Milyonlarca EYT'linin gözleri bir süredir EYT detaylarına çevrilmiş durumda. 8 Eylül 1999 evvelinde sosyal güvenlik sistemine SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı aya da banka sandıkları aracılığıyla girerek çalışmaya başlayan ve prim ödemiş olan herkes 1999'da çıkartılan yasa ile yaş şartına takıldı. Yani 8 Eylül 1999 evvelinde sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar EYT'li oldu. Ancak emekli olmak için yalnızca EYT'li olmak yeterli değil. İşte detaylar...
Borçlanarak prim satın alınabiliyor. Borçlanma tutarı, asgari ücrete göre belirleniyor. En düşük ödeme tutarı brüt asgari ücretin yüzde 32'sidir. Askerlik ve doğum borçlanmasında bu rakam baz alınıyor. Borçlanmaları aralık ayı sonuna kadar yaparsanız bugünkü asgari ücretten yani aylık 2.070 TL'den yaparsınız. Ocak ayını beklerseniz, 2023 asgari ücreti üzerinden hesaplama yapılır.
Eksik primi olan erkek sigortalılar askerlik borçlanması imkanından yararlanabilir. Askerlik süreleri satın alınır ve emeklilik primine eklenir. Bu şekilde EYT için eksik olan prim, kazanılır. Askerlik sigortadan önce yapılmışsa borçlanılan gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilerek ayrıca bir avantaj da kazanılıyor.
Primi eksik olan kadın sigortalılar doğum borçlanması imkanından yararlanabilir. Sigortadan sonra doğan üç çocuk kadar borçlanma hakkı bulunuyor. Her çocuk için iki sene yanı 720 gün kazanılabilir. Bu durumda üç çocuk için borçlanan birey, 2160 gün kazanabilir ve eksik primini tamamlayıp EYT'li olabilir.
Hizmet tespit davası ile primi eksik olan EYT'lilere imkan doğuyor. Geçmişte sigortası yapılmış ancak primi eksik ya da hiç yatırılmamış vatandaşlar ya da sigortasız çalıştırılanlar geçmişe dönük hizmet tespiti yaptırarak bu günlerini tescil ettirebilir giriş tarihini geri çekebilir. Sigorta girişi yapılıp primi yatırılmayan vatandaşlar için zaman aşımı süresine bakılmaz. Kayıt dışı çalıştırılmış olanlar için geriye doğru zaman aşımı süresi vardır.
Çalışma imkanı olmayan sigortalılar eksik primlerini isteğe bağlı sigorta yaptırarak tamamlayabilir. SGK'ya dilekçe verilir, isteğe bağlı sigortada her ay 30 gün kazanılır. Bunun için, 18 yaşından büyük Türk vatandaşı olmak ve Türkiye'de ikamet etmek gereklidir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta yapılacak ödemelerin 1261 günü yani 3.5 yılı bulmaması. Bu sayı aşılırsa isteğe bağlı sigorta Bağ- Kur kapsamında olduğu için emeklilik hesabı da Bağ-Kur'a göre yapılıyor.
8 Eylül 1999 evvelinde sigortalı olup EYT kapsamındaki vatandaşların 3600 günle yani 1 yıllık primle emekli olma imkanları var. Yeterli primi doldurma imkanı yok ise 360/0 gün de emeklilik için yeterlidir. Bu noktada emeklilik için üç şart önemlidir. İlk önce sigortalılık süresinin 15 yıl olması lazım. Bir diğer şart 4A (SSK) kapsamında 3600 gün primin ödenmesi. Son olarak kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşın dolmuş olması gerekli.