Dün açıklanan beklentilerden yüksek enflasyon rakamları piyasaların çok şaşırmasına ve moralinin bozulmasına neden oldu.
TÜFE, Aralık'ta, aylık % 1,64 arttı. (Önceki ay; % 0,52) TÜİK
TÜFE, Aralık'ta yıllık % 8,53 (önceki ay; % 7)
ÜFE, Aralık'ta aylık % 2,98 arttı.
ÜFE, Aralık'ta yıllık % 9,94 (Önceki ay; % 6,41)
Gördüğünüz gibi rakamlar önceki ay verilerinin oldukça üstünde geldi. Anlamadığım konu, buna neden şaşırıldığıdır! Döviz kurları bu şekilde yükselmiş, brent petrol ve dolayısı ile iç piyasa petrol fiyatları arka arkaya zamlanmış iken, alkol, tütün bir çok ürüne ciddi oranlarda zam yapılmışken, otomobilde önemli ötv artışları devreye sokulmuş iken biz ne bekliyorduk ki ? Bu zamların enflasyon üzerinde etkisi hiç olmayacak mıydı?
Açık söylüyorum ki, enflasyon artışına şaşırana şaşırıyorum. Döviz kurlarının artışa başlaması ile birlikte özellikle TCMB bir süre enflasyon hedeflemesinden vazgeçmelidir diye yazdığımı biliyorsunuz. Çünkü kur artışı bir çok alanda zamların gelmesine ve enflasyonun artmasına neden olacaktır. Bu durum belki de bir kaç yıl için göze alınmalıdır. Ama enflasyonun kalıcı bir şekilde düşürülebilmesi için yüksek kur-düşük faiz şarttır.
Enflasyonu Üretim Düşürür!
Siz eğer TCMB'nın faiz politikaları ile enflasyonu düşürmek isterseniz, o zaman faizleri bir anda 300-500 baz puan yukarı çekersiniz. Bir anda dışarıdan faiziniz için sıcak para girişi artar. Kurlar ve kura dayalı malların fiyatları düşer. Kişiler artan banka mevduat-tahvil faizleri, ve artan her türlü kredi faizleri nedeniyle tüketim taleplerini bir anda keserler. Böyle olunca her alanda talep yetersizliği nedeniyle fiyatlar düşer. Sonra üretici olması gerekenler ithalatın daha kolaylaşması nedeniyle üretimden uzaklaşırlar. Ülke ithal ürün cenneti olur. Dolayısı ile üretim düşünce işsizlik artar. Hatta artan kredi maliyetleri inşaat sektörünü vurunca, konut sektörü krize girer. Bankacılar el koyduğu konutlarda piyasaya ana paralarını kurtaracak fiyat indirimleri ile girerler. Böylece konut fiyatlarında sert düşüşler yaşanır.
Gördüğünüz gibi, enflasyonu sadece TCMB faiz ve para piyasası politikaları de düşürebilirsiniz. Ama bu geçici ve sahte bir düşüş olur. Sonra yarattığınız tablo, ekonomiyi vuracağı için, bir çok alanda başlayacak kriz derinleşip önce finansal, sonra da ekonomik krize dönüşür. Böyle bir kriz sonrasında ise, TCMB daha da fazla faiz artışı yapmak durumunda kalır. Tabii bu esnada kurlar bir daha artar.
Enflasyonu gerçekçi ve kalıcı düşürmek için üretmek esastır. Her alanda ama özellikle de katma değerli üretim alanında rekabet yaratacak üretim artışını başardığınız zaman, talepten daha fazla olan üretim sayesinde fiyatlar otomatikman düşmeye başlar. Bu kalıcı enflasyon düşüşü yaratan en doğru yöntemdir. Ama bunun sağlanması belki de bir kaç yıl yüksek kur ve düşük faiz politikalarını katı bir şekilde uygulamakla olur.
Bir çok kez yazdığım gibi, hükümet topluma yeni bir ekonomik program yaptığını, üretimi ve yatırımları her alanda arttırmak için düşük faiz politikalarını sonuna kadar uygulayacağını, ama bu nedenle ilk anda yaşanacak olan kur artışları ve dolayısı ile gelecek zamlar nedeniyle de artacak enflasyonu da göze aldığını, herkesin de bu sürede yüksek enflasyona hazırlıklı olması gerektiğini ilan etmelidir. Bu yapılmadığı için, gelen yüksek enflasyon rakamları sanki sürprizmiş gibi toplumun moralini bozuyor. Bu sefer ne oluyor? Yüksek enflasyonu gören piyasa, kurlara hücum ediyor. Tam bir kısır döngü yaşıyoruz anlayacağınız.
Maalesef her yerden Türkiye ablukaya alınmış durumda. Dışarıdaki savaşın riskleri, İçeride yaşanan terör saldırıları, suikast ihbarları, anayasa-başkanlık değişimi gerginlikleri derken, hükümetin aklına ısrarla yapmasını tavsiye ettiğim enflasyon hedeflemesi ikinci plandadır açıklamasını yapmak gelmiyor. O zaman da yaşanan enflasyon artışına herkes şaşırmış oluyor.
BİST İçin 76.514 Kritik Seviyedir!
Hadi diyelim ki, biraz altındaki 76.255 seviyesi de destek sayılabilir. Ama eğer BİST bu seviyeleri aşağıya kıracak olursa, o zaman teknik olarak ikili tepe denen ...Devamı İçin
NOT: Yazı, 4 Ocak 09:51'de borsaanalizci.com'da yayınlanmıştır!
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
Twitter: @_Stratejist_