İstanbul Bayrampaşa’da 44 dönüm arazi üzerinde kurulu fabrika Mahkeme kararı ile tahliye edildi. Makinelerin bir bölümüne haciz konuldu. Fabrikanın değerli arazisi asılan dev tabela ile satılığa çıkarıldı. Üç aya yakın bir süreden beri paralarını alamayan işçiler ise biriken ücret ve tazminat bedelleri alabilmek için bekliyor.
Pancar Motor 1956 yılında Erbakan tarafından kurulan Türkiye’nin ilk dizel fabrikaydı… İskenderpaşa Cemaati Lideri Mehmet Zahit Kotku'nun talimatı ile Gümüş Motor adı ile kurulan fabrika bölgede “Erbakan’ın fabrikası” olarak anılıyor.
Fabrikanın adı 1964 yılında sermayedarların değişmesi ile Pancar Motor oldu. Ancak fabrika için ilk zorlu süreç 2001 Krizi sonrası başladı. İlk krizi atlatan Pancar Motor asıl krizi 2009 sonrası yaşadı. Şirket yönetimi fabrikanın batmasına karşı çeşitli tedbirler alarak ayakta tutmaya çalıştı. Ancak fabrikanın üzerinde kurulu bulunduğu arsanın sahibi Kayseri Şeker Fabrikası AŞ, son 9 yılda ödenmeyen kira borçları nedeni ile Mahkeme kararı ile fabrikanın tahliyesini istedi. Fabrikada motor sesleri geçtiğimiz Kasım ayı ortasında durdu.
İŞÇİLER MAKİNELERE HACİZ KOYDU
Pancar Motor’da en son 80’e yakın işçi çalışıyordu. DİSK’e bağlı Birleşik Metal İş Sendikası’na üye işçilerin biriken ücret ve tazminat alacaklarının 3.5 Milyon TL seviyesinde olduğu ifade edildi. İşçiler alacaklarını garanti altına almak için makineler üzerine haciz koydurdu. Fabrikadaki teçhizatın üzerinde işçilerin yanı sıra, Kamunun da ödenmeyen prim borçları nedeni ile haciz koydurduğu öğrenildi. Geçen süre içinde 600 bin motorun üretildiği fabrikada şimdilerde tam bir sessizlik hâkim. İşçileri uzun süre çalıştıkları fabrikada dönüşümlü bekliyor. Yılbaşına işsiz ve parasız girdiklerini ifade eden işçiler, muhatap bulamamaktan şikâyetçi.
300 MİLYON TL DEĞER BİÇİLİYOR
Pancar Motor’un üzerinde kurulu olduğu arsa ise iştah kabartıyor. 44 dönümlük arsanın değeri için bölgedeki emlakçılar 300 milyon TL değer biçiyor. Ürünlerinin yüzde 80'ini tarım, yüzde 20'sini küçük balıkçı tekneleri pazarına satan Pancar Motor özellikle Çin'in çok ucuz ürünlerle Türkiye pazarına girmesinden sonra zor günler yaşamaya başladı.
Şirket çok dayanıklı ürünleri olmasına rağmen rakiplerine göre pahalı kaldığı için rekabet edemez hale gelirken, maaş, prim borcu ve kendi arazisinin kirasını ödeyemeyecek duruma düştü. Özellikle Anadolu'da çok büyük bir marka bilinirliği ve sadakati olan Pancar Motor'un toplam borcu ise 7 milyon TL civarında.
FABRİKANIN SAHİBİ PANCAR EKİCİLERİ
Pancar Motor’un ana hissedarları pancar ekicileri kooperatifleri…Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi yüzde 74,8, Pancar Ekicileri Kooperatifleri yüzde 17, Pankobirlik yüzde 1,8, Kayseri, Konya, Amasya ve Adapazarı Şeker Fabrikaları ise toplam yüzde 6,2’lik paya sahip.
Fabrikada üretilen ürünler yurt genelindeki 32 pancar kooperatifi ve bunlara bağlı 264 satış mağazası ve 61 bayi kanalıyla pazarlanıyordu. 2010 yılı cirosu 10 milyon TL olan şirketin aynı yıl içindeki zararı ise 1.8 milyon TL seviyesindeydi. Pancar Motor’un yaşadığı sürecin benzerini birkaç kilometre ötesinde bulunan Uzel Makine de yaşıyor. İcradan satışa konulan Uzel’in fabrika arazisinin bir bölümünü Sinpaş Gayrimenkul GYO icra ihalesinde satın almıştı.