Amerikan Merkez Bankası FED'in 18 Eylül'de aldığı 50 baz puanlı faiz indirimi kararı, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu birçok piyasaya rahat nefes aldırırken, ABD dış siyasetini etkileyecek bir değişimin de habercisi oldu.
Uzmanlar, Irak ve Afganistan işgallerinin maliyetini büyük oranda "güçlü dolar-yüksek faiz" politikaları ile karşılayan ABD'nin, doların hızla değer kaybettiği bu dönemde savaşa dayalı politik çizgisini kısmen terk edebileceğini belirtiyor. Geçtiğimiz günlerde Başkan Bush'un Irak'tan kademeli olarak asker çekileceğini açıklaması ve önümüzdeki dönemde ABD Başkanı seçilmesi beklenen Hillary Clinton'un "kovboy diplomasisi bitti" sözleri ise bu tezin doğruluğunu güçlendiriyor.
"SINIRÖTESİ OPERASYONLAR GERİLEYEBİLİR"
ABD ekonomisi ve siyasetindeki olası gelişmeleri ANKA'ya değerlendiren Finans Enstitüsü'nden Dr. Cemil Ertem, FED'in faiz indirimi kararının, güçlü ve karşılıksız dolar politikasından bir U dönüşü anlamına geldiğini dile getiren Ertem, "Bu dönüş aynı zamanda güçlü doların finanse ettiği sınırötesi operasyonların da gerileyebileceği anlamına geliyor" değerlendirmesinde bulundu.
Bill Clinton döneminin sonunda (1998–2000) fazla vermeye başlayan ABD bütçesinin, Bush döneminde 500 milyar dolarlara yaklaşan açığa dönüştüğüne dikkat çekeren Ertem, "Bu açığın en önemli iki nedeni Bush ve ekibinin vergi indirim politikaları ve silahlanma harcamalarıydı" dedi.
"ABD REZERVLERİ DÜŞÜYOR"
ABD'nin 1950'lerden bu yana uluslararası güçlü paralar ve altın cinsinden tuttuğu rezervlerinin sürekli düştüğüne işaret eden Ertem, "ABD, 1950'lerde dünya rezervlerinin yaklaşık yüzde 60'ı ve gelişmiş ekonomilerin toplam rezervlerinin yüzde 70'ine sahipti. 2003 yılına gelindiğinde bu rezerv oranları, dünya rezervlerinin yüzde 4'üne, gelişmiş ülke rezervlerine göre de yüzde 10 düzeyine gerilemiştir. Bu durum da dolar ancak arkasında siyasi bir güçle dünya parası konumunu koruyabilirdi" diye konuştu.
"HILLARY CLINTON'UN SÖZLERİ ÖNEMLİ"
ABD Başkanı George Bush'un 13 Eylül'de yaptığı halka sesleniş konuşmasında Irak'a gönderilen ek sayıda askerlerin, 2008 yazına kadar aşamalı olarak geri çekileceğini söylemesi ve "müstakbel" ABD Başkanı Hillary Clinton'un "Eğer Başkan Bush, görev süresinden önce Irak'ta savaşı bitirmezse, ben başkan olur olmaz bu savaşı bitireceğim" şeklindeki açıklamalarını hatırlatan Ertem, geçen yıl yapılan senato seçimlerinden Cumhuriyetçilerin ağır bir yenilgi ile çıkmasının da Hillary Clinton'un elini güçlendirdiğini savundu.
"TÜRKİYE'YE SERMAYE GİRİŞİ ARTACAK"
Ertem, şunları söyledi:
"Kendini yeni bir Demokrat başkana hazırlayan ABD'de bundan sonraki dönemde önemli siyasi ve ekonomik gelişmeler beklenebilir. Örneğin ABD'nin özellikle Irak'taki varlığının giderek azalması şaşırtıcı bir gelişme olmaz. Önümüzdeki dönemde euro ve dolar bir süre birlikte dünya parası konumunda olacaklar. Euro kıtasal bir para birimi olarak dolardan daha güçlü ve geçerli olacak. Bu dönemde Türkiye gibi ülkelere spesifik sermaye girişi artacak."
ANKA