ANKARA (İHA) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Yeni Türk Lirası'nın (YTL) tanıtım toplantısında yaptığı açıklamanın sonunda, basın mensuplarının sorularını cevapladı.
YTL'nin Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla tanıtımı konusunda yapılan görüşmelerde tıkanma olduğu yönündeki haberlerin hatırlatılması üzerine Erdoğan, TRT ile ilgili bir sorun olacağı inancında olmadığını belirtti. Bu sürecin nasıl işletileceği ile ilgili görüşmelerin sürdüğünü belirten Erdoğan, "Bize yansıyan bir sorun olursa hemen devreye gireriz" diye konuştu.
Eğitim ve kira fiyatlarının enflasyondaki düşüş sürecine uyum göstermediğinin hatırlatılması ve bu konuda bir tedbir alınıp alınmayacağının sorulması üzerine Erdoğan, bu konuyla ilgili rahatsızlıkları bulunduğunu açıkladı. Bu iki alandaki fiyatların enfsasyondaki düşüşle doğru orantılı olmadığını gördüklerini belirten Erdoğan, bu konuda bir çalışma yapıldığını ve vatandaşların bundan zarar görmesini nasıl engelleyebileceklerini müzakere ettiklerini kaydetti. Erdoğan bu konunun Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda çözüleceğini açıkladı. Erdoğan kira artış oranları ile ilgili yasal bir düzenleme yapılıp yapılmayacağı sorusuna ise, "Bu müzakerelerden sonra yasal düzenleme gereksinimi olduğu ortaya çıkarsa kesinlikle yaparız. Bunları yasal düzenleme ile sağlama almak zorundayız. Aksi halde hersek aklına estiği gibi hareket ediyor" karşılığını verdi.
Devlet İstatistik Enstitüsü'nün açıkladığı hane halkı tüketim harcamaları sonuçlarına göre tüketim harcamalarının düştüğünün hatırlatılması ve gelir dağılımdaki eşitsizliğin giderilmesi için bir adım atılıp atılmayacağı sorusu üzerine Erdoğan, son dönemde reklamlarda korkunç bir artış yaşandığına işaret ederek bunun taleple ilgili olduğunu söyledi. Bunun ancak, alım gücü yüksek olan bir toplumda görülebileceğini belirten Başbakan Erdoğan, tüketici kredilerinde de ciddi bir artış yaşandığına dikkat çekti. Vatandaşların tüketici kredilerine müracaatlarında büyük artış olduğunu ve kredi alan vatandaşların özellikle ithal araç alımına yöneldiğini ifade eden Erdoğan, buna müdahele etmek zorunda kaldıklarını hatırlattı. Bütün bunlara rağmen gelir dağılımındaki adaletsizliğin giderilmesi gerektiğini bildiklerini söyleyen Erdoğan, bunun asıl nedeni olarak işsizliği gördüklerini söyledi. İşsizliği gidermek için Teşvik Yasası'nı uygulamaya koyduklarını anlatan Erdoğan, son dönemde açılan fabrika ve tesislerle birlikte gelir dağılımındaki adaletsizliğin de yavaş yaşaş azalacağını vurguladı. Erdoğan, bu konunun 3 yıl içinde sağlam zemine oturtulacağına inandığını belirterek, "Ekonomideki büyüme trendini bu şekilde devam ettirirsek, gelir adaletsizliğinin de belini kıracağız" şeklinde konuştu.
YTL'ye Avrupa Birliği'nin (AB) bir itirazı olup olmadığı yönündeki soru üzerine Erdoğan, AB'nin bu konuya itirazının söz konusu olmadığını, kendilerine madeni paralarla ilgili bir sıkıntı olduğu yönünde haber geldiğini kaydetti. Bunun, işin esasına yönelik değil, şekli bir sıkıntı olduğunu belirten Erdoğan, bu konuda görevlendirilen uzmanların sorunu çözmek için gönderildiğini ifade etti. Erdoğan, "Cuma gününe kadar oradan bir rapor gelmiş olacak ve bir karara bağlanmış olacak" dedi.
YTL'nin enflasyona olumsuz etkide bulunup bulunmayacağı sorusuna ise Erdoğan, "Enflasyon artışı sözkonusu olması mümkün değil. Enflasyon artışına neden olacak bir adım atmayız. Tam tersine enflasyonda düşüş zemini yakaladığımız için bu adımı atıyoruz" cevabını verdi.
"IMF ile 3 yıllık yeni program için görüşmeler başlayacak, görüşmelerde yatırımlara daha fazla pay aktarılması gündeme gelecek mi? Faiz dışı fazla oranında indirim söz konusu olacak mı?" sorusu üzerine Başbakan Erdoğan, IMF heyetiyle müzakerelerin yapılacağını, böyle bir indirimin yapılması noktasında IMF heyetiyle mutabakata varılması halinde bir indirim adımı atılabileceğini söyledi. Erdoğan, "Ama onlar da bize karşı iyi hazırlık yapıp bizi ikna edebiliyorlarsa onların taleplerine 'evet' deriz. Ama onlar bizi ikna edemez, biz onları ikna edersek onlar bizim taleplerimize 'evet' diyecek. Yani böyle olacaktır demekle biz onu öyle yapmayız. Ülkemizin bir defa bunlara ihtiyacı var. Bu yatırımları bir an önce yapmamız gerekiyor. Biz faiz dışı fazlayı zaten sadece yatırım için gerekli görüyoruz. Arkadaşlarımız bu konuda hazırlıklarını yaptılar. IMF heyetiyle hangi noktalarda mutabakat sağlanırsa, 1 yıl daha yüzde 6.5 faiz dışı fazla oranında direneceksek direniriz, Ama yok burada yarım puan, 1 puan indirim konusunda mutabık kalırsak bu adım atılır" değerlendirmesinde bulundu.
"Siz vatandaşlara 3 yıl içinde rahatlama sözü vermiştiniz. YTL'nin vatandaşın cebine daha fazla girmesi ve daha fazla kalması için bir takvim verecek misiniz?" şeklindeki soru üzerine Erdoğan, Hükümet'in, 3 yılın dolması için önünde 1 yıl daha bulunduğunu söyledi. Göreve geldiklerinde yüzde 69 olan bileşik faizin yüzde 23-24 oranına düştüğünü kaydeden Erdoğan, bunun vatandaşa sağladığı bir imkan olduğunu vurguladı. Erdoğan, "Bu onların cebinden çıkıyordu. Çarşı pazara bakıyoruz, beyaz eşyada, tarım ürünlerinde düşüş olduğunu görüyoruz. Petrol ürünleri dışında Türkiye'de zam yok. Bunlar, halkımızın cebindeki imkanların nereden nereye geldiğini gösteriyor. 3. yılın sonunda vatandaşımızın huzur ve refahının çok daha iyi bir noktaya gelmesi için çalışıyoruz. Mali disiplinden taviz vermeden buna ulaşacağız. 3. yılın sonunda bunun görüntüleri ortaya çıkacaktır" ifadelerini kullandı.
"Faiz dışı fazla ile ilgili müzakereler spesifik bir alana yatırım konusunda mı yapılacak. Önümüzdeki yılın bütçesine aktarılacak ödenek var mı?' şeklindeki soruyu Erdoğan, şöyle cevapladı:
"Bu yıl ödenekleri kullanıyoruz. Önümüzdeki bütçe yılına aktarma gibi bir durum yok. 2005'e devredilecek bir ödenek yok. Ağırlıklı olarak kamu alt ve üst yapı yatırımlarına öncelik veriyoruz"
"IMF ile yapılacak 3 yıllık programın ayrıntılarını kamuoyu ile ne zaman paylaşacaksınız? IMF'den alınacak kaynak miktarı ne olacak?" sorusu üzerine Erdoğan, IMF ile yapılacak çalışmaların kısa süreli olmadığını belirtti. Stand-by noktasındaki kararlarını açıkladıklarını hatırlatan Erdoğan, bundan sonraki süreçte anlaşmanın içeriğinde neler olacağının müzakerelerle ortaya çıkacağını söyledi. Bu müzakerelerin yıl sonuna kadar süreceğini kaydeden Erdoğan, mutabık kalındığı andan itibaren yeni sürecin başlamış olacağını bildirdi. Erdoğan, IMF ile herhangi bir sorun yaşanacağını düşünmediğini vurguladı.
YTL'nin tanıtımında Yeni Lira'nın neden gizlendiği ve ne zaman görülebileceği sorusunu Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti cevapladı. Serdengeçti, YTL'nin tanıtımına Ekim ayından itibaren başlanacağını duyurdu.
Başbakan Erdoğan, zina konusundaki bir soruyu ise, "YTL 1 Ocak 2005'ten itibaren devreye girecek" şeklinde yanıtladı.