günümüzde, kukla şovlarının ne kadar ömrü kaldı bilinmez. Bu sanatsal şovun kültürel ve ahlaki olarak sembolize ettiklerine ve tüm emeklere saygı duymamak gerçekten imkansız. Kısacası eğer yolunuz buralara düşerse, gölge oyununu izlemeden geçmeyin..
Morminor'e ait daha fazla içerik için sizi [şöyle ](http://morminor.blogspot.com.tr/)alalım.