Günümüzde çocuklara İslamiyet'in etkisi ile Arapça veya Farsça, globalizmin etkisi ile genellikle İngilizce isimler konulsa da öz Türkçe isimler de hâlâ revaçta. Bebekler için isim arayışının yanı sıra eski Türk destanları ve öyküleri -Dede Korkut gibi- okuyan kişiler bu eserlerdeki kahramanların isimlerini ve anlamlarını merak edebiliyor. Biz de bebekleri için isim arayışı süren ebeveyn adayı çiftlere yardımcı olmak ya da sadece eski Türk kültürü ve isimleri hakkında bilgi edinmek isteyen kişiler için erkeklere ve kadınlara ait eski Türk isimleri ve anlamları ile ilgili detaylı bir liste oluşturduk. Bebeğiniz için isim arıyorsanız eski Türk isimleri ve anlamlarını incelemeyi unutmayın! İşte tercihinize yön verecek eski Türklerin erkek ve kadın isimleri...
Eski Türk kadın isimleri ve anlamları nedir?
Eski Türk kızı isimleri ve anlamları listesindeki bazı isimler size çok tanıdık gelecek ama bazıları ile ilk defa karşılaşabilirsiniz. Eski Türk kadın isimleri ve anlamları
-
Abay: Aydınlık, hayret veren
-
Abı: Can, ruh, soyluluk
-
Abike: Yüksek gönüllü
-
Acunay: Dünya güzeli
-
Aça: Toplumda saygı gören kişi, analık derecesinde saygıya değer hanım
-
Adak: Söz, bağış
-
Adal: Sadık
-
Adar: Adayan kişi
-
Adberilgen: Adına layık ve ününü hak eden kişi
-
Ağıç/Ağış: Hazine
-
Akay: Ay'ın en güzel anı, Yenisey Türklerinde "hanımefendi" yerine geçen hitap
-
Akbel/Akçın: Dürüst, sağlam kişilikli
-
Akınay: Türkistan'da kadın ozanlara verilen ad
-
Akkara: Zıtların bütünlüğü
-
Alaca: Karışık renkli
-
Alas/Alaz: Şamanlarda ateş tanrısı
-
Alçin: Kızıl bir çalı kuşu
-
Alkım: Gökkuşağı, gerdan
-
Anat: Anı, yakın, hısım
-
Andaç: Anı olsun diye verilen veya alınan hediye
-
Asena: Efsanevi dişi kurdun adı, yakın, yakınlık duyulan
-
Avar/Abar: Heybet, dirençlilik
-
Ayana: Eski bir Türk tanrıçası
-
Ayçıl: Ay ışığı
-
Ayda: Ay kadar güzel, dere kenarlarında yetişen hoş kokulu çiçek
-
Aydilge: Suyun ruhu
-
Ayzıt: Şamanlarda ay tanrıçası
-
Bağdu: Işık
-
Bağlan: Demet, bağlılık, kızıl bir su kuşu
-
Balkın: Parlak
-
Balkır: Yağmurun ardından çıkan güneş
-
Bangu (Mengü, Bengü): Sonsuzluk, sonsuz
-
Banıçiçek: Kutsal çiçek
-
Başak: Buğday başı, okun ucuna takılan sivri demir, sümbül
-
Becet/Bezen: Süs
-
Begüm: Eski Türklerde "bey"in kadınlardaki karşılığı, "hanımefendi"
-
Belçin: İz
-
Belen: Alim, geçit, dağ yolu, sırt
-
Belgin: Net
-
Belik: Doruk, saç örgüsü
-
Benice: Sonsuzluk
-
Beril: Cömert, fedakar
-
Beyge: Küçük hanım
-
Beylem: Çiçek demeti
-
Bibi: Kibar, eğitimli, saygıdeğer hanım
-
Bige: Bakire, bey kız, saygıdeğer kız
-
Bigem: El üstünde tutulan kız
-
Bilge: Bilgin, ulu kişi
-
Birçe: Biricik
-
Böken: Ahu, ceylan
-
Büke: Genç kız, küçük hanım, bükü, ejderha
-
Çağıl: Su sesi
-
Çağla: Dürüst
-
Çilde: Kışın en soğuk günü
-
Çolpan: Kuzey yıldızı
-
Ebren: Evren
-
Esrigün: Fırtına
-
Gökçe: Zarif, göz alan
-
Iraz: Mutluluk
-
İncesen: Huzur
-
İynem: Yaren, dost
-
Laçin: Yırtıcı kuş
-
Okşan: Benzeyen
-
Olcay: Şans
-
Oylum: Çukur
-
Öktem: Bilge
-
Öyke: Öfkeli, sinir
-
Öykünç: Benzetme
-
Özden: Samimi
-
Özge: Başka, yabancı
-
Pelin: Keskin kokan yayla çiçeği
-
Sağın: Düşünce, kıvılcım
-
Sayina: Yaz mevsimi
-
Tanla: Mucize, şaşkınlık
-
Tansu: Armağan
-
Tilbe: Dilek, dilenen şey
-
Tomris: Demir ucu ya da demir sesi
-
Tunay: Evlatlık kız çocuk
-
Umar: Umutlu
-
Umay: Koruyucu (Eski Türk tanrıçalarından, hala tüm Kuzey Türkleri çocukları sevdiğine ve koruduğuna inanır)
-
Yaldız: Parlayan
-
Yeliz: Hava alan, havadar
-
Zeren: Anlayışlı
Eski Türk erkek isimleri ve anlamları nedir?
Türk kültürüne ait Öz Türkçe erkek isimleri hakkında hazırladığımız listeye bakabilirsiniz. Eski Türk erkek isimleri ve anlamları:
-
Afşın: Demir örgülü zırh
-
Akın: Hücum
-
Akman: Temiz, soylu
-
Aktan: Şafak vakti
-
Algan: Fatih
-
Alp: Yiğit
-
Altay: Kutsal topraklardaki yüce dağ
-
Aras: Kalın yün, talih
-
Artuk: Zenginlik
-
Aspar: Faydalı
-
Atalan/Atıgay: Ünlü
-
Ataman: Saygıdeğer
-
Aybar: Ay gibi parlak, heybetli
-
Aybars: Ay gibi beyaz pars
-
Ayhan: Ay hakimi
-
Aykaç: Hatip
-
Ayman: Ay'a eşdeğer
-
Babür: Bir kaplan türü, Babür Devleti'nin ünlü kağanı
-
Bahadır: Kahraman
-
Balaban: Bir doğan türü
-
Balamir: Avrupa Hun Devleti kurucusu
-
Bamsı: Yüksek, ulaşılamaz, kam
-
Barış: Sulh, hazine, gidişat
-
Barkan: Gezgin
-
Barlas: Kahraman, savaşçı
-
Bartu: Varlık, varılacak yer
-
Bayhan: Varlıklı
-
Berkin: Güçlü
-
Bertuğ: Engel tanımayan
-
Boğaç: Genç boğa, boğa gibi
-
Bora: Fırtına
-
Boran: Duman, iç sıkıntısı
-
Bumin: Derleyen, toplayan
-
Cengiz: Deniz, ünlü kağan
-
Çağan: Şimşek, bayram
-
Çağatay: Çağın en ünlüsü
-
Çağrı/Çakır: Bir doğan türü
-
Dumrul: Okun sivri ucu, efkarlı
-
Ecevit: Çalışkan
-
Ediz: Değerli
-
Ergün: Yumuşak huylu
-
Erkut: Güçlü, kutsal
-
Erkin: Bağımsız
-
Ertan: Tan zamanı
-
Erendiz: Jüpiter
-
Eymen: Alçak gönüllü, yardımsever
-
Gencer: Yeni yetişen yiğit
-
Geray/Giray: Uygun, Kırım hanlarının unvanı
-
Gökalp: Kahraman
-
Gökay: Mavi gözlü
-
Gökhan: Gök gibi büyük, Mavi Han
-
Gültekin: Ateş Tigini, Göktürk Kağanlığı'nda komutan
-
Hıncal: Öcünü alan
-
İlbay: Vali
-
İlber: Yüksek devlet görevlisi
-
İlkan: İlk kan
-
İlker: İlk doğan erkek bebek
-
İlter: Yurdu koruyan
-
Kağan: Lider
-
Kaşgar: Cesur, üstün nitelikli
-
Kayra: Tanrı'nın dünyadaki iyilik ve bilgeliği
-
Kongar: Sarı ve siyah arasında bir renk
-
Koray: Hareketli
-
Kubay: Temizlik Tanrıçası
-
Kunter: Sağlam
-
Kutadgu: Kutlu, yararlı
-
Kutan: Dua
-
Kutay: Ateş, Şamanların ateş tanrısı ipek
-
Kuyaş: Güneş ışığı
-
Manço: Sonsuz
-
Ogün: Yıl dönümü
-
Olcayto: Şanslı
-
Orçun: İyi ahlaklı
-
Pekin: Acımasız
-
Saner: Ünlü
-
Selçuk: Hatip
-
Sencer: Kılıç saplayan
-
Sungur: Avcı kuş
-
Tanman: Tan vakti doğan
-
Toygar: Tarla kuşu
-
Ulaş: Ululuk
-
Uraz: Baht
-
Yabgu: Kağan
-
Yalım: Ateş
-
Yazgan: Yazıcı, Tanrı'nın adlarından
-
Yula: Rüya ruhu
Eski Türklerde isim seçimi nasıl yapılırdı?
Eski Türkler döneminde yeni doğan çocuklara verilen isimler hep Türk kültürüyle alakalıydı. Bebeğin ismi Türk kültürünün ve karakterinin bir simgesiydi. Bebeklere konulan isimler aracılığı ile kültür de kuşaktan kuşağa aktarılıyor ve değişen sosyal koşullar da bu kültürel mirasla harmanlanarak yeni isimler ortaya çıkarıyordu. Bu isimlere esin veren Türk mitolojisi ise Türk halklarının tarih boyunca inanmış olduğu ya da yaşamış olduğu şeylerin oluşturduğu bütünün adıydı.
Hâlâ anlatılan efsaneler, ortak inançlar, Tengricilik ögeleri kadar sosyal ve kültürel temalar da Türk mitolojisinin parçaları arasında yer alır. Açacak olursak; Göktanrıcılık, şamanlık, Budizm ve Manizm başta olmak üzere tarih boyunca çeşitli Türk boylarının inandığı dinler ile Oğuz Kağan, Ergenekon gibi destanlarda mitolojik olarak ele alınan olaylar eski Türk isimlerinin başlıca ilham kaynaklarıdır. Orta Asya'dan bu yana inanılan dinler, ekonomik uğraşlar, yönetim şekli, sosyal hayat, göçebelik, yerleşik hayat, coğrafya ve göçler gibi Türk toplumunu şekillendiren ve hem Türklerin hem de onlara komşu olan halkların tarihini derinden etkileyen olaylar da eski Türk isimlerinde kendini göstermeyi sürdürür.