2006 yılından beri devlet, hasta yakınlarına ya da hastanın kaldığı bakım merkezlerinde bin 700 lirayı bulan maddi destekte bulunuyor.
Bu insanî uygulama, kısa sürede akla hayale gelmeyecek yöntemlerle istismar edilmeye başlandı.
Engelli hastalar, bakım merkezleri tarafından para karşılığı ailelerinden alınıyor, daha yüksek ücrete başka bakımevlerine satılıyor. Ölen engellilerin maaşları alınmaya devam ediliyor. Engelliler, otogarlardan toplanarak bakım merkezlerine getiriliyor. Daha sonra da vasilikleri üstlenilerek devletten teşvik alınıyor. Buna rağmen merkezlerdeki şartlar son derece gayri insanî.
Birçok hastanın kötü muamele yüzünden hayatlarını kaybettiği kayıtlara geçti. Başta Nevşehir olmak üzere Anadolu’nun küçük illerinde bile İstanbul’dan daha fazla engelli bakım merkezi olması ise olayın boyutunu gösteren bir başka gerçek.
Zaman gazetesinin ortaya çıkardığı haber kan donduran türden.
Bakıma muhtaç engelliler için devlet 2006 yılından beri ailesine ya da bir bakım merkezinde kalıyorsa sağlık kuruluşuna maddî destekte bulunuyor. Özel bakım merkezleri devletten, baktıkları her engelli hasta için iki asgari ücret miktarı para alıyor. Ancak bu uygulama pratikte bir çok istismarı da beraberinde getirmiş. Engelli hastalar, insanlık onurunu yerle bir edecek şekilde ailelerinden para karşılığı alınıyor, başka bakım merkezlerine yine para karşılığı satılıyor. Emniyet ve sosyal hizmetler uzmanları ‘engelli pazarı’nda bir hastanın bedelinin 1.500 ile 4.000 TL arasında olduğunu söylüyor.
Hasta simsarlarının diğer bir taktiği de otogarlardan sahipsiz engellileri toplayıp anlaştıkları bakım merkezinin olduğu şehre getirmek. Polise ihbar edilen sahipsiz hastalar bakım merkezlerine getirilerek vasilikleri üstleniliyor, daha sonra da devletten teşvik alınıyor. Şartların son derece kötü olduğu bakım merkezlerinde yaşamaya çalışan özürlülerden, kötü muamele yüzünden hayatlarını kaybedenlerin olduğu mahkeme kayıtlarına geçti. Olayın boyutlarını gösteren bir başka gerçek de Anadolu’nun küçük illerinde bile İstanbul’dan fazla bakım merkezi olması.
Nevşehir’de bir bakım merkezinde çekilen görüntüler, bakıma muhtaç hastaların durumunu gözler önüne seriyor. Sağlıksız ortamlarda barınan hastalara şiddet uygulandığı da görülüyor. Gerek Nevşehir gerekse Türkiye’deki başka illerde (İstanbul, Batman, Gaziantep vs.) özel bakım merkezleri ve engelli bakım ücretleri konusunda yaşanan sorunlar ve milyonlarca TL’lik kamu zararları nedeniyle 17 Kasım 2012 tarihli ve 2012/26 No’lu “Evde Bakım Ücretlerinin Geri Ödenmesi” konusunda bir genelge yayımlanmak zorunda kalınmış. Nevşehir Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’nde görevli sosyal hizmet uzmanları tarafından yapılan denetimlerde T.P.’ye ait bir bakım merkezinin fiziki şartlarının çok kötü olduğunun tespit edilmesine ve söz konusu merkezde engelli bakımına uygun şartların olmadığı defalarca belirtilmesine karşın İl Müdürlüğü idarecileri tarafından herhangi bir işlem yapılmayarak T.P. korunmuş.
Özel B.P. Bakım Merkeziile ilgili olarak yine bakanlık müfettişleri tarafından yapılan denetimlerde 44 engelli için 26 bin TL’lik fazla engelli harçlığı ödemesi yapıldığı teftiş raporlarıyla tespit edilmiş, bu sebeplerle kurum idarecileri hakkında devleti zarara uğratmaları nedeniyle zimmet çıkartılmış.
Nevşehir’deki bir bakım merkezi ile ilgili olarak 273 engelli için 186 bin TL’lik fazla engelli bakım ücreti ödenerek kamu malına zarar verildiği tespit edilmiş.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından da Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün koordinatörlüğünde bakanlık müşavirleri ve bakanlık müfettişlerinden oluşturulan komisyonlarla Türkiye genelinde 150 özel bakım merkezlerinin denetimi ve engelli bakım ücretleri konusunda bir çalışma başlatılmış.
**OTOGARLARDAN SAHİPSİZ KİŞİLER TOPLANIYOR**
Sosyal HizmetlerUzmanı K.Y., hasta fiyatlarının bin 500’den başlayıp 4 bin TL’ye kadar çıktığını söylüyor. K.Y., “Yeni açılan kurumlar bu işe önceden başlayan kişilerden hasta satın alıyor. Hastalar, nakil adı altında başka illere transfer ediliyor. Hastaların yaşadıkları ilin dışına çıkarılmaması, vasiliklerin kurum sahiplerinden alınması gerekir.” diyor. İsmini açıklamak istemeyen bir yetkilinin aktardıklarına göre, bakım merkezleri hasta bulmak için farklı şehirlerdeki otogarları ve tren garlarını geziyor. Gözlerine kestirdikleri kimsesiz zihinsel, bedensel ve ruhsal engellileri alıp faaliyet gösterdikleri şehirlere getirerek sokağa bırakıyor. Sonra polise sokakta kimsesiz vatandaşların olduğu ihbar ediliyor. Polis, şahsın kimsesi olmadığına dair bir rapor tutup engelli kişiyi hasta bakım merkezine getiriyor.