Hasat dönemini geride bırakan Ağrılı çiftçiler, tarlalarından elde ettikleri buğdayları değirmenlere öğütmek üzere götürerek kış hazırlığına başladı.
Ağrı’da bu yıl verimin az olduğu hasat döneminin geride kalması ile birlikte her yıl olduğu gibi bu yıl da çiftçiler, kışlık hazırlık yapmak üzere elde ettikleri buğdayları şehirde bulunan değirmenlerde öğütüp, kışlık bulgur ve un elde ediyor.
Ağrı’da yıllardan beridir vatandaşların büyük bir çoğunluğunun ihtiyaçları olan un ve bulguru bu şekilde elde etmeye devam ettiklerini söyleyen değirmenci Ömer İdin, Ağrılı çiftçilerin, her zaman zor şartlarda olsalar bile üretim yapmayı sürdürdüklerini belirtti.
Değirmenciliğin kendilerine dede mesleği olarak kaldığını anlatan İdin, son zamanlarda gelişen teknoloji ile birlikte şehirlerde yaygınlaşan ekmek fırınlarına karşı Ağrı’da vatandaşların hala ekmek ve bulgur ihtiyaçlarını kendi ürettikleri buğdaylardan sağlamaya devam ettiklerini aktardı. Çoğu yerleşim yerinde un değirmenlerinin eski popülerliğini yitirmesine karşın, Ağrı’daki bu durum karşısında mesleklerini sorunsuz devam ettirdiklerini ifade eden İdin, son zamanlarda bu şekilde elde edilen undan yapılan ekmeklerin doğal olması sebebiyle vatandaşların köy ekmeği ve bulguruna geri dönüş yapmaya başladığını da kaydetti.
"Değirmende yapılan un daha sağlıklı ve doğal"
Değirmenlerinde tamamen yerli tohumdan ve Ağrılı çiftçilerin tarlalarından elde edilen buğdaylardan un ürettiklerini dile getiren İdin, “Bu değirmen yaklaşık 40 yıldır var. Değirmenimizde tamamen yerli ekinden elde ettiğimiz bulgur, un, köftelik bulgur bulunuyor. Tamamen kendi yerli ekinimizi işliyoruz. Tabi bu sene hasat pekiyi olmadı. Kendi çevremizden aldığımız yerli ekinleri öğütüyoruz. Tabi öncelikle çiftçilerimiz ekini, köyden alıp buraya getiriyorlar. Sonra değirmenimizde işliyoruz. Bunun değişik aşamaları var. Bu iş sezonluk bir iştir. Zaten Ağrı sezonluk bir memleket. Kış olduğunda iş olmuyor. Yazın köylülerimiz ekinlerini ekip biçiyorlar. Bu mevsimde de değirmenlere getiriyorlar. Ağrı’da vatandaşlarımızın büyük çoğunluğu hala kendi ekmeklik ununu kendi ektiği buğdaydan sağlıyor. Sadece ekmek değil getirdikleri buğdaydan bulgur da yapıyorlar. Biz ailecek 50 yılı aşkın bir süredir değirmencilik yapıyoruz. Ağrı’da insanlarımız çok zor şartlarda bir nevi ekmeklerini taştan çıkarmaya devam ediyor. Biz de onların sayesinde hem onlara hizmet ediyoruz hem de ekmeğimizi kazanıyoruz. Evet, ne kadar teknoloji gelişmiş olsa da fırınlar çoğalsa da bizim insanımız hala kendi ekmeğini kendi evinde pişiriyorlar. Bu yüzden de yaz boyunca elde ettikleri buğdayları her kes kış boyunca kendi ailesine yetecek kadarını bu şekilde getirip değirmende öğütüyor. Kışlık ununu ve bulgurlarını alıp gidiyorlar. Bu un ve bulgur daha sağlıklı ve doğal. Bizim yaptığımız işte her ne kadar ülke genelinde eskisi gibi değer görmese de burada her zaman aynı diyebilirim. Hatta son zamanlarda doğal ve daha sağlıklı olması sebebi ile insanlar buna geri dönüş yaptı diyebilirim. Hatta kimi çiftçilerimiz bu unlardan evlerinde yaptıkları ekmekleri şehirde satmaya da başladı. O yüzden bizim meslek burada hiç bitmiyor. Sadece tek farkı eskiden biraz daha kara düzen öğütüyorduk unu. Ancak şimdi fabrika usulü çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
"Tamamen yerli tohumdan elde ediliyor"
Değirmenlerinde elde ettikleri unun tamamen Ağrılı çiftçilerin ekmiş olduğu buğdaylardan elde ettiklerini belirten İdin, bu unlardan elde edilen ekmeklerin doğal ve katkısız olması sebebiyle başka illerden de talep aldığını ifade ederek, “Biz burada sadece çiftçilerimiz için buğday öğütmüyoruz. Aynı zamanda çiftçimizden satın aldığımız bu yerli buğdayı öğütüp kendimiz de un ve bulgur satıyoruz. Son zamanlarda hepiniz biliyorsunuz ki buğdaya bile katkı maddesi hormon kattılar. Bu yüzden yapılan ekmeklerde pek sağlıklı olmuyor. Vatandaşlar da bu durumun farkında. Böyle olunca da artık insanlar kendi ekmeklerini kendileri doğal undan yapmak istiyorlar. Bu yüzden son zamanlarda ürettiğimiz bu unu farklı illere de göndermeye başladık. Ayrıca bulgura da talep oldukça arttı. Zaten pişirip yediğiniz zaman da lezzetinin marketlerde satılan bulgurdan farklı olduğunu anlarsınız” şeklinde konuştu.
Değirmene tarlasından topladığı buğdayı öğütüp kışlık bulgur yapan Fuat Toka adlı çiftçi ise, Ağrı merkeze bağlı bir köyde yaşadığını ve her yıl kışlık un ve buğdaylarını bu şekilde elde ettiklerini dile getirerek, “Biz çok eskiden beridir kendi ekmeğimizi kendi tarlalarımızdan aldığımız buğdaylardan bu şekilde elde ediyoruz. Biz hiçbir zaman çok mecbur kalmadıkça fırından ekmek, marketten bulgur almıyoruz. Bu buğdaylarımızı tarlalarımızda yaz boyunca ekip, biçtik. Hasat zamanı bitti. Şimdi değirmen zamanı başladı. Bizim gibi çoğu vatandaş böyle. Değirmenlerde belli bir süre sıra bile bulmak zor oluyor. Biz bu bulgurları hem kendimiz yiyoruz hem de diğer illere gönderiyoruz. Bu bulgur çok doğal ve lezzetli. Ayrıca şunu söylemek istiyorum. Yerli üretim her şeyden daha güzeldir” dedi.