ANKARA (İHA) - ABD ile Rusya, Avrasya enerji projeleri konusundaki işbirliğini artırdı. 24 Mayıs'taki Putin-Bush zirvesinde varılan mutabakatın ardından iki ülke arasında büyük bir işbirliğinin önü açıldı. Bu durumun Hazar bölgesinin yeniden dizayn edilmesi, Rusya'nın petrol ihraç eden ülkeler arasındaki yerinin yeniden tanımlanması, başta Bakü - Tiflis - Ceyhan olmak üzere bölgedeki boru hattı projelerinin önem sıralamasının yeniden oluşması anlamına geldiği bildirildi.
ABD Başkanı Bush'un Moskova ziyareti sırasında Rusya Devlet Başkanı Putin ile sağladığı mutabakat, dünyanın iki büyük ülkesinin başta Hazar bölgesi olmak üzere bir çok alanda işbirliği yapmasını içeriyor. ABD - Rusya işbirliğinin Türkiye açısından da çok önemli sonuçlar doğurabileceği kaydediliyor. ABD'yi yöneten enerji lobisi, İsrail ile ilişkileri gittikçe bozulan Orta Doğu'daki Arap ülkelerinin ve doğrudan OPEC'in muhtemel manevralarından sakınabilmek için yeni bir taktik geliştirdi. Bu taktik, Bush'un Moskova ziyaretiyle uygulamaya konuldu.
RUSYA, AMERİKAN SERMAYESİNE KAVUŞACAK
Türkiye'de, genel olarak ABD'nin Rusya'nın bölgedeki üstünlüğünü kabul ettiği şeklinde yorumlanan bu ziyaret ve sonuçları, Batı'da ABD'nin yeni planının uygulanmasına Rusya'nın da "evet" dediği biçiminde algılandı. Buna göre, Rusya ile ABD arasındaki işbirliği, Rusya'nın ve Hazar bölgesindeki ülkelerin enerji kaynaklarının piyasalara aktif biçimde katılımına karşılık Amerikan sermayesinin buralardaki yapısal sorunları gidermesi temeline dayanıyor. Büyük kaynaklarına karşın çok kötü bir altyapıya sahip olan ve gerek petrol - gaz sahalarını geliştirmek, gerekse bunların uzak pazarlara ihracı için gerekli sistemleri oluşturmak konularında sıkıntılarını aşamayan Rusya, bu işbirliği ile Amerikan sermayesine kavuşacak.
RUS PETROL VE GAZ SEKTÖRÜ YABANCI SERMAYEYE AÇILACAK Somut olarak ABD, Doğu Sibirya ve Uzakdoğu'daki Rus petrol sektörünün modernizasyonu ve geliştirilmesinde rol oynamaya hazır. Bu rol, boru hattı şebekelerinden yerel enerji altyapısına kadar geniş bir alanı kapsıyor. Bu işbirliği sayesinde Rusya, ABD'nin Batı sahillerindeki tüketicilere doğrudan ulaşma imkanı bulacak, ayrıca Uzakdoğu'ya ihracatta Orta Doğulu üreticilerle rekabet etme şansına kavuşacak. Yukos, LUKoil gibi büyük Rus enerji şirketlerinin Amerikan piyasasına girişinin önündeki engellerin büyük bölümü de ortadan kalkmış olacak. Ayrıca Rusya'nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliği ile ilgili aşamalar da hızlanacak, bu da Rus petrol ve gaz sektörünün yabancı sermayeye açılmasını kolaylaştıracak.
RUSYA'NIN UYGUN OLMAYAN ENERJİ ŞEBEKESİ ORTADAN KALKACAK Anlaşmanın üçüncü ülkelerde ortak operasyon imkanı veren maddeleri, Rus petrol ve gaz şirketleri için çok önemli bir fırsat oluşturacak. Çünkü finansman kaynaklarından yoksun şirketler, Amerikan sermayesinin desteğini arkasına alabilecek. ABD ise bu yöntemle Meksika, Nijerya ve diğer OPEC üyesi olmayan ülkelere ek olarak Rusya ve Avrasya ülkelerini de büyük enerji temincisi olarak pazara sokacak. Rusya'nın uygun olmayan enerji şebekesinin yol açtığı zorluklar da bu işbirliği ile ortadan kalkacak.
İLK TOPLANTI HOUSTON'DA YAPILACAK
24 Mayıs deklarasyonu, iki ülkenin Hazar bölgesindeki işbirliğine de özel bir vurgu yaptı. ABD ve Rusya, Hazar bölgesindeki enerji kaynaklarının geliştirilmesinde ortak hareket etme isteğini dile getirdi. Bu deklarasyon, geniş bir ekonomik işbirliğinin ilk adımı olarak de değerlendirildi. Ancak tek şüphe bütün aktörlerin bunu destekleyip desteklemeyeceğinde. Ortak açıklama, işbirliğinin temel adımlarını da tanımlıyor. Buna göre, gerek kamu görevlileri arasında, gerekse özel sektör temsilcileri arasında takvime bağlanmış toplantılar yapılacak. İlk toplantı yeri olarak da ABD'nin enerji merkezi olarak tanımlanan Houston seçildi. Houston'daki toplantının tarihi 1-2 Ekim olarak belirlendi. Bu toplantı, iki ülkenin kamu ve özel enerji sektörlerinin karşılıklı olarak bir araya geldiği ilk toplantı olacak. Ekim zirvesi Rusya'daki ABD yatırımlarıyla ilgili yeni bir dönemin başlaması anlamına da gelecek.
Rusya-ABD Hazar işbirliği, Bakü - Tiflis - Ceyhan boru hattı projesi ve gaz projeleri için de hayati önem taşıyor. Yeni dönem, Rusya'nın projelere katılımını hemen hemen kesinleştirdi.