Ülkemizdeki topraklarda yetişen ve türlü hastalığa iyi gelen bitkilerden biri de sumaktır. Özellikle Akdeniz bölgesinde yemeklerde oldukça kullanılır. Sadece yemeklere lezzet vermek için değil, insan vücudu için de çok faydalıdır. Sumağın nasıl kullanılabileceği, ne çeşit bir bitki olduğu, sumak faydaları hakkında detaylı bilgi yazımızın detayında sizleri bekliyor.
Sumak, Türkiye’de Akdeniz bölgesinde yetişir. Dünyada ise İran, Afganistan, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa’da görmek mümkündür. Sumak, ağaçta yetişen bir bitkidir. Toz haline getirilip yemeklerde, salatalarda kullanılabilir veya çay olarak tüketilebilir. İnsanların beslenme düzenine bu faydalı bitkinin eklenmesi uzmanlar tarafından da önerilir. Yemeklere ekşi bir tat verir. Toplandığı gibi yenmez. Öncelikle uygun bir şekilde kurutulur. Ardından sofra tuzuyla karıştırılıp öğütülür. Bu işlemin ardından baharat olarak kullanılır. Soğan salatasında, soğanın kokusunu azalttığı için özellikle tercih edilir.
Sumak faydaları ve zararları çok merak edilir. Çalı biçimindeki bu bitki, insan vücudu için oldukça faydalı güçlü kimyasal maddelere sahiptir. Başlıca faydalarına bakacak olursak;
Cilt sağlığını korur: Sumak antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Dolayısıyla cilt sorunlarını tedavi eder ve yaraların iyileşmesine fayda sağlar. Deri döküntüsü yaratan hastalıklara da iyi geldiği düşünülür.
Vücuttaki enfeksiyonu önler: Sumak, insan vücudundaki deri iltihabı, ateş, artrit, bronşit ve daha birçok hastalığın tedavisinde yardımcı olarak kullanılır. Özellikle sumak ekstresinin, iyi bir iyileştirici özelliğe sahip olduğu yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Soğuk algınlığına karşı kullanılabilir. Enfeksiyon durumunda başlıca meydana gelen belirtilerden biri ateştir. Sumak antimikrobiyal özelliği nedeniyle ateş düşürmede etkilidir. Bunun yanında bronşit hastalığına da iyi gelir. Solunum hastalığı yaşayan hastalarda solunumu destekleyici özelliği bulunur. Özellikle sumak çayı faydaları dikkat çekicidir. Yaprakları kaynatılıp demlendikten sonra içilirse boğaz ağrısına iyi gelir. Kış mevsiminde özellikle soğuk algınlığı birçok kişinin sıklıkla karşılaştığı bir durumdur. Bu dönemde kendinize iyi bakmak ve hastalığı kolayca atlatmak için sumağın sayısız faydalarından yararlanabilirsiniz. Sumak sayesinde vücudunuzdaki direnci artırabilirsiniz.
Kalbi ve karaciğeri korur: Kalp ve karaciğer hastalıklarının başlıca nedenlerinden biri yüksek kolesteroldür. Beslenme düzeniyle doğrudan ilişkili olan yüksek kolesterolü düşürmek için öncelikle nasıl beslendiğinize dikkat etmeniz gerekir. Bunun yanında, sumak ile beslenme alışkanlığınıza takviyede bulunup kolesterolünüzün düşmesine fayda sağlayabilirsiniz. Sumak ekstresinin kan kolestrol seviyesini düşürdüğü ispatlanmıştır.
Anti kanserojen yapıdadır: Sumak, günümüzün başlıca hastalıklarından biri olan kanser üzerinde de etkili bir yardımcıdır. Bazı çalışmalarla sumağın anti kanserojen özellikte bir bitki olduğu fark edilmiştir. Sumak özütüyle çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalara göre; sumak sağlıklı hücreler üzerinde olumsuz bir rol oynamazken kanserli hücreler üzerinde iyileştirici bir özellik göstermiştir. Bu sayede, kanser tedavisinde kimyasal olarak kullanılan bir ilaç özelliği göstermeye başlamıştır.
Kadın hastalıklarında aktif rol oynar: Sumak kadın hastalıklarında ve kadınların adet düzensizliklerinde aktif rol oynar. Vajinal akıntının çok olması durumunda dışarıdan bir tedavi edici olarak kullanılır. Düzenli kullanımıyla birlikte adet dönemlerinde çekilen ağrıyı azalttığı ve adet dönemlerinin daha düzenli hale geldiği öne sürülür. Adet dönemiyle ilgili problem yaşayan kadınlar sıklıkla sumağın faydasından yararlanır. Bunun yanı sıra kadınların doğum sonrasında sütlerinin artmasına da yardımcı olur. Doktorunuza danışarak bu dönemde nasıl ve ne kadar kullanmanızın faydalı olacağını öğrenebilirsiniz.
Detoks etkisi yaratır: Sumak bitkisi antioksidan özelliğe sahiptir. Vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olur. Sumağın düzenli tüketilmesiyle birlikte zararlı toksinler vücuttan atılır. Bunun yanında idrar söktürücü özelliği de bulunur. İdrar üretimine yardımcı olur. Dolayısıyla idrarın artmasıyla vücuttaki idrarla atılan toksik maddeler de daha sık atılır ve vücut temizlenmiş olur. İdrara çıkarken ağrı, sancı, yanma yaşayan kişiler de sıklıkla sumağın faydalarına başvurur. Çünkü sumağın ağrılı ve iltihaplı mesane hastalıklarına da iyi geldiği bilinir. Bağırsak şikayetlerinde destekleyici tedavi olarak sumak tercih edilir. Sumak düzenli kullanıldığında dolaşım ve sindirim sistemlerini düzene sokar. Böylece bağırsak rahatsızlıklarını hafifletir ve kişilerin daha ağrısız, daha rahat bir yaşam sürmelerine yardımcı olur.
Bu kadar faydalı bir bitki olan sumağı farklı şekillerde tüketebilirsiniz. Öncelikle sumağı salatalarınıza baharat olarak katabilir, yaratıcılığınızı kullanıp ekşi ve lezzetli tarifler oluşturabilirsiniz. Bunun yanında haşladığınız tavuk ya da patatesli yemeklerinizde kullanabilir, ya da sadece yoğurt ile karıştırarak tüketebilirsiniz. Aynı zamanda sumağı içecek olarak da tüketebilirsiniz. Sumak suyunu şu şekilde hazırlayabilirsiniz:
Sumak suyu hazırlamak işte bu kadar kolay! Hazırladığınız içeceği istediğiniz zaman tüketebilirsiniz. Eğer saklamak isterseniz, hava geçirmeyen bir kabın içine koyarak muhafaza edebilirsiniz. Tercihinize göre ölçüleri orantılı bir şekilde artırarak daha fazla içecek yapıp ailenizle içebilirsiniz. Ya da daha sonra tüketebilirsiniz. Sağlıklı bir yaşam için sumağa sofralarınızda her zaman yer vermeniz ve gerektiğinde ek besin takviyesi olarak kullanmanız önerilir.