Arjantin'de çekişmeli geçen devlet başkanlığı seçimini büyük farkla kazanan aşırı sağcı Javier Milei'yi, ekonomik krizin gölgesinde "zorlu" bir 4 yıl bekliyor.
Sandıkların yüzde 99'undan fazlasının açıldığı seçim sonuçlarına göre, Özgürlük Gelişimi Partisinin adayı Milei, oyların yüzde 55,69'unu alarak devlet başkanı seçildi. İlk tur seçimlerinde yüzde 30 oy alan Milei, dün yapılan 2. tur seçimlerinde ise oylarını 25 puandan fazla arttırarak rakibi "Peronist" ittifakı adayı ve mevcut Ekonomi Bakanı Sergio Massa'ya, anketleri yanıltarak 12 puan fark attı.
Kongre üyesi seçildiği 2021'e kadar siyasete yabancı olduğu bilinen 53 yaşındaki Milei, 13 Ağustos'ta düzenlenen ön seçimlerde sürpriz şekilde oyların yüzde 30'unu alarak tüm anketleri şaşkınlığa uğrattı.
Arjantin basınında çıkan bazı haberlerde, yıllardır siyaseten hayal kırıklığına uğrayan gençler ve mevcut durumdan rahatsız kitlelerin politikacılardan umduğunu bulamaması Milei'nin başarısının sırları arasında gösteriliyor. Ancak Uluslararası Para Fonuna (IMF) ödenmesi gereken 44 milyar dolarlık borç, yüzde 140'ı aşan yıllık enflasyon, kemer sıkma politikaları, ulusal para birimi pesonun dolar karşısında devalüe olması ve yüksek işsizlik oranı, Milei'yi bekleyen zorlu görevlerin başında geliyor.
Ancak bu sıkıntılar Milei'nin seçimi kazanmasına neden oldu. Yeni başkanın Ekonomik vaatlerinin merkezinde vergileri düşürmek, Merkez Bankasını kapatmak ve Arjantin Pesosunu tedavülden kaldırarak tamamen ABD Doları kullanmak yer alıyor. Bu kararları gerekirse referandum ile oldu bittiye getirmeden alacağını da söylüyor.
Javier Milei Temmuz ayında verdiği bir demeçte ekonomiyi dolarize etmek istediğini belirterek şunları söylemişti:
“Neden dolarize etmeyelim? Arjantin bir merkez bankası yokken dünyanın en zengin ülkesi haline gelmişti. 1880-1935 yılları arasında yıllık enflasyon ortalama yüzde 0.9 seviyesindeydi. 1935 yılında merkez bankası halkı dolandırmak ve güce yakın kişilere yarar sağlamak için kuruldu. Merkez Bankası'nın kuruluşunun ardından enflasyon yüzde 6'ya sıçradı. 1946 yılında merkez bankası tamamen kamulaştırıldı ve ortalama enflasyon yüzde 250'ye çıktı. Pesodan şu ana kadar 13 sıfır attık ve savaş bile yokken 2 hiperenflasyon dönemi geçirdik. Bu bir felakettir. 1991 yılında sabit kura geçildi ( 1 dolar 1 pesoya eşitlendi). 1993 yılından itibaren Arjantin bir kaç yıllığına dünyadaki en düşük enflasyona sahip ülkelerden birisi oldu. Bu, Arjantin tarihindeki en başarılı programlardan birisi oldu."
"Para basmak alım gücünü düşürdüğü için sahtekarlıktır; cebinizden siz fark etmeden zorla para almaktır” diyen Milei, “Sorular teknik olsa da cevabı politik oluyor. Mevcut Başkan Alberto Fernandez hükümetinin, ki suçlular hükümetidir, ilk 3 yılında ekonomi yüzde 16 daraldı. Bu hükümetin her yıl Arjantinlilerden 25 milyar dolar çaldığı anlamına geliyor" ifadelerini kullanmıştı.
Tam dolarizasyonun basit bir şekilde uygulanabileceğini iddia eden Milei "Eğer politikacıların elinden para basma makinesini alırsanız enflasyon düşer. Enflasyon burada ve her yerde dolaşımdaki fazla para sebebiyle oluşur. Bu başarmak kolay mı? Süper kolay. Rakip partilerin ekonomistlerinin entelektüel limitlerinin olması benim suçum değil. Ben Arjantinliler için kesin bir çözüm öneriyorum" dedi.
Milei'nin seçim zaferinin hemen ardından yeni devlet başkanının ülkede Bitcoin'i yasal ödeme aracı olarak kabul edeceğine yönelik beklentiyle kripto paralarda bir yükseliş yaşandı. Milei felsefi olarak Bitcoin'le ilgili olumlu sözler sarf etmiş olsa da seçim vaatleri arasında kripto paralarla ilgili bir düzenleme yer almıyor. Yine de kripto paralara sıcak yaklaşımı sebebiyle Arjantin'deki kullanım alanının genişlemesi bekleniyor.