Aydın’ın Karacasu ilçesinde yer alan 1891 yapımı cephanelik binası ilçe tarihi için önem arz ediyor. Geçmişte önemli bir askeri merkez olan bina ilgi bekliyor.
Karacasu’da ilçe hastanesinin arkasında bir parkın yanında bulunan Sultan Abdülhamit Han döneminde yaptırılan ve Osmanlı döneminde cephanelik olarak kullanılmış tarihi yapının dış duvarları ve ana giriş kapısı çok eski yıllarda yok oldu. Bina 2015 yılına kadar içi kullanılmayan eşyalarla dolu bir durumdaydı. Tarihsel önemine dair herhangi bir bilgilendirici yazının ve bir tabelanın dahi bulunmadığı yapı içler acısı haliyle dikkat çekiyordu.
Karacasulu Emekli Öğretmen ve Araştırmacı Yazar Hüseyin Kuruüzüm’ün girişimleriyle koruma altına alınan yapı hak ettiği değeri bulmayı bekliyor. Aydın’da o yıllarda yalnızca merkez, Nazilli ve Karacasu’da oluşturulan Redif Taburu’na bağlı bir cephanelik olan bu yapı ilçenin geçmişte önemli bir askeri merkez olduğu gösteriyor.
"Kitapta anlatıldı"
Cephaneliğe 150 metre uzaklıktaki bugünkü Hükümet Konağı’nın kurulu olduğu yerde hastaneye bakar vaziyette bulunan Redif Teşkilatı deposu ve askeri birimi Redif Teşkilatı’nın ortadan kalmasının ardından Hükümet Konağı’na dönüştürüldü. Bina günümüze kadar taşınamazken yıkılan binanın yerine bugünkü Hükümet Konağı yapıldı. Redif binası yıkılsa da binaya ait cephanelik bugün hastane bahçesinde yer almaya devam ediyor. Mithat Özgan’ın yazdığı Sultan 2. Abdülhamit Han Devri Osmanlı Redif Binaları isimli kitapta Karacasu’daki cephanelik binası hakkında önemli bilgilere yer verildi.
"Önemli bir değer"
Konuyla ilgili açıklamada bulunan araştırmacı yazar Hüseyin Kuruüzüm, bu binaya ait belgelerin Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivi’nde bulunduğunu söyledi. Bu arşivlerde, “26.11.1309 (1891) depo ve cephanelik yapımında üstün gayretleri görülen Nazilli kazasına bağlı Karacasu nahiye müdürü Rıfat Bey’in taltifi” ifadelerinin geçtiğini dile getiren Kuruüzüm, “Bu sayede yapım tarihini ve yaptıranın ismini öğrenmiş oluyoruz. Depo ve cephanelik yapılarının Karacasu’da bulunan iki taburun malzemelerini koruduğunu görüyoruz. Karacasu bu türden asker alma ve savaşa asker gönderme merkezidir” dedi.
Öte yandan antik çağda bir heykelcilik okulu olan Afrodisias’la 2-3 bin yıl öncesinin dokusuna sahip Karacasu, sonra Bizans daha sonra Türkleşme mücadeleleri ve Aydınoğulları Beyliğinin kurulduğu bölge olmasıyla büyük önem arz ediyor. Osmanlı evleriyle birlikte Rum evlerini de bir arada bulunduran Karacasu, 1591 tarihli Hacı Ali Ağa Cami ve 1891 tarihli Cephanelik binası gibi yapılarla Osmanlı dönemini en iyi şekilde yansıtıyor.