Fil hastalığı (Lenfödem) nedir, neden olur? Fil hastalığı (Lenfödem) belirtileri nelerdir? Lenfödem tedavi edilmezse ne olur?

Lenfödem ya da halk arasında bilinen adıyla "fil hastalığı" lenf sisteminin normal işlevini yerine getiremediği durumlarda ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Fil hastalığıyla ilgili farkındalık yaratmak ve hastalığın etkilerini azaltmak önemlidir. Toplumda bu konuda doğru bilgiye sahip olmak, hastaların desteklenmesine ve tedaviye erişimlerine katkıda bulunabilir. Peki, fil hastalığı nedir ve neden olur?

Lenf sistemimiz vücudumuzdaki sıvı dengesini düzenleyen ve bağışıklık sistemini destekleyen önemli bir sistemdir. Ancak lenf düğümlerinin veya damarlarının tıkanması, lenf sıvısının normal akışını engelleyebilir ve bu durum lenfödeme yol açabilir. Lenfödem tedavisi için konuya çeşitli disiplinlerle yaklaşmak gerekir. Lenfödemle başa çıkmak için yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önemlidir ve bu da özellikle sağlıklı beslenme ve egzersiz alışkanlıkları içerir.

Fil hastalığı (Lenfödem) nedir?

Vücudumuzdaki lenfatik sistem, vücuttaki atık maddeleri ve fazla sıvıyı taşır. Lenf sıvısı, lenf damarları ve bezlerinden geçerek kan dolaşımına karışır. Bu sistemde herhangi bir tıkanıklık ya da hasar olması durumunda da lenf sıvısı birikir ve şişkinliğe neden olur. "Fil hastalığı (Lenfödem) neden olur?" sorusuna da şu yanıtı verebiliriz:

Reklam
Reklam

Fil hastalığı lenfatik sistemin tıkanması ya da hasar görmesi sonucunda lenf sıvısının birikmesinden dolayı oluşan bir hastalıktır. Lenf sıvısının birikmesi kol veya bacaklarda şişmeye neden olur ve kronik bir hastalıktır. Fil hastalığının nedenleri ise şunlardır:

  • Lenf bezlerinin kanser tedavisi nedeniyle çıkarılması
  • Lenfatik sistem enfeksiyonları (lenfoma, lenfadenit)
  • Doğuştan gelen lenfatik sistem anomalileri
  • Travma
  • Radyasyon tedavisi

Fil hastalığı (Lenfödem) belirtileri nelerdir?

Fil hastalığı genellikle kol veya bacaklarda görülür. Ancak kol ve bacak dışında göğüs duvarı, boyun, karın ve cinsel organlarda da görülebilir. Fil hastalığının en yaygın belirtisi etkilenen bölgede şişliktir. Şişlik genellikle yavaş yavaş gelişir ve zamanla artabilir. Şişlik etkilenen bölgenin daha büyük, daha ağır ve daha sert olmasına neden olabilir. Fil hastalığı (Lenfödem) belirtileri şu şekildedir:

Reklam
Reklam
  • Ağrı
  • Hareket etmede zorlanma
  • Derinin sertleşmesi ve kalınlaşması
  • Siğil benzeri oluşumlar
  • Deriden sıvı sızması
  • İyileşmeyen enfeksiyonlar

Lenfödem tedavi edilmezse ne olur?

Lenfödem tedavi edilmediğinde enfeksiyon yaşanabilir. Lenf sıvısı bakteriler için bir üreme ortamı oluşturabilir ve bu durum da etkilenen bölgede enfeksiyona neden olabilir. Enfeksiyon şişliğin şiddetini artırabilir ve ciltte yaralara yol açabilir. Lenfödem tedavi edilmediğinde oluşan enfeksiyon da sepsise, yani vücudun ciddi bir enfeksiyona karşı verdiği, yaşamı tehdit eden bir yanıta yol açabilir.

Lenfödem tedavi edilmezse, lenfödemden kaynaklı şişlik, etkilenen bölgenin hareket etmesini zorlaştırabilir. Bu durum da günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi zorlaştırabilir ve yaşam kalitesini düşürebilir. Ayrıca şişlik ciltte sertleşme, kalınlaşma ve siğil benzeri oluşumlara yol açabilir. Bu durum da cilt sağlığını olumsuz etkileyebilir. Lenfödem tedavi edilemez bir hastalıktır. Ancak tedavi ile şişlik kontrol altına alınabilir ve komplikasyon riski azaltılabilir. "Fil hastalığı ilerlerse ne olur?" sorusuna ise şu cevaplar verilebilir:

Reklam
Reklam
  • Enfeksiyon
  • Hareket kısıtlılığı
  • Cilt rahatsızlıkları

Fil hastalığı teşhisi nasıl konulur?

Fil hastalığının teşhisi hastanın tıbbi öyküsü ve fizik muayenesi ile konulur. Tıbbi öyküde kişinin geçmiş sağlık sorunları, fil hastalığı risk faktörleri ve semptomları incelenir. Fizik muayenesinde ise etkilenen bölgede şişlik, sertlik ve deri değişiklikleri aranır. Teşhisi doğrulamak için bazı görüntüleme testlerinden biri veya birkaçı kullanılabilir:

  • Lenfografi: Lenf sisteminin grafisini oluşturmak için bir radyoaktif madde kullanılır.
  • Biyopsi: Etkilenen bölgeden küçük bir doku örneği alınır ve laboratuvarda incelenir.
  • Ultrason: Etkilenen bölgedeki dokuların görüntülenmesi için ses dalgaları kullanılır.
  • Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Etkilenen bölgedeki dokuların ayrıntılı bir görüntülenmesi için manyetik alanlar ve radyo dalgaları kullanılır.

Fil hastalığı benzer semptomlara neden olabilecek diğer şu hastalıklardan ayırt edilmelidir:

Reklam
Reklam
  • Kanser: Lenf bezi kanseri, kol veya bacaklarda şişmeye neden olabilir.
  • Tromboz: Kan pıhtıları, kol veya bacaklarda şişmeye neden olabilir.
  • Venöz yetmezlik: Venöz yetmezlik, kanın bacaklardan kalbe geri akışında zorluk nedeniyle oluşan bir durumdur.

Fil hastalığı tedavisi nasıl yapılır?

Fil hastalığı tedavisi lenf sisteminin etkili bir şekilde çalışmasını sağlamak ve vücutta biriken lenf sıvısını azaltmak amacıyla uygulanan bir dizi yaklaşımı içerir. Tedavi planı, lenfödemin şiddetine, nedenlerine ve hastanın durumuna bağlı olarak özelleştirilir. Lenfödem tedavisinde yaygın olarak kullanılan yöntemler şöyledir:

  1. Fizyoterapi ve lenf drenaj masajı: Lenf drenaj masajı lenf akışını hızlandırarak ödem (şişlik) ve ağrıyı azaltabilir.
  2. Kompresyon tedavisi: Kompresyon giysileri baskı uygulayarak lenf sıvısının birikmesini önler. Elastik bandajlar veya özel tasarlanmış giysiler, uzuvlarda oluşan şişliği kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
  3. Egzersiz programları:Lenf dolaşımını artırmak için özel egzersiz programları kullanılabilir. Bu programlar, kas aktivitesini teşvik ederek lenf sıvısının daha iyi hareket etmesine yardımcı olabilir.
  4. Cerrahi müdahale: Lenfödem tedavisinde cerrahi seçenekler, özellikle lenf damarlarının onarılması veya değiştirilmesi amacıyla düşünülebilir. Bu tür müdahaleler genellikle diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda veya lenfödem ilerlediğinde değerlendirilir.
  5. Yaşam tarzı değişiklikleri: Lenfödem tedavisinde sağlıklı yaşam alışkanlıkları önemlidir. Bunlar arasında sağlıklı beslenme, kilo kontrolü, cilt bakımı ve enfeksiyon riskini azaltma yer alabilir.
Reklam
Reklam

Lenfödemi yönetmeye yardımcı olmak için doktorlar özel ilaçlar önerebilir. Lenf sıvısını azaltmaya ve şişlikleri kontrol altına almaya yönelik bu ilaçlar, alanında uzman doktorun onayı doğrultusunda, hastalar tarafından kullanılabilir. Fil hastalığı tedavi planı genellikle bir multidisipliner yaklaşımı içerir. Tedavi planı, birçok hasta için farklı bir kombinasyonu içerebilir.

Reklam
Reklam

Bu içerik sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.

Anahtar Kelimeler: