Fibromiyalji nedir, neden olur? Fibromiyalji belirtileri nelerdir?

Günümüzde birçok kişi yaşamın hızına ayak uydururken sık sık görünmeyen bir düşmanla, yani fibromiyalji ile karşı karşıyadır. Fibromiyalji yaygın kas ağrıları, yorgunluk ve uyku problemleri gibi belirtilerle kendini gösteren kronik bir ağrı sendromudur. Fibromiyalji hem kişilerin hayat kalitesini olumsuz etkiler hem de tıbbi testlerle kolayca teşhis edilemediği için tedavisi gecikebilir, zor olabilir. Peki, fibromiyalji nedir ve belirtileri nelerdir?

Fibromiyaljinin tıbbi testlerle kolayca teşhis edilememesi ve sıklıkla anlaşılamamış olmasıdır. Ancak fibromiyalji etkilenen kişilerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Günlük aktivitelerde zorlanma, uykusuzluk ve ruhsal sağlık sorunları gibi etkilerle baş etmek, fibromiyaljiyle mücadele eden kişilerin kronik sorunudur. Fibromiyalji genellikle stres, travma, genetik yatkınlık ve enfeksiyonlar gibi çeşitli faktörlerin birleşimi sonucu ortaya çıkabilir. Ancak bu durumu yönetmek ve yaşam kalitesini artırmak mümkündür. Egzersiz, düzenli uyku, stres yönetimi ve destek grupları, fibromiyaljiyle başa çıkmak için kullanılan etkili stratejiler arasında yer alır.

Reklam
Reklam

Fibromiyalji nedir?

Fibromiyalji yaygın kas ağrısı, yorgunluk, uykusuzluk, baş ağrıları ve genel bir vücut hassasiyeti gibi belirtilerle karakterize edilen kronik bir ağrı sendromudur. Bu durum, özellikle belirli noktalarda hassasiyet ve ağrıya neden olan tetik noktaların bulunmasıyla tanımlanır. Fibromiyalji genellikle kadınları etkileyen bir rahatsızlıktır, ancak erkeklerde de görülebilir. Fibromiyalji tıbbi testlerle teşhis edilemeyen ve spesifik bir tedavisi olmayan bir hastalıktır. Tanı genellikle belirtilerle ve hastanın öyküsüyle yapılır. Fibromiyalji teşhisi genellikle belirli noktalarda belli bir süre boyunca ağrı hissetme kriterlerine dayanır.

Fibromiyalji neden olur?

Fibromiyaljinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bir dizi faktörün birleşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Aile öyküsünde fibromiyalji bulunan bireylerde hastalığa yatkınlığın arttığı gözlemlenmiştir. Genetik faktörlerin fibromiyalji gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Bunun yanı sıra fiziksel travma, cerrahi müdahaleler veya yoğun duygusal stres de fibromiyalji semptomlarını tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.

Reklam
Reklam

Yaşanmış bazı enfeksiyonlar fibromiyalji belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir veya mevcut belirtileri şiddetlendirebilir. Özellikle de kadınlarda yaşanan hormanal dalgalanmalar ve değişiklikler fibromiyalji semptomlarını etkileyebilir. Fibromiyalji olan bireylerde bağışıklık sistemi anormallikleri gözlemlenmiştir. Bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına karşı saldırısı fibromiyalji semptomlarına yol açabilir. Kalitesiz veya kesintili uyku da fibromiyalji belirtilerini kötüleştirebilir. Uyku düzeninin bozulması, hastalığın başlamasına veya semptomların artmasına katkıda bulunabilir.

Fibromiyalji nasıl ortaya çıkar?

Fibromiyalji, yaygın kas ağrısı ve hassasiyet ile karakterize kronik bir yumuşak doku romatizmasıdır. Hastalığa yorgunluk, uyku sorunları, depresyon ve anksiyete gibi çeşitli fiziksel ve psikolojik belirtiler de eşlik edebilir. Fibromiyaljinin kesin nedeni bilinmese de genetik faktörler, çevresel faktörler ve stresin rol oynadığı düşünülür. Fibromiyalji genellikle 20 ila 50 yaş arasındaki kadınlarda görülür ama erkeklerde de görülebilir. Fibromiyaljinin belirtileri etkilenen sinir hücrelerinin sayısına ve yerine göre değişir. En yaygın fibromiyalji belirtileri şunlardır:

Reklam
Reklam
  • Fibromiyaljinin en belirgin belirtisi vücudun her yerinde hissedilen yaygın kas ağrısıdır.
  • Fibromiyalji ağrıları genellikle zonklama, yanma veya bıçak saplanması gibi tanımlanır.
  • Normalde ağrıya neden olmayan dokunuşlara karşı bile aşırı hassasiyet olabilir.
  • Hassasiyet vücudun belirli bölgelerinde, özellikle boyun, omuzlar, sırt, kalçalar ve dizlerde görülebilir.
  • Yorgunluk dinlenmekle geçmez ve günlük aktiviteleri zorlaştırabilir.
  • Uykuya dalmakta veya uykuda kalmayı sürdürmekte zorluk yaşanabilir, uyku kalitesi düşük olabilir.
  • Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunların yaşanma riski daha yüksektir.

Fibromiyalji nasıl ağrı yapar?

Fibromiyalji vücudun farklı bölgelerinde yaygın ağrılara neden olan kronik bir ağrı sendromudur. Fibromiyalji ağrısı genellikle belirli noktalarda yoğunlaşan ve bu bölgelere hassasiyetle birlikte olan bir tür ağrıdır. Fibromiyalji ağrı noktaları genellikle "tetik noktalar" olarak adlandırılır ve fibromiyalji tanısı için kullanılan kriterler arasında yer alır. Fibromiyalji ağrı noktaları spesifik özellikler şu şekilde özetlenebilir:

Reklam
Reklam
  • Fibromiyalji ağrısı genellikle vücudun her iki tarafında, üst ve alt vücutta, omuzlarda, boyunda, sırtta, kalçalarda ve dizlerde yaygın olarak hissedilir.
  • Fibromiyalji tanısı için belirtilmiş olan 18 adet tetik nokta vardır.
  • Fibromiyalji ağrı noktaları genellikle kasların tendon-bağlantı noktalarında bulunur ve bir doktora baskı uygulandığında ağrılıdır.
  • Fibromiyalji ağrısı genellikle sürekli bir ağrı veya dalgalanan bir ağrı şeklinde olabilir. Ağrı genellikle gün içinde değişen şiddette olabilir.
  • Fibromiyalji olan kişiler diğer insanlara göre daha hassas olabilirler. Hafif dokunuşlar, normalden daha fazla acı verebilir.
  • Fibromiyalji hastaları genellikle sabahları daha fazla ağrı ve tutukluk hissederler. Uykusuzluk ve kalitesiz uyku da bu durumu tetikleyebilir.

Fibromiyalji ağrısının kesin nedeni bilinmemekle birlikte sinir sistemi ve ağrı algısıyla ilgili anormallikler, bağışıklık sistemi sorunları ve genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bu ağrı genellikle fibromiyalji tanısı almak için belirlenmiş olan tetik noktalarda yoğunlaşır ve hastaların günlük yaşamlarını olumsuz etkileyebilir.

Reklam
Reklam

Fibromiyaljiye ne iyi gelir?

Fibromiyaljinin kesin tedavisi yoktur ancak belirtileri kontrol altına almak ve yaşam kalitesini iyileştirmek için çeşitli tedaviler kullanılabilir. Fibromiyaljiye iyi gelen şeyler şunlardır:

Reklam
Reklam
  • Doktor kontrolü ve yönlendirmesinde kullanılan ilaçlar fibromiyaljiye iyi gelir.
  • Fizik tedavi kasları güçlendirmeye ve hareket aralığını artırmaya yardımcı olabilir.
  • Psikoterapi fibromiyalji ile başa çıkmak için gerekli becerileri geliştirmeye yardımcı olabilir.
  • Fazla kilo fibromiyalji belirtilerini kötüleştirebilir bu nedenle kilo kontrolü yapmak iyi gelebilir.
  • Egzersiz kasları güçlendirmeye ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak egzersiz yaparken çok yorulmamaya dikkat etmek gerekir.
  • Fibromiyalji hastalarının yapmaması gerekenler arasında sigara kullanmak bulunur. Sigara fibromiyalji belirtilerini kötüleştirebilir.
  • Fibromiyalji hastalarının yapmaması gerekenlerden bir diğeri de alkol kullanmaktır. Alkol de fibromiyalji belirtilerini kötüleştirebilir.
  • Stres fibromiyalji belirtilerini kötüleştirebilir bu nedenle stres kontrolü fibromiyalji tedavisinde önemli bir yer tutar.

Bunların yanı sıra akupunktur, manuel terapi, yoga ve meditasyon tedavileri de fibromiyaljiye iyi gelebilir. Fibromiyalji hastalarının, kendileri için en etkili olan tedavi yöntemlerini bulmaları için farklı tedavi yöntemleri denemeleri faydalı olabilir.

Reklam
Reklam

Fibromiyalji tedavi edilmezse ne olur?

Fibromiyalji tedavi edilmezse yaşanan ağrılar ve diğer fibromiyalji belirtileri daha şiddetli hâle gelebilir. Bunun yanı sıra fibromiyalji olan kişiler bu durumu tedavi ettirmediği müddetçe günlük aktiviteleri yapmakta zorlanabilir, iş ve sosyal yaşantıları etkilenebilir. Ayrıca psikolojik sağlık da direkt olarak etilenebilir. Fibromiyalji tedavi edilmediğinde depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlar daha da kötüleşebilir.

Anahtar Kelimeler: