Erozyon çeşitleri nelerdir? Doğal etkenler ile oluşan erozyon çeşitleri

Erozyon; engebeli ya da eğimli arazide, bu arazilerin yanlış kullanılması durumunda ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, toprağı sürme şeklinin eğime doğru olması durumunda da erozyon meydana gelmesi mümkündür. Bunların yanı sıra ormanlara zarar verilmesi ve bitki örtüsünün yok edilmesi de erozyona neden olan başlıca etkenlerdendir. Erozyon çeşitleri nelerdir?

Erozyon nedenleri konusunda doğa olaylarından bahsedilebileceği gibi insanlar da erozyonun ortaya çıkmasına sebep olabilir. Erozyona doğal nedenlerin yanı sıra insanların da dahil olması durumunda bazı zararlar ortaya çıkabilir. Bu zararlar arasında en çok öne çıkan da tarım arazilerinin veriminin düşmesidir. Peki doğal etkenlerden dolayı ortaya çıkan erozyon çeşitlerinin nedenleri nelerdir?

Doğal Etkenlerle Oluşan Erozyon Çeşitleri

Canlılar ve yer şekilleri arasında doğal bir denge bulunur ve kendiliğinden oluşan erozyon bu dengeyi korur. Ancak insanların neden olduğu erozyonda denge bozulur ve engellenemez sonuçlar meydana gelir.

Reklam
Reklam

Su, rüzgar, tünel, sivri sütun ve küle hareketleri doğal etkenler ile oluşan erozyon çeşitleridir.

Su erozyonu

Kendi içerisinde beş gruba ayrılır. Erozyon çeşitleri arasında en çok yaşanan bu erozyon çeşidi, bitki örtüsünün olmadığı kurak ve eğimli arazilerde yağışlar ile toprağın taşınması ve sürüklenmesi ile oluşur. Su erozyonu kendi içerisinde taşıma şekline göre 5’e ayrılır:

  • Damla
  • Yüzey akış
  • Oluk
  • Yarıntı
  • Akarsu yatakları

Rüzgar erozyonu

Bu erozyon türünde taşınan topraklar verimsizdir. Ayrıca kumlar verimli arazilerin üzerini örter. Böylece üzeri örtülen arazide tarım yapılamaz. Taşınan verimsiz kumullar toz bulutu şeklinde havada görülür. Bitki örtüsünün zayıf, iklimin ise kurak olduğu bölgelerde karşılaşılır. Üç farklı şekilde meydana gelir:

  • Hava akımı ile uçma
  • Yüzeyde sürüklenme
  • Sıçrama

Özel Erozyon Çeşitleri

Özel erozyonlar, su, rüzgar ve bunlar gibi aşındırıcı etkileri bulunan ve özel koşullarda oluşurlar. Birden çok koşulun aynı anda gerçekleşmesi gerekir. Kendi içerisinde dört gruba ayrılır. Bunlar;

Reklam
Reklam
  • Tünel
  • Sivri tepe
  • Korunmuş sütun
  • Kütle hareketleri
Anahtar Kelimeler: