Fobi dediğimiz durumlar da, bizim hayatımızı bu şekilde olumsuz etkileyen ve sürekli kaçınmamıza neden olan mantık dışı korkularımızdır. Bunlar aslında rahatsızlıktır. Ancak uzun süre normal karşılanır, buna uyum sağlarız. Fakat bir süre sonra hayatımızı olumsuz etkilediğini fark edip, destek almaya karar verebiliriz.
Fobiler iki şekilde oluşur. Birincisi kişinin yaşadığı bazı durumlar sonrasında ortaya çıkar. Örneğin; küçük yaşlarda karşımıza aniden çıkan bir köpeğin havlaması ve ısırmasından sonra, sürekli köpeklerden ve diğer hayvanlardan kaçınmamıza neden olacak bir durum oluşturur. Fakat bu bir rahatsızlığa dönüşür.
İkincisi ise öğrenme şekliyle ortaya çıkar. Sadece kendimizin bir şey yaşaması gerekmez, yakınımızdaki insanların olumsuz tepki verdiği durumları görürsek fobi geliştirebiliriz.
Bunun dışında, aniden bir köpeği korktuğumuz başka bir durumda görürsek sıkıntı yaşayabiliriz. Korku kendini devam ettirirse fobi halini alabilir.
Fobi oluşumuna etki eden her şey hayatımızın bir parçası olabilir. Bunun illa korkutucu bir olay olması gerekmez. Çok basit bir olay bile bizim için korku yaratacak bir durum olabilir.
Karşımıza çıkan çok küçük bir hayvan, karşılaştığımız kişi, girdiğimiz ortam bizim için fobiye dönüşebilir. Bütün bu bizim yaşadığımız durumla ilgilidir. Bizim için ne kadar korkutucu bir hale geliyorsa ve o ortamlardan korkmaya başlıyorsak, sonrasında fobiye dönüşen bir hal alabilir.
Fobi belirtileri, korkulan durumlarda yaşanan belirtilerle benzerdir. Ancak farkı çok daha fazla ve yoğun yaşanmasıdır. Kalp çarpıntısı, hızlı nefes alıp verme, nefessiz kalma hissi, terleme, titreme, tehlike endişesi, yoğun korku ve kaygı duyguları fobiyle ortaya çıkan belirtilerdir.
Normalden farkı bu belirtilerin mantık dışı boyutta yaşanmasıdır. Daha şiddetli bir duygu ortaya çıkarır ve daha şiddetli tepkiler vermeye başlarız.
İnsanlar genelde tedavi ve destek almaktan korkarlar. Bu konuda önyargılar vardır. Bu durumu biraz normal karşılarız.
İnsanlar korkuyla yaşamaya alışırlar. Yaşam bu şekilde devam ettirilir. Ancak dayanılmayacak bir noktaya geldiğinde, kişinin kendi hayatını olumsuz etkilediğinde destek almaya karar verir.
Fobilerin tedavisi çok kolay ve mümkündür. O yüzden insanlar bekledikçe hayatlarının kalitesini düşürmektedirler.
Fobisi olan kişiler genelde korktukları durum neyse hayatlarını ona göre düzenlemek zorunda kalırlar. Eğer kapalı alana girmek istemiyorlarsa, sürekli kendilerini daha rahat hissettikleri bir yerde tutmaya çalışırlar. Asansöre binmeleri gerekiyorsa, bundan uzak durmaya başlarlar. Sosyal fobisi olan insanlar bazen yalnız yaşamak zorunda kalabilirler. Bu da ister istemez hayatı etkiler.
Fobiler, çok daha verimli bir hayat yaşayabilecekken bunun gerçekleşmesini engelleyebilir.
Fobilerin tedavisinde çeşitli yöntemler önerilmekte, ancak en etkili olanı şu anda bilişsel davranışçı tekniklerin kullanıldığı terapilerdir. Davranışçı teknikler kişinin korktuğu şeyle yüzleşmesini sağlayan tekniklerdir. Ancak bunlar belirli bir sistem içerisinde ve uzmanın yardımıyla yapılır. Kişinin korktuğu şeye yavaş yavaş alışmasını amaçlar.
Bilişsel teknikler de işin düşünceler kısmıdır. Çünkü korktuğumuz şey neyse, o korktuğumuz durumla ilgili abartılı felaket senaryoları yazan bir düşünce tarzına sahibizdir. O yüzden bu düşünce tarzının ele alınması ve değiştirilmesi gerekir. Bu düşünceler yerine daha işlevsel düşünceler oturtulur.