Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un da aralarında bulunduğu liderlerle ikili görüşmeler yaptı. Zirvenin ilk günü 9 Temmuz'da Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile görüşen Cumhurbaşkanı Erdoğan, 10 Temmuz'da Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvenin son gününde ise Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ayrıca zirve kapsamında düzenlenen oturum ve toplantılarda da çok sayıda liderle sohbet etti. NATO liderler Zirvesi kapsamında Rusya- Ukrayna savaşı hakkında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yaklaşık iki buçuk yıldır devam eden Rusya-Ukrayna savaşı karşısında müttefikler olarak uluslararası hukuktan yana bir duruş sergiliyoruz. Türkiye, yıkıcı etkilerini hep birlikte hissettiğimiz, müşterek güvenliğimizi tehlikeye atan bu savaşın sona ermesine yönelik gayretlerini ilk günden beri yoğun bir şekilde devam ettirmektedir” ifadelerini kullandı.
Zirvenin ilk gününde ittifak savunmasını ilgilendiren konuların ele alındığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Zirvenin ilk oturumunda İttifak savunmasını ilgilendiren konuları etraflıca istişare ettik. 75 yıllık Vaşington Antlaşması ve geçmiş zirvelerde alınan kararlar ortadayken müttefikler arasındaki savunma sanayisi ticaretinde hâlen bazı engeller, kısıtlamalar bulunmasının makul, mantıklı bir izahı yoktur. Ülkemizin bu konudaki hassasiyetini ve beklentilerini tekrar gündeme taşıdım. NATO’nun tespit ettiği iki temel tehditten biri olan terörizmle mücadelede müttefiklerimizden dayanışma bekliyoruz. Bazı müttefiklerimizin, bilhassa terör örgütü PKK’nın Suriye’deki uzantısı PYD-YPG’yle kurdukları çarpık ilişkiyi kabul etmemiz mümkün değildir. İttifakın birliğine ve bütünlüğüne zarar veren bu hatalı politikalardan vazgeçilmesi çağrımı tekrarlıyorum” dedi.
Gazze’deki mevcut duruma ve İsrail’in NATO’yla ortaklık ilişkisinin sürdürülmesinin mümkün olmadığına vurgu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tüm temaslarımda Gazze başta olmak üzere işgal edilmiş Filistin topraklarında süregiden mezalime dikkat çektim. İttifakımızın temel değerlerini ayaklar altına alan İsrail yönetiminin NATO’yla ortaklık ilişkisini sürdürmesi mümkün değildir. Filistin topraklarında kapsamlı ve sürdürülebilir barış tesis edilene kadar İsrail’le NATO nezdinde iş birliği yapılması yönündeki girişimler Türkiye tarafından onaylanmayacaktır. Uluslararası camianın sorumluluk sahibi üyelerinin 1967 sınırları temelinde iki devletli çözüm için el ele vermesi önemlidir. Türkiye olarak önce ateşkesin ilanı, sonra da kalıcı barışın temini için garantörlük dâhil her türlü inisiyatifi almaya hazırız. Tüm müttefiklerimizi ateşkesin sağlanması ve 9 aydır açlıkla imtihan edilen Gazze halkına insani yardımların kesintisiz ulaştırılması için Netanyahu yönetimi üzerindeki baskılarını artırmaya çağırıyorum” dedi.
NATO Liderler zirvesi kapsamında, Genel Sekreter Jens Stoltenberg’e teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Görüşmelerimizde hem müttefiklerimizle ikili ilişkilerimizi geliştirmenin yolları hem de NATO bünyesindeki iş birliğimiz üzerinde durduk. Bu vesileyle göreve geldiği 2014 yılından bu yana İttifakın birliğinin ve dayanışmasının korunması yolunda gayret gösteren değerli dostum, Genel Sekreter Stoltenberg’e teşekkür ediyorum. Şahsımla ve makamlarımızla yakın iş birliği sergileyen Sayın Stoltenberg, özverili çalışmaları ve başarılı hizmetleriyle herkesin takdirini kazanmıştır. Hollanda’nın Eski Başbakanı, NATO’nun Yeni Genel Sekreteri Sayın Rutte’ye üstleneceği zorlu görevde muvaffakiyetler diliyorum. Sayın Rutte’nin müttefiklerin menfaatlerini ve hassasiyetlerini gözeteceğine güveniyorum” açıklamasını yaptı.
Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi için gittiği ABD'nin başkenti Washington'dan İstanbul'a geldi. Özel uçak "TUR" ile Atatürk Havalimanı'na gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, İstanbul Valisi Davut Gül, AK Parti İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe ve diğer ilgililer karşıladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkan Yardımcısı Çağatay Özdemir de yurda döndü.
(DHA-AA)