Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yapılan görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle;
İlişkilerimizde bir dönem yaşanan fethet devri geride kaldı. Irak'ın birliğini, toprak bütünlüğünü daima savunduk, savunmaya devam ediyoruz.
"ÜMMETİMİZ PARÇALAMAK İSTEYEN BİR VİRÜS"
DEAŞ'la mücadelede desteğimizi vurguladık. DEAŞ terörünün ana hedefi bölgedeki Müslümanlar. Terörün dininin, milletinin, kutsalının olmadığını biliyoruz. DEAŞ terörüne tavrımızı ortaya koyuyoruz. Şayet başarılı olmak isteniyorsa, bataklığı kurutmak için sistemli bir strateji şarttır.
Suriye'deki krizin çözülmesi büyük önem taşıyor. Irak'ta DEAŞ'ın ilerlemesi kısmen durduruldu.
DEAŞ mezhepsel fay hatları üzerinden bir siyaset inşa etmeye çalışıyor. Farklılıkları istismar ederek, gerilimleri tırmandırarak hatta kışkırtarak mevzi kazanmanın çabası içindedir. Çok iyi bilmemiz lazım, DEAŞ ümmetimizi parçalamanın gayreti içinde olan önemli bir virüstür. Başkaları aynı yolu izlemektedir ve bunlar DEAŞ'ı ciddi manada kullanmaktadırlar.
Bütün bu silah kaynakları, parasal kaynakları nereden? Bu örgütün içinde yer alanlar burayı benimsedikleri için yer almıyorlar.
Irak'tan 300 bin sığınmacı ülkemizde, Suriye'den de 1 milyon 700 bin sığınmacı ülkemizde.
"KINIYOR VE LANETLİYORUM"
(Akdeniz'deki göçmen faciaları) Bu gemilerin batırılmasına zemin hazırlayan açıklamalar geliyor. Böyle bir şey konuşuluyorsa bu bir felakettir. Önce bunun tedbirini alsınlar. Bu yaklaşımı kınıyor ve lanetliyorum."
YEMEN'DEKİ OPERASYON
Yemen'deki harekat, askeri amaçlarına ulaşmış görünüyor. Hava operasyonlarının durdurulmasından mennunuz."
"IRAK'TAN DOĞALGAZ ALMAK İSTERİZ"
Soruları yanıtlayan Erdoğan, bir soru üzerine "Irak doğalgazını satın almak isteriz. Doğalgazda birinci kaynağımız Rusya, ikinci derece kaynağımız İran, üçüncü derece kaynağımız Azerbaycan'dır. Irak'la da çalışmalar devam etmektedir" diye konuştu.
Erdoğan, DEAŞ'la ilgili bir başka soru üzerine ise şöyle konuştu: "DEAŞ'ın ilk çıkışı Suriye'den oldu. Esed beslemiş, bu hale getirmiştir. Bağdat'a kadar inmişlerdir. Süreç hakikaten manidardır. Birçok il o dönemde düşmüştür. Hava harekatıyla çözüleciğine inanmıyorum. Bir şey yapılacaksa hava harekatının yanında kara harekatı da olmalıdır.Tankları topları nereden getirdiler. Onlar Irak ordusunun elindeki malzemeler. Bunun bedelini Irak halkı ağır ödüyor. Biz buna çok üzülüyoruz. Biz 750 TIR insani yardım gönderdik, göndermeye devam edeceğiz."
DEAŞ terörüne dikkat çeken Fuad Masum ise "DEAŞ bir yerden bir yere intikal eden bir virüs. DEAŞ virüsü diğer kıtalara da yayılabilir" diye konuştu.
SORU-CEVAP:
SORU: Enerji alanında ilişkiler için ne diyeceksiniz iki ülke arasında?
Erdoğan: Enerji ile ilgili olarak malum bizler Kuzey Irak yerel yönetimiyle bir dayanışma içinden onların Türkiye üzerinden ham petrol satışıyla ilgili çalışmaları var. Bizler bugüne kadar Irak anayasasına uygun şekilde kendilerine gerekli desteği vermiş bulunuyoruz. Petrolün dünyada fiyatının ciddi manada düşmüş olmasının Irak’ta meydana getirdiği bir sıkıntı da söz konusu. Irka merkezi yönetiminin enerji kaynakları noktasında bazı ülkelerle olan münasebetlerini bu
sıkıntılı dönemde gözden geçirmesi faydasına olacaktır diye düşünüyorum. Biz doğalgaz noktasında da Irak doğalgazından satın almayı da isteriz. Türkiye ileri teknoloji adımını atmaktadır. Burada doğalgaz ihtiyacımız da artış gösteriyor. Birinci derecede Rusya, İran, Azerbaycan. Irak’la da çalışmalar devam etmektedir.
BUNUN ŞU ANDA BEDELİNİ IRAK HALKI AĞIR ÖDÜYOR
SORU: Bataklığın tamamen kurutulmasına yönelik neler yapılmaktadır.
Erdoğan: Bundan 12 yıl önce Irak’taki o sıkıntılı dönemde daha DEAŞ henüz ortada yoktu. DEAŞ’ın ortaya çıkışı o sıkıntılı dönemin ardından oldu. İlk çıkışı da Suriye’de. Son gelişmelerden sonra farklı bir şekilde ortaya çıkışı oldu. Destekleyicisi de Esed olmuştur. O beslemiştir, bu hale getirmiştir. Suriye’den Irak’a geçişi, Musul noktasındaki ilk adım, merkezi yönetimin silahlarını bırakarak çekilmesi onlara orada çok ciddi bir güç kaynağı olmuştur. Ta Bağdat’a kadar neredeyse inmişlerdir 30-40 km mesafeye kadar. Bu süreç manidardır.. O arada bir çok il düşmüştür. Bizler hava harekatlarıyla bu işin çözüleceğine ben başından beri inanmıyorum. Hava harekatının yanında asıl kara harekatının da olması lazım. Ayağı bastığınız yer sizindir. Terör örgütü tanklarla toplarla yürüyor. Bu tankları nereden getirdiler. Irak’ın tanklarıydı bunlar. Bunun şu anda bedelini Irak halkı ağır ödüyor. Biz Eğit-Donat’a katılabiliriz dedik. Şu ana kadar 750 TIR Irak’a insani yardım olarak gönderdik, göndermeye devam edeceğiz. 300 bin Iraklı kamplarımızda yaşıyor. Kuzey Irak tarafında da 3 tane kampımız var.
SORU: Musul’a yönelik kara harekatı da bugün görüşmenizde masanızda mıydı?
Erdoğan: Masamızda öyle bir görüşme yoktu. Genel itibariyle görüşmeleri yaptık. Masum’un ziyareti en üst düzeyde ziyaret olması açısından aramızdaki ilişkileri taçlandıran bir ziyaret olmuştur. DEAŞ terör örgütünün yaptıklarını masaya yatırdık. Yemen’deki hava harekatına yönelik bana gelmiş yeni bir bilgi yok. Toplantıya girerken bildiğim hava harekatının durdurulduğu yönündedir.
OBAMA’DAN ZATEN BÖYLE BİR ŞEYİ GERÇEKTEN DUYMAK İSTEMEM
SORU: ABD’nin soykırım demeyeceğini nasıl değerlendirirsiniz
Erdoğan: Obama’dan zaten böyle bir şeyi gerçekten duymak istemem. Böyle bir şeyi de beklemiyorum. Türkiye’nin Amerika’nın nezdindeki yeri bellidir, bu olaylar karşısındaki tavrı bellidir. 6 yıllık başkanlığı süresince yaptığımız görüşmelerde bu işin tarihçilere bırakılması, Ermenistan’la yakından uzaktan ilgisi olmayan, benim ülkemde yaşayan Ermenilerle uzaktan yakından ilişkisi olmayanların bunu kendi parlamentolarına taşıyanları her zaman kınadık. Şu anda AB arkamızdan değil çok çok gerimizden geliyor. En son arşivlerin açılması diyor. Ben 12 yıldır bu arşivlerin her an açılmasına hazır olduğunu söylüyorum. Biz bu noktada rahatız.
ACABA ERMENİSTAN’DA BÖYLE BİR YAKLAŞIM TARZI VAR MI?
Hep söylüyorum Van Akdamar adası ve orada kilise. Başbakanlığım dönemimde restorasyonunu yaparak burayı her yıl beli zamanlarda ibadete açtık. Acaba Ermenistan’da böyle bir yaklaşım tarzı var mı? Azerbaycan-Ermenistan arasındaki sıkıntı. Uluslararası kurumlar Azerbaycan’ın haklılığına yönelik karar verdiği halde Karabağ’daki sorunlar hala çözülemedi.
24’ünde de Ermenistan’da bir araya gelecekler, kendileri çalıp kendileri oynayacaklar. Konuşacaklar, Türkiye’ye hakaret edecekler. Biz de Çanakkale’de olacağız. Ama bizim gündemimizde Ermenistan yok. Biz yarın İstanbul’da dünya barışını konuşacağız. Bizim farkımız bu. Ermenistan güya onlara misilleme yapıyormuşuz gibi gidiyor. Bizim böyle bir endişemiz yok.