Suriye’ye askeri müdahalede bulunarak dengeleri rejim lehine değiştiren Rusya Devlet Başkanı Putin, Esad’ı da 4.5 yıl sonra ilk kez Suriye’den çıkararak Moskova’da ağırladı.
Önceki akşam gerçekleşen ziyaret Esad’ın Şam’a geri dönmesinden sonra açıklandı. Putin, ülkesinin Şam’a desteğinin süreceğini söyledi. Putin’e teşekkür eden Esad da krizin çözümüyle ilgili “İçinde bulunduğumuz sürecin ileride siyasi adımları olacağını da idrak ediyoruz” ifadesini kullandı.
Ziyaret, ‘Esad’lı geçiş süreci’ tartışmalarının sürdüğü bir döneme denk geldi. Ziyaretin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti. Başbakan Ahmet Davutoğlu da ziyaretin ardından 'Esad, keşke moskova'da kalsaydı' yorumunu yaptı.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, dört yıldan bu yana ilk kez gerçekleştirdiği yurtdışı gezisini önceki akşam Rusya’nın başkenti Moskova’ya yaptı. Kritik ziyaret Suriye içsavaşının çözümü için ‘Esad’lı geçiş sürecinin tartışıldığı bir döneme denk geldi. Ziyaretin ardından dün de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti. Bu görüşmede Putin’in Erdoğan’a ziyaretle ilgili bilgi verdiği açıklandı.
TEŞEKKÜR ETTİ
Putin, davetine icabet ederek Moskova'ya gittiği için Esad'a teşekkür etti. Esad ise Putin'e yardımlarından dolayı minnettar olduğunu söyledi. Suriye Devlet Başkanlığı, Esad'ın, Rusya ziyaretinin ardından Şam'a döndüğünü açıkladı.
NELER KONUŞULDU
Zirvede Putin, “Suriye’de uzun vadeli gerçek çözüm istiyorsak bunun siyasi görüşmelerle sağlanması gerek. Biz sadece askeri açıdan değil, siyasi sürecin ilerlemesi için de diğer ilgili ülkelerle de görüşerek elimizden geleni yapmaya çalışacağız” dedi.
Suriye’deki IŞİD ve diğer terörist grupların saflarında Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetlerinden 4 bin civarında militanın bulunduğunu hatırlatan Putin, “Suriye’yi harabeye çeviren, savaş deneyimi kazanmış bu militanların ülkemize dönmesine kesinlikle izin vermeyeceğiz. Suriye yönetimi olarak sizden de buna izin vermemenizi rica ediyorum” dedi.
Suriye’nin birliğinin korunmasında Rusya’nın gösterdiği kararlığını öven Esad, “Rusya halkına, ülkemize yaptığı yardımdan dolayı bir daha teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı. Esad, Rusya’nın Suriye krizinde başından beri sergilediği ve ayrıca son davranışlarıyla çok daha büyük bir trajedinin yaşanmasını önlediğini de iddia ederek, “Rusya’nın kararlılığı olmasaydı teröristler çok daha geniş toprakları ele geçirecekti” diye konuştu.
Esad, “Biz her savaşın eninde sonunda görüşme masasında bittiğinin de elbette farkındayız. İçinde bulunduğumuz sürecin ileride siyasi adımları olacağını da idrak ediyoruz” dedi.
ESAD, RUS UÇAĞIYLA GİTTİ
Havacılık uzmanı Rus blogcu Aleksey Şmelyov, Esad’ın Moskova’ya Rus Hava Kuvvetlerine ait İL-62 askeri nakliye uçakla gittiğini duyurdu. Şmelyov, “19 Ekim akşamı Moskova’daki askeri “Çkalovsk” havalimanından şasi numarası RA-86539 olan İL-62 havalandı. Uçak İran ve Irak üzerinden Lazkiye yakınlarındaki Rus hava üssünde mola verdi. Muhtemelen Esad’ı alan uçak Moskova’ya salı günü 14.20 gibi döndü” dedi.
ABD'DEN İLK TEPKİ
Suriye lideri Esad'ın Moskova'da Rus lider Putin ile görüşmesine ABD'den ilk tepki geldi. Beyaz Saray, "Moskova'nın siyasi geçiş süreci hedefine ters düştü" yorumunu yaptı.
Beyaz Saray Sözcüsü Eric Schultz, Esad'ın Rusya'da neredeyse "kırmızı halı"yla karşılandığını belirtti. Bu yaklaşımın Moskova'nın Suriye'de siyasi geçiş hedefine ters düştüğünü sözlerine ekledi.
2010'DAN BU YANA İLK KEZ
Öte yandan Esad, ülkesinde kriz çıkmasından bu yana, yani son 5 yıl içinde ilk kez yurt dışına çıkmış oldu. BBC muhabiri Kim Ghattas, Esad'ın Aralık 2010'da Paris'e yaptığı ziyaretin ardından ilk kez yurt dışına çıktığını bildirdi.
Ayrıca Rusya’nın 30 Eylül’den beri Suriye’de hava operasyonları düzenlediği dikkate alınınca, Putin ve Esad’ın Moskova’da bir araya gelmesi zamanlamasıyla da büyük önem taşıyor.
BEŞ ÜLKE SURİYE’Yİ GÖRÜŞECEK
Moskova, Suriye’deki durumu esaslı biçimde ele almak için ABD, Rusya, Türkiye, Suudi Arabistan ve Ürdün dışişleri bakanlarının Avusturya’nın başkenti Viyana’da bir araya geleceğini açıkladı. Toplantı cuma günü yapılacak. Geçtiğimiz günlerde ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, “Çok yakında Suriye’deki durumu esaslı biçimde ele almak için ABD, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye ve Ürdün bir araya gelecek” demiş, Rus Dışişleri Bakanlığı da öneriyi incelediklerini bildirmişti.