Escherichia coli ve koliform bakteriler içme sularının temizliğinde gösterge rolü oynar. Sebze ve meyveleri düzgünce yıkar ve kişisel temizliğinize dikkat ederseniz bu bakterinin vücuda girmesini engellemiş olursunuz. Bu bakteri antibiyotiklere karşı duyarsızdır. Erken teşhis edilmezse kanlı ishale neden olabilir.
Koliform, gıda ve suların sıhhi durumunu gösteren bir bakteri türüdür. İçme sularının temiz olup olmadığına bakılırken bu bakterilerin oranı göz önünde bulundurulur. Koliform bakteriler sıcakkanlı hayvanların dışkılarında, sulak alanlarda, toprakta ve bitkilerde bulunur. Tek başına tehlikeli değildir. Ama bu gruptaki escherichia coli neredeyse tamamen dışkı kaynaklıdır. En çok karşılaşılan ve en tehlikeli olan bakteridir. Boşaltım sistemi hastalıklarına, çeşitli zehirlenmelere sebep olur.
Escherichia coli, 1985 yılında ilk kez Alman pediatrist Theodor Escherich tarafından bakteriyoloji alanında bebek dışkılarını incelerken bulunmuştur. Bu bakteri memeli hayvanların kalın bağırsağında ve dışkılarında yaşayan bir türdür. Bir insanın bağırsaklarına günde ortalama 100 milyar - 10 trilyon arasında escherichia coli girer ve boşaltım sistemi ile dışarı atılır.
Escherichia coli, çubukçuk şeklinde gram-negatif bir bakteridir. Boyutları 1-2 µm uzunluğunda ve 0.1-0.5 µm çapındadır. Bazı türleri hareketli iken bazı türleri hareketsizdir. Enterik bakteri türüne giren escherichia coli normal bağırsak florasına aittir. Gram-negatif bir bakteri olduğu için endospor oluşturmaz. Kaynatma veya pastörizasyon işlemleri ile ölür. Kalın bağırsak bakterisi olduğu için üremesi en rahat vücut sıcaklığında gerçekleşir. 45°C sıcaklıktan fazlası bu bakteriyi öldürür. O157 H:7 bu bakteri türünün en zararlısı olarak bilinir. Escherichia coli zehirlenmesine yol açar. Bu zehirlenme ölümcül olabilir.
E. coli (O157 H:7) serotipi ürettiği toksin ile hastalanmanıza sebep olur. Özellikle bağışıklığı düşük insanlarda, yaşlılarda ve genellikle çocuklarda görülür. Bu toksin bünyeye girdiği anda HUS sendromuna yol açar. HUS’a bağlı olarak hastadaki alyuvarlar imha olur. Böbrek yetmezliği, inme, kanlı ishal ve koma görülür. İleriki safhalarda can kaybına sebebiyet verebilir.
Bazı farkları olsa da genel olarak koliform grubu bakteriler arasında yer alan escherichia coli evinize dışarıdan girmemesi gereken bir bakteridir. Bu bakterinin bulaşması 3 farklı yolla olabilir:
Escherichia coli zararlarından korunmak için öncelikli olarak kişisel bakımınıza dikkat etmelisiniz. Sokak hayvanlarını sevdikten sonra, dışarıdan eve geldiğinizde, yemek yapmadan ve yemeden önce ellerinizi en az 30 saniye ılık su ve sabun yardımıyla yıkamalısınız..
Kişisel bakımın yanı sıra ev ortamı, tuvalet ve banyonun hijyeni de korunmanıza yardımcı olacak unsurlardır. Kullanılan tuvaletleri sıklıkla ve güçlü deterjanlarla temizlemelisiniz. Tuvaletten çıktıktan sonra ellerinizi yıkamayı ihmal etmemelisiniz.
Yiyeceğiniz sebzeleri her defasında iyice yıkamalı ve sirkeli suda bekletmelisiniz. Böylece bakterinin vücudunuza girme ihtimalini en aza indirmiş olursunuz.
Bakteri vücuda girdikten 2-3 gün sonra çok şiddetli karın ağrıları başlar. Karın bölgesinde kasılmalar ve kramplar yaşanır. 3. gün sonunda ishal başlangıç gösterir. Tedaviye kısa süre içerisinde başlanmazsa durum kanlı ishale dönebilir. Ateş, kusma, gaz ve bulantı gibi şikayetler de escherichia coli belirtileri olabilir. Eğer bu şikayetleri yaşıyorsanız en kısa sürede doktora görünmelisiniz.
Escherichia coli, sindirim sistemi bakterisi olduğu için genellikle bu sistemi etkileyen hastalıklara sebep olur. İshal, ürogenital sistem (idrar yolları) enfeksiyonu, peritonit, menenjit, pnömoni, septisemi gibi hastalıklar sindirim sistemi hastalıklarına örnektir.
Hamile kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu çok sık görülür. Bunun sebebi escherichia coli bakterisidir. Hamile kadınların vücudu gebelik hormonu (progesteron) salgılar. Bu hormon kas gevşetici etkisiyle idrar yollarını genişletir ve mesane duvarını yumuşatır. Bu değişimler sırasında mesaneden böbreklere giden bakteriler böbrek veya pelvis iltihabına sebep olabilir.
Enfeksiyona yakalanan kişi ilaç tedavisine gerek olmadan, bol su tüketimi ile bu hastalığı bir hafta içerisinde atlatabilir. Hasta dinlenmeli, vücut susuz bırakılmamalıdır. Tedavi sürecinde kullanılan antibiyotiklerin çoğu fayda etmez. Escherichia coli, çoğu antibiyotiğe karşı duyarlıdır. İlaçlardaki duyarlılık oranını çoktan aza sıralayacak olursak fosfomisin (%96.8), nitrofurantoin (%96.4) ve amikasin (%94.6) gibi değerlerle karşılaşırız.
Bazı vakalarda yanlış antibiyotik kullanımı HUS sendromunu tetikleyebilir. HUS sendromu sonrasında hastanın böbrek fonksiyonu bozuk ise diyalize bağlanıp kanın temizlenmesi gerekebilir. Daha ileri seviyelerde ise böbrek yetmezliğine yol açtığı görülmüştür. Bu sebeple antibiyotik pek önerilmez.