ÖZCAN YILDIRIM - Sosyal güvenlik sistemi, engelli çocuğu olan anneye erken emeklilik, çalışanlara sigortalılığın sona ermesinin ardından 100 gün daha sağlık hizmetlerinden faydalanabilme, Türkiye'de tedavi edilemeyen hastalıkların yurt dışındaki tedavi masraflarının karşılanmasının da aralarında olduğu birtakım haklar sunuyor.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile gerçekleşen sosyal güvenlik reformu, kapsamı ve sunduğu haklarla dünyadaki birçok ülke için örnek oluyor.
Yaklaşık 14 milyon çalışan başta olmak üzere tüm vatandaşları yakından ilgilendiren sosyal güvenlik sisteminde, sigortalıların faydasına birçok püf noktası da bulunuyor.
Toplumun tüm kesimlerine önemli haklar sunan sistem, engelli çocuğu olan annelere erken emeklilik hakkı veriyor. Sürekli bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuk sahibi kadınların prim ödeme gün sayılarına 4'te 1 oranında ilave yapılıyor. Bu da engelli çocuğu bulunan sigortalı annelerin daha erken emekli olmasını sağlıyor.
En fazla üç deneme ile sınırlı olmak üzere tüp bebek tedavisi giderlerini karşılayan sistem aracılığıyla, doğum yapan sigortalılara ya da sigortalı olmayan eşin doğum yapması halinde erkek sigortalıya emzirme ödeneği veriliyor.
Sistemde, yüzde 70 oranının üzerinde engele sahip çocuğu olan sigortalı ebeveynlerden birinin 1 yıl içerisinde 10 güne kadar izin alma hakkı bulunuyor.
Öte yandan, çalışan anneler, 1. çocukta 60 gün, 2. çocukta 120 gün, diğer çocuklarda 180 gün yarı zamanlı çalışıp tam gün ücreti alabiliyor.
- Kanser tedavisinde ilave ücret ve fark ödenmiyor
Sistem sayesinde, 1 yılda 90 gün prim ödeyen sigortalı, sigortalılığının sona erdiği tarihten itibaren 100 gün daha sağlık hizmetlerinde faydalanabiliyor.
Hastalanan sigortalıların rapor tarihinin 3. gününden itibaren iş göremezlik ödeneği alabildiği sistemde, yatarak tedavilerde günlük kazancın yarısı, ayakta tedavilerde ise günlük kazancın 3'te 2'si kadar iş göremezlik ödeneği veriliyor.
Sistemde, iş kazası ve meslek hastalığı geçiren sigortalıdan, tedavi sürecinde kullanılacak tıbbi malzeme için katılım payı alınmıyor, kanser tedavisi, cerrahisi ve ilaçlarına ilişkin hiçbir ilave ücret ve fark ödenmiyor, diyaliz tedavilerinde sağlık hizmet sunucularınca herhangi bir ilave ücret alınmıyor.
Türkiye'de tedavi edilemeyen hastalıklar için sağlık kurulu raporu alınması halinde yurt dışındaki tedavi masrafları da genel sağlık sigortası kapsamında yer alıyor.
Kapsayıcılığıyla dikkat çeken sistemde, 65 yaş ve üstünde olup herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan yaşlılar sağlık hizmetlerinden ücretsiz faydalanabiliyor.