GAZZE-KUDÜS-RAMALLAH (İHA) - Filistin'de bölünme endişesi devam ederken, Arap basınında yer alan Gazze ve Batı Şeria olarak 2'ye bölünen Filistin'in bir daha birleşemeyeceği konusundaki yorumlar halkı korkutuyor.
Hamas'ın yönetimindeki Gazze'yle El Fetih yönetimindeki Batı Şeria arasındaki ayrılık, zaten İsrail baskısı altında olan Filistinlileri endişelendiriyor. Filistinliler, El Fetih ve Hamas arasındaki diyaloğun yeniden ciddi şekilde başlaması gerektiğine inanıyor. Filistinliler, El Fetih ile Hamas arasındaki ayrılığın sona erdirilmesini ve Gazze ve Batı Şeria'da ulusal birliğinin tekrar oluşturulmasını istiyor.
Filistin'deki önemli gruplardan İslami Cihad yetkilileri, 2 grup arasındaki diyaloğun tekrar oluşturulması ve ulusal birliğin tekrar sağlanması için elinden geleni yaptıklarını ifade ederken, Filistin'deki kardeş kavgasını şu ana dek durduramadıklarını söylüyor.
İSLAMİ CİHAD, BÖLÜNMEDEN SADECE FİLİSTİNLİLER ZARAR GÖRÜYOR
İslami Cihad Liderlerinden Nafeth Azzam, bu ayrılığa ve iç çatışmaya herkesin karşı olduğunu söyleyerek, "Bu ikiye bölünmeden tüm Filistinliler zarar görüyor. Bu artarak devam eden İsrail işgalinin sonucudur" diye konuşuyor. Filistinliler arasındaki çatışmanın sadece İsrail'in işine geldiğini söyleyen İslami Cihad Liderlerinden Nafeth Azzam, "Bu ayrılığın Filistin içinde kimseye yararı yok. Bu ayrılık Filistin'in düşmana karşı oluşan cephesinde sorunlara neden oluyor" ifadesini kullanıyor.
Filistin'deki ulusal birliğin tekrar sağlanması için ellerinden geleni yaptıklarını anlatan Nafeth Azzam, şu ana kadar bu diyaloğun tekrar sağlanması için çalışmalarını sürdürdüklerini söyleyerek, "Politik duruşlara rağmen Hamas ve El Fetih arasındaki kardeşlerimizle konuşuyoruz. Şu ana kadar 2 gruptan da bir yanıt alamadık. İnşallah, gelecek günlerde bu konuda bir adım atılacak. Şu ana kadar yeni bir diyalog sürecinin başlaması için tartışmalar devam ediyor ama bu sürecin atılması için herhangi bir davet oluşmadı" dedi.
HAMAS, FİLİSTİN'DE KİMSE AYRILIK İSTEMİYOR
Gazze'yi kontrol altında tutan Hamas'ın sözcüsü Dr. Fevzi Barhoum ise Filistinli hiçbir grubun ayrılık istemediğini belirterek, " Filistin ulusal projesi, Filistinlilerin birliği üzerine kurulacak" ifadesini kullandı. Amerika Birleşik Devletleri'nin Filistin Otoritesi Lideri Mahmud Abbas'a Hamas'la diyaloğa girmemesi yönünde baskı yaptığını iddia eden Hamas'ın sözcüsü Dr. Fevzi Barhoum, "El Fetih hareketiyle bir problemimiz var. El Fetih ve Filistin Kurtuluş Örgütü içinde bazı sesler Hamas ile diyaloğu istemiyor. Biz başından beri, El Fetih ile kapsamlı bir ulusal diyalog istiyoruz. Ancak şu ana dek herhangi bir Arap ülkelerinden de Filistin'deki durumu düzeltecek herhangi bir çağrı olmadı. Filistin Otoritesi Lideri Mahmud Abbas ve El Fetih ile Hamas'ın diyaloğa hazır olduğunu belirten Fevzi Barhoum, tutuklamalar konusuna da değinerek, "Biz ne Gazze'de ne de Batı Şeria'da herhangi bir tutuklama olmasını istemiyoruz ama ciddi şekilde siyonist düşmanla güvenlik bağları bulunanların Hamas'ın Batı Şeria'da uğradığı tasfiye hareketi maruz bırakılmasına hatta Hamas'ın politik adımlarının Sellam Feyyad ve Mahmud Abbas tarafından durdurulmasına tanık olduk. Biz Hamas olarak, politikacıların tutuklanmasına ve Filistin'in ikiye bölünmesine karşıyız, yeniden bir diyaloğun başlatılmasını ve Filistin halkının sorunlarına çare bulmayı istiyoruz" açıklamasında bulundu.
"Mısır'ın Refah sınır kapısını kapatması gaddar siyonist rejimi İsrail'e büyük cesaret veriyor" diyen Barhoum, Hamas, siyonist rejim için ciddi bir tehdit. Şu anda buradaki ateşkesi devam ettirmek istiyoruz ama eğer savaş istiyorlarsa Filistin halkı ve Hamas her anlamda kendini savunmaya devam edecektir" dedi.
"BARIŞ GÖRÜŞMELERİ SONUÇ VERMEZSE BU HAMAS'I GÜÇLENDİRİR"
İsrail cephesinden de Filistin'deki bu bölünme konusunda yorumlar var. İsrail-Filistin Bilim ve Araştırma Merkezinin İsrailli eş başkanı olan İsrailli Gershon Baskin, durumun az da olsa Filistin ve İsrail arasında süren barış görüşmelerinden kaynaklandığını iddia ederek, "Hamas ile El Fetih arasındaki güçle ilgili bir sorun, anlaşmazlık ideolojik bir sorun değil. El Fetih şu anda, İsrail'e barış içerisinde yaşamak için görüşmeleri sürdürüyor. Hamas ise, İsrail'i tanımayarak bölgenin İslam toprağı olduğu
tezini savunuyor. İsrail ile barış görüşmeleri sürdükçe, İsrail ile Filistin arasında barış olasılığı artıyor ama aynı zamanda bu iki hareket (El Fetih ve Hamas) arasındaki anlaşma olasılığı da azalıyor. Onlar teknik nedenler dolayısıyla bazı belirsiz adımlar atarak bir araya gelebilirler ancak aynı hükümette yer almalarının mümkün olmadığını düşünüyorum" ifadesini kullandı. Eğer barış olursa Hamas'ın buna uymak zorunda kalacağını söyleyen Baskin, Eğer Filistin ile yani Abbas ve İsrail arasında herhangi bir barış olacaksa Filistinliler bunu onaylamak zorunda ve Hamas da buna saygı duymak zorunda kalacak. Filistin halkının çoğu barışa 'evet' derse Hamas buna saygı duymak zorunda. Eğer böyle olmazsa çatışmalar çıkacak. Ben buna inanıyorum ki hatta Gazze'de bile insanlar bir barışa 'evet' diyecek. Eğer barış işlerse ve Batı Şeria'da pozitif bir etki yaparsa, Gazze'deki insanların da düşünceleri değişecek. Barış bir gecede olmayacak zaman alacak. Bundan sonraki dönemde belki düşünceler değişecek. Belki Hamas arkasındaki desteği yitirecek. Eğer barış Filistinliler için kötü olursa da Hamas'ın desteği yükselecek. Bu durumda da barış olmayacak. Hamas, birçok kez barısbas'a Hamas'la diyaloğa girmemesişı sabote etmiştir. Bunu tekrar deneyebilir. Eğer, barış Filistinliler için gerçek olursa, onlara haklarını verirse, Filistin devletini oluşturursa, onların sorunlarına örneğin, Kudüs ve mülteci problemine çözüm bulunursa, Hamas, etkisini kaybedecektir. Ama barış gerçekleşmezse de Batı Şeria'da Hamas'ın etkisine girecek. Eğer İsrail ile barış olmazsa, onlar için Abbas ve Feyyad'ı göndermek için bu büyük bir şans olacaktır. Batı Şeria'da da çatışmanın yolu açılacaktır. Hamas, Batı Şeria'yı da ulaşabilir eğer Filistinliler, barış sonrası haklarına kavuşamazsa bu gerçekleşecektir. Hamas, Batı Şeria'da da daha güçlenecektir. Eğer Hamas, Batı Şeria'yı da alırsa, İsrail'in duvarın arkasına geçerek kendisini savunacaktır" açıklamasında bulundu.
Hamas'a bundan önce İsrail ile görüşme teklif ettiklerini söyleyen Baskin, olası barış görüşmelerinin Türkiye'de de yapılabileceğini ancak Hamas liderlerinin İsrail ile diyaloğu reddettiğini belirterek, "Hamas'ın içinde de İsrail ile masaya oturulmasını isteyen insanlar var ancak izin alamıyorlar. Biz bundan önce İsrail ile Hamas arasında gayri resmi görüşme yapılması için girişimlerde bulunduk. Bu görüşmelerin yapılması sırasında belirlenen yerlerden biri ise Türkiye idi. Türk hükümeti, bu görüşmelerin
yapılması için hazırlıklıydı ancak Hamas'ın politik liderleri bunu kabul etmedi ve 'hayır' dedi. Gazze'deki İslam üniversitesinden Hamas üyesi olan şahıslar, bu görüşmelerin parçası olmak istedi. Hatta hükümette bulunan üst düzey görevliler de bunun bir parçası olmak istediklerini söyledi. Liderleri ise herhangi bir görüşme olmasını onaylamadı" ifadelerini kullandı.
İSRAİL: "3 DEVLETLİ DEĞİL 2 DEVLETLİ ÇÖZÜM İSTİYORUZ"
İsrail Hükümet Sözcüsü David Baker de, Filistin'deki sorunun aynı zamanda barış sürecini de yakından ilgilendirdiğini belirterek, "Gazze Şeridi ne yazık ki, terörist bir örgüt olan Hamas'ın kontrolü altında. Tabi ki Filistinlilerle İsrail arasında sürdürülen barış görüşmeleri hem Batı Şeria'yı hem de Gazze'yi kapsamak zorunda. İsrail sadece 2 devletli bir çözüme inanıyor, 3 devletli bir çözüm istemiyor. Hamas bu durumda aynı zamanda barış görüşmelerinin de önünde bir engel. Biz İsrail olarak iki devletli çözüme inanıyoruz, ancak 3 devletli çözüm uygun değil.
Gazze'deki Hamas, Gazze şeridindeki terörün nedeni, aynı zamanda Batı Şeria'ya da terörü taşımayı deniyor. Bu şu anlama geliyor, Filistin otoritesi tüm bölgede kontrolü ele alması gerekiyor. Barış sürecindeki anlaşma Gazze Şeridi'ni de içine alıyor. Hamas, İsrail ve Filistin önündeki barış yolundaki en büyük engel. İsrail, Gazze Şeridi'nde yaşayanların gerçeği görmesi gerekiyor ki, Hamas Gazze'deki kontrolü ele aldığından beri terörü destekliyor" ifadesini kullanıyor.
Gazze'deki hayatı Hamas'ın kötüleştirdiğini iddia eden İsrail Hükümet Sözcüsü David Baker, "Hamas'tan sonra Gazze'de yaşayan insanların hayatları da kötüleşti. Gazze'de yaşayan insanlar gerçekte bölgedeki terörizmin nedeninin Hamas'tan kaynaklandığını anlamaya başlamaları gerekiyor. Gazze'dekilerin Hamas'ın kontrolü altında kalması ile neden ilgilenmediklerini anlamıyoruz. İsrail, Filistinlilerle ve Filistin barış istiyor. Biz, İsrail ve Filistin arasında barışa ulaşmanın anahtar noktasının iki devletli çözüm olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Hamas'la İsrail arasında olası bir diyaloğun bazı şartlardan geçtiğini belirten Baker, "İsrail, Hamas'la da diyalog içerisine girebilir ancak bunun şartları öncelikle Hamas, İsrail'i tanımalı. İkinci olarak, Hamas'ın terörizme son vermesi gerekiyor. Son olarak ise, Gazze'den düzenlediği roket saldırılarını sona erdirmeli. Hamas'la diyalog içerisine gireceksek, bu şartların altında yapılması, yanı uluslar arası şartların yerine getirilmesi gerekiyor. Hamas Gazze şeridindeki kontrolü elinde bulundurdukça
ve barış sürecini baltalamaya çalıştıkça, bu engel olacak. Biz 2 taraflı ve 2 devletli çözümü istiyoruz. Birisi İsrail diğeri Filistin ve Hamas barışın önündeki en büyük engel. Şu andaki ateşkes, Hamas'la diyalog konusunda herhangi bir etkisi olmaz. İsrail olarak zorunlu adımlarımızı atar ve vatandaşlarımızı her anlamda koruruz" dedi.
David Baker, bazı girişimcilerin Hamas'la İsrail arasında olası görüşmelerin Türkiye'de olmasını teklif ettiği ancak Hamas'ın bunu reddettiği yönündeki iddiaya ise, bu konuda herhangi bir bilgisi olmadığını söyledi.
İSRAİLLİ ARAŞTIRMACI PAZ: "HAMAS DA, FİLİSTİN KURTULUŞ ÖRGÜTÜ GİBİ GELECEKTE DEĞİŞEBİLİR"
Filistin'in 2 taraflı olmayacağını söyleyen Negev Barış ve Gelişme için Stratejik Araştırmalar Merkezı Kurucusu ve Başkanı İsrailli Dr.Yehudah Paz, "Bütün Filistinliler, Filistin'in, Batı Şeria ve Gazze'den oluştuğunu biliyor. Filistin, Batı Şeria'sız yada Gazze'siz olamaz. Şimdi net olan bir şey var o da, Filistin ve İsrail barış için çalışıyor. Ve burada bazı gruplar bu barış görüşmelerine destek olmuyor. Bunlar İsrail ve Filistin tarafında da var. Ben şuna inanıyorum, İsrail halkının bir kısmı
istemese ve desteklemese de, barış için karar vermek zorundayız. Aynı zamanda Filistin tarafında da aynısı geçerli, halkının bir kısmı istemese ve desteklemese de barış için konuşmak zorundalar. Ben, İsrail ve Filistin'in karşılıklı olarak birbirlerini tanımaları gibi barış için öncelikli prensipleri herkesin kabullenmesi gerektiğine inanıyorum. Basit prensip olarak, Filistin'de İsrail'de kendi devletlerine sahip olma hakkı var" dedi.