Eşcinsellik Neden Bu Kadar Yaygın? Muhtemelen Evrimsel Avantajı Nedeniyle!

Eşcinselliğin doğada bulunuyor olması bazı biyologlar için sinir bozucu derecede zor bir sorudur; ancak eşcinsel seks dahilinde keşfedilen yeni bir fayda, bu davranışın evrimsel süreçte neden korunduğuna dair bilgiler veriyor olabilir.

Evrim Ağacı olarak "Eşcinsellik ve Evrim" başlıklı makalemizde eşcinselliğin sıradan bir olgu oluşundan tüm detaylarıyla bahsetmiştik ve Hayvanlar Alemi'nde bu kadar yaygın olmasının nedenleriyle ilgili birçok olası teori ve hipotezden söz etmiştik. Yapılan yeni araştırmalarla bu cinsel yönelimin yaygınlığının nedenlerine yeni bir ışık tutuluyor:

Makeleye geçmeden önce insanların eşcinsellikle ilgili ne düşündüklerine bakalım:

Meyve sinekleri üzerinde yapılan çalışmada, aynı cinsiyetten olan bireylerin seks yapması davranışının kalıtsal olabildiği ve bu davranışa neden olan genlere sahip dişilerin daha yüksek üreme potansiyellerine sahip olduğu tespit edildi. Daha fazla üreme potansiyeli, evrimsel bir avantaj demek... Evrimsel avantaja sahip olmak da, bu yönelimin popülasyon içerisinde korunması için çoğu zaman yeterli bir sebeptir. Bu ilginç araştırma, *Proceedings of the Royal Society B* dergisinde yayınlandı. Aynı cinsiyetten olup da birbiriyle seks yapan ancak üreyemeyen neden bu kadar fazla sayıda tür bulunuyor? **Eşcinsellik, nasıl oluyor da 1500 civarında farklı türde gözlenebilir miktarda sık bulunuyor?** Konuyla ilgili her ne kadar birçok farklı açıklama bulunuyorsa da, bunlardan teorik altyapıya ve pratik araştırmalara da dayanan 2 tanesi, **Eşcinsel Seks Davranışları'nın (ESD)** nedenlerini açıklama konusunda öne çıkıyor: **aşırı baskınlık** ve **cinsel zıtlık (antagonizm)**. Bunlardan ilki, ESD'nin popülasyon içerisinde yaygın görülmesi için bu davranışlara neden olan genlerin heterozigot olarak bulunmasının, homozigot olarak bulunmaya göre avantajlı olması gerektiğini söyler. Yani eşcinselliğe neden olan genlerin 1 kopyasını taşıyan bireyler, 2 kopyasını da taşıyanlara kıyasla avantajlı olmalıdırlar. İkinci açıklama ise, cinsiyetlerden bir tanesi için üreme bakımından dezavantajlı olan bir genin, diğer cinsiyet için avantajlı olması halinde popülasyon içerisinde korunabileceğini ileri sürer. Yani örneğin eşcinsellik bir türün erkeklerine zarar veriyor olabilir; ancak eğer ki o türün dişilerine fayda sağlıyorsa, bu evrimsel açıdan yeterli olabilmektedir. **Bunlardan hangisi soyun devamlılığını tehdit ediyor gibi gözüken eşcinsellik davranışının popülasyon içerisindeki yaygınlığını daha iyi açıklayabilir?** ![](https://imgrosetta.mynet.com.tr/file/9911626/640xauto.jpg) Yapılan son araştırmada St. Andrews Üniversitesi'nden uzmanlar tarafından seçilen yöntem, bir dizi genetik ve davranışsal testi içeriyor. Öncelikle iç melezlenme (akraba çiftleşmesi) ile üretilmiş meyve sineklerini inceleyerek, eşcinselliğe neden olan genleri tespit etmeye çalıştılar. Sonrasında buradan edinilen bilgi, hangi genlere sahip olan sineklerin daha fazla ESD gösterdiğini anlamak için kullanıldı. Araştırmanın son basamağında ise sinekler deneysel olarak farklı kombinasyonlarda çaprazlandı (çiftleştirildi) ve doğan yavruların genetik yapısı ile davranışları incelendi. Daha spesifik olarak uzmanlar, daha yüksek eşcinsel davranışlar gözlenen soy hatlarından gelen dişilerin üreme başarısı oranlarının artıp artmadığını görmek istiyorlardı. ![](https://imgrosetta.mynet.com.tr/file/9911627/640xauto.jpg) Yapılan titiz araştırmalar sonucunda uzmanlar, aşırı baskınlık hipotezinin biraz daha öne çıktığı sonucuna vardılar. Bulgularını değerlendiren araştırmacılar, iki mekanizmanın da eşcinselliğe neden olan davranışların altyapısındaki genlerin popülasyonda kalabilmesinde rol oynuyor olabileceğini düşünüyorlar. Ancak bu, araştırmanın en ilginç sonucu değildi: daha yüksek eşcinsel davranış sergileyen soylardan gelen erkeklerin ürettikleri dişi yavrular daha fazla üreyebiliyorlardı! Bu da, eşcinselliğe neden olan genlerin erkeklere zarar veriyor olsalar bile, dişilerde üreme başarısını arttırmasından ötürü canlı türlerinde korunmuş olabileceğini gösteriyor. *Bu içeriğin tamamını okumak istiyorsanız **[evrimagaci.org](http://www.evrimagaci.org/fotograf/54/7530)** adresini ziyaret edin.*