Yörük Sanayici ve İş İnsanları Derneği (YÖRSİAD) online toplantısına katılan Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, dernek üyelerine pandeminin Antalya ekonomisine etkileri ve oda çalışmaları hakkında bilgiler vererek, “Pandemiden sonra Antalya olarak 30 milyar lira civarında yeni kredi kullandık, 2-2.5 milyar kadar istihdam desteği ve sosyal destek aldık. Buna rağmen son veriler 9 aylık dönemde Türkiye ekonomisinde sıfır büyüme olurken Antalya ekonomisinde yüzde 15 küçülme göstermektedir” dedi.
Toplantının açılışında konuşan YÖRSİAD Başkanı Aykut Ege, Başkan Davut Çetin’in SİAD’lara gösterdiği ilgiyi her zaman taktir ettiklerini belirterek, "Başkanımız SİAD’lar olarak bizleri zaman zaman bir araya getirmekte, görüşlerimizi almakta ve bizlerin görüşlerine büyük önem vermektedir. Pandeminin başladığı günden bu yana tüm dünyada ve ülkemizde olduğu gibi Antalya’mız da ciddi bir şekilde etkilendi. İş dünyası olarak bu sıkıntıları derinden hissetmekteyiz. Pandemizde ikinci dalganın yaşandığı şu günlerde öncelikle sağlık diyerek, kurallara uyarak işlerimize devam etmekteyiz. İnşallah kurallara uyarak ve gelen müjdeli aşı haberleri ile bu günlerinde atlatacağımızı düşünüyorum. Normalleşmenin 2021 yılı ile başlayarak, 2022 yılında da tam anlamıyla olacağı görülüyor. Antalya gerek bölge, gerekse de iş dünyası olarak bu pandemiyi en kısa sürede atlatacak bölgelerden birisi olarak görüyorum” dedi.
Pandemiye rağmen oda çalışmalarının herhangi bir kesintiye uğramadan, hatta daha da artarak yoğun bir şekilde devam ettiğini belirten Başkan Davut Çetin, dernek üyelerine Mart ayından bu yana ATSO’nun yaptığı çalışmaları anlattı. Pandeminin başında, salgının Antalya ekonomisine olası etkilerini farklı senaryolarla ele alan bir rapor hazırlamak üzere çalışmaya başladıklarını kaydeden Başkan Çetin, bilimsel temellere dayalı bu raporu meslek komitelerinden gelen önerilerle ve destek talepleriyle zenginleştirerek ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaştıklarını kaydetti.
"Antalya ekonomisi yüzde 15 küçüldü"
Mayıs ayında hazırlanan raporda Antalya ekonomisinin yüzde 15 ile yüzde 22 arasında daralma riski olduğunu söylediklerini hatırlatan Çetin, "Pandemiden sonra Antalya olarak 30 milyar lira civarında yeni kredi kullandık, 2-2.5 milyar kadar istihdam desteği ve sosyal destek aldık. Buna rağmen son veriler 9 aylık dönemde Türkiye ekonomisinde sıfır büyüme olurken Antalya ekonomisinde yüzde 15 küçülme göstermektedir. Yani kredi ve istihdam desteği bizi yüzde 22 daralmadan korudu. Ama Türkiye ekonomisi negatiften sıfıra geldi, Antalya ise eksi yüzde 15’de kaldı" dedi.
Pandemide turizme bağlı sektörler; seyahat acentaları, restoranlar, hediyelik eşya, giyim, kişisel bakım, eğlence yerleri, turizm ulaştırma hizmetleri, anaokulu ve kreşler, medikal sektör gibi birçok işletmenin zor durumda kaldığını belirten Davut Çetin "Kapanan işletmelere başta kira desteği olmak üzere daha fazla destek verilmesi gerekiyordu. Seçici destek önerimize kulak verilseydi ülke genelinde harcanan pandemi ile mücadele bütçesini daha verimli kullanmış olurduk" şeklinde konuştu.
Antalya 20 milyar TL gelir kaybetti
Antalya’nın güvenli turizm sertifikası uygulamasıyla birçok ülkeye göre turizmde daha iyi bir performans gösterdiğini belirten Başkan Çetin sözlerini şöyle sürdürdü: "Turizmde Avrupa’daki soydaşlarımızla birlikte 3.2 milyon ziyaretçi sayısına ulaştık. Bu dönemde yüzde 78 düşüş sürpriz değildir, dünyada sezonu açmayan turizm bölgeleri olmuştur. Fakat sonuç olarak yakın tarihimizin en büyük ekonomik afetini yaşıyoruz. İstihdam desteklerine rağmen Antalya’da sadece turizmde 100 bin civarında istihdam azalması olduğunu tahmin ediyoruz. Şimdi buna restoranlardan kaynaklanan işsizlik de eklenmiştir. Antalya, Türkiye’de pandemiden ekonomik olarak en çok etkilenen ildir. Yüzde 15 daralma 20 milyar TL civarında bir gelir kaybıdır. Bu ciro değil, gelir kaybıdır, yani kâr, ücret, kira geliri kaybıdır."
“Destek taleplerimiz aralıksız sürüyor”
Hükümetten sektörler bazında destek taleplerini sürekli dile getirdiklerini ifade eden Davut Çetin, bu talepleri şöyle sıraladı: "Bir puanlama sistemi ile gerçekten pandemiden en fazla etkilenen işletmelere desteklerin 2021 yılında da devam etmesini istiyoruz. Pandemiden yüksek derecede zarar gören işletmelere kira, elektrik ve diğer genel giderleri için Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, belirli düzeyde nakdi hibe destek sağlanmasını talep ediyoruz. Turizm kredilerinin uzun vadeli tahvil veya Merkez Bankası reeskont kredisine dönüştürülmesini söylüyoruz. Ücretsiz izin desteğinin artırılmasını, geçici çalışanların destek kapsamına alınmasını söylüyoruz. Kalıcı vergi ve istihdam desteklerinin geçici desteklerden daha önemli olduğunu vurguluyoruz. Antalya’nın gelir kaybını telafi edecek yatırım projeleri başlatılması gerektiğini ifade ediyoruz. Antalya bilişim vadisi, Antalya lojistik merkezi, Toplu işyeri veya ihtisaslaşmış ticaret bölgeleri, Sağlık turizmi yatırımları, Kaleiçi ve antik kent restorasyonları, Antalya Müzesi, Kültür Sarayı gibi projeler bu dönemde hızla ele alınmalı ve kaynak aktarılmalıdır"
“Stratejik planımız Antalya ekonomisinin gelecek vizyonu”
Dernek üyelerine ekonomide önümüzdeki dönem beklentilerini de aktaran Çetin şunları kaydetti: "Dünya ekonomisi yeni bir döneme girmektedir. Dijital dönüşüm, ABD-Çin çatışması, ekonomik milliyetçilik ve korumacılık, küresel ısınma belirsizlikleri artırmıştır. Dünya pandemi etkilerinden çıkmak için yeni teknolojilere yatırım yapmaktadır. Dijital kentler, dijital sektör ve şirketler daha hızlı gelişiyorlar. Pandemi ve günlük sorunlarla elbette mücadele edeceğiz, ama geleceği planlamaya daha fazla önem vermeliyiz. Özellikle şirketlerimize dijitalleşme ve yurtdışına açılma konusunda çok destek veriyoruz”
Davut Çetin konuşmasında ATSO’nun 2021-2024 dönem projeleri hakkında üyelere bilgiler verdi. "Antalya’da yeni teknolojilere yatırımı hep birlikte teşvik etmeliyiz" diyen Çetin, ATSO’nun 2021-2024 vizyonuyla ilgili detaylı bilgiler verdi. Davut Çetin, toplantı sonunda dernek üyelerinden gelen soruları da yanıtladı.