Muammer İRTEM- Gürkan DURAL- Semih ŞAHİN/BANDIRMA (Balıkesir), (DHA)- ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yüksek teknoloji temelli dönüşüm ve uç ürün üretme hedefi doğrultusunda önemli bir aşama olan Bor Karbür Tesisisi’nin Balıkesir'deki temel atma törenine katıldı. Bakan Dönmez, "Bor madenciliğinden bor kimyasalları üretimine geçiş yaparak başlattığımız değişim sürecini, ileri teknoloji bor ürünlerine geçiş ve katma değeri yüksek stratejik bir yapıya tırmanışla taçlandırıyoruz. Borda artık şehir efsaneleri bitti. Türkiye artık kendi madenini kendi teknolojisi, kendi insan kaynağı, kendi bilgi ve birikimiyle işleyecek" dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ileri teknoloji ürünlerin üretiminde kullanılacak olan bor karbürünün üretimini gerçekleştirecek tesisin açılışını yapmak üzere Balıkesir’in Bandırma ilçesine geldi. Bakan Dönmez’e Balıkesir Valisi Ersin Yazıcı, Balıkesir AK Parti milletvekilileri eşlik etti.
24 ayda yapımı tamamlanarak, 70 milyon dolara mal olacak olan Türkiye’nin ilk Bor Karbür Üretim Tesisi’nde üretilecek ürünler, zırh üretimi ve nükleer gibi stratejik sektörlerde kullanılabilecek. Dünya bor rezervinin yüzde 73’üne sahip olan Türkiye, açılan tesisle birlikte bor madeninde katma değeri arttıracak.
Yüksek teknoloji temelli dönüşüm ve uç ürün üretme hedefi doğrultusunda önemli bir aşama olan Bor Karbür Tesisisi’nin temelini atmanın gururunu ve sevincini yaşadıklarını belirten Bakan Dönmez, geçtiğimiz yıl İstanbul’da Yeni Bor Stratejileri’ni açıkladıklarını, hedeflerini açık ve net bir şekilde ortaya koyduklarını söyledi. Stratejinin odağını da borda katma değerli uç ürün ve geleneksel bor ürünlerinden, ileri teknoloji bor ürünlerine geçiş olarak belirlediklerini kaydeden Bakan Dönmez, kararlılıklarının yansıması olarak temeli atılan bor karbür tesisinin mutabakat metnine imza attıklarını ifade etti.
'DOĞAL KAYNAKLARIMIZI VE MADENLERİMİZİ, İLERİ TEKNOLOJİ ÜRÜNLER OLARAK İHRAÇ EDECEĞİZ'
Bor Karbür Tesisi ile birlikte katma değeri yüksek ileri teknoloji bor ürünlerini ülkemize kazandırmanın ilk adımını attıklarını ve yarınların altyapısını bugünden kurduklarını belirten Bakan Dönmez, “Yer altı kaynaklarımızın değerlendirilmesiyle ilgili sürekli şu hususun altını çiziyorum. Artık doğal kaynaklarımızı ve madenlerimizi yurt dışına ağırlıklı olarak ham madde şeklinde değil uç ürün ya da ileri teknoloji ürünler olarak ihraç edeceğiz. Bu model hem yatırımcı dostu olacak hem istihdamı artıracak hem sektörün hem de ülkemizin büyümesini sağlayacak. En önemli girdisi ise yüksek teknolojinin Türkiye’de üretilmesi ve kullanımı olacak. Bor cevherini de aynı şekilde ele alıyor ve değerlendiriyoruz. Bor madenciliğinden bor kimyasalları üretimine geçiş yaparak başlattığımız değişim sürecini, ileri teknoloji bor ürünlerine geçiş ve katma değeri yüksek stratejik bir yapıya tırmanışla taçlandırıyoruz” dedi.
'TÜRKİYE KENDİ MADENİNİ KENDİ TEKNOLOJİSİ, BİLGİ VE BİRİKİMİYLE İŞLEYECEK'
Türkiye’nin, bor rezervlerinin yüzde 73’üne, dünya bor pazarının ise yüzde 59’una hakim olduğuna işaret eden Bakan Dönmez, "Ancak bu bizim için asla bir ölçü değildir. Çünkü ne kadar kaynağa ya da ne kadar rezerve sahip olduğumuzun bir önemi yok. Günün sonunda bu kaynakları işleyerek artı değer haline getirecek bir altyapıya sahip miyiz önemli olan bu. Biz bunun gayreti içerisindeyiz. Konuşmamın başında da bahsettim, işte bu yüzden madenlerde katma değerli uç ürün üretimine büyük önem veriyoruz. Bu yönde stratejiler, planlamalar geliştiriyoruz. Aksi takdirde 1 birime sattığınız ham madde dışarıda işlenir ve 100 katı, 200 katı yeri gelir 1000 katı fiyatla geri almak zorunda kalırsınız. Biz artık bu defteri kapattık. Türkiye artık kendi madenini kendi teknolojisi, kendi insan kaynağı, kendi bilgi ve birikimiyle işleyecek. Bor başta olmak üzere madencilik kalitesiyle dünyada Türkiye’nin adıyla birlikte anılan sektörlerin başında gelecek. Borda yeni inovasyon anlayışımızı ‘bora dayalı sektörlerde stratejik iş birlikleri geliştirerek büyümek’ olarak belirledik. Artık büyük hedeflere yürüyen bir Türkiye var. Bu yürüyüşe her sektör, her marka, her kurum en büyük desteği vermek zorunda. Eti Maden de bugün burada güzel bir adım attı ve bor karbür tesisiyle ülkemize önemli bir yatırımı kazandırmış oldu" diye konuştu.
'MİLLİ ENERJİ, MİLLİ SAVUNMAYA EN BÜYÜK DESTEĞİ VERECEK'
Borun dünya piyasasında stratejik öneme sahip olduğunu ve savunma sanayisinden cam sektörüne, seramikten tarıma ve temizlik ürünlerine kadar çok çeşitli alanlarda kullanıldığını söyleyen Bakan Dönmez, borun gelişmeye ve büyümeye açık bir alan olduğunu kaydetti.
"Daha fazla katma değerli ürün üretimiyle birlikte bor pazarındaki açık ara liderliğimizi, teknolojiyle pekiştireceğiz" diyen Bakan Dönmez, şöyle devam etti:
"Milli enerji ve maden politikamızın üç sac ayağından biri olan yerlileştirme işte bu yüzden çok önemli. Enerji teknolojilerindeki bu yerli dönüşümü sağlamak için önemli adımlar attık. Enerji ve madenciliğin her alanında yerli insan kaynağı, yerli teknoloji ve yerli uç ürün diyerek, köşe taşlarımızı diktik. Türkiye, enerjide geçiş ülkesi ya da ham madde tedarikçisi olmanın ötesinde büyük bir potansiyele sahip. Enerji teknolojilerinin üretildiği ve ihraç edildiği bir ekosistemle ancak bu jeopolitik güç bir üstünlüğe dönüşebilir. Bu yüzden enerji teknolojilerinin yerlileştirilmesi bizim için hayati önem taşıyor. Bugün savunma sanayinde yaşanan teknolojik dönüşüm kendi kaynağımıza döndüğümüzde neleri başarabileceğimizin, yerli ve milli teknoloji ile nerelere gelebileceğimizin en güzel örneğini ortaya koyuyor. Savunma sanayinde yerlilik oranı yüzde 70’lere ulaştı. Önemli bir ihracat kalemi haline geldi. Enerjiyi de teknolojide Türkiye’nin yeni savunma sanayisi yapmak istiyoruz. Bugün ileri teknoloji bor üretiminde ilk adımını attığımız bor karbür tesisimizle birlikte milli enerji milli savunmaya en büyük desteği verecek, gücümüze güç katacak."
'YILDA BİN TON KAPASİTEYLE BOR KARBÜR ÜRETİMİ GERÇEKLEŞTİRECEK'
Bandırma’daki tesiste üretecekleri bor karbürün düşük yoğunluğu ve yüksek ısıya dayanma özelliğiyle savunma sanayisinin yerlilik oranının artırılmasına büyük oranda katkı sunacağını vurgulayan Bakan Dönmez, “Bor karbür yüksek sertlik ve mukavemet/yoğunluk oranının kritik olduğu taktik araçlar, helikopterler, uçaklar, top namlusu, askeri kıyafetler ve personel koruyucu yeleklerin zırhlanması gibi askeri amaçlı malzemelerde yoğunlukla kullanılacak. Bunun yanı sıra aşınmaya dayanıklı makine ve seramik parçalarının üretiminde ve nükleer uygulamalarda da bor karbürü kullanacağız. Yaptığımız bu stratejik dönüşümle ülkemize sağlanan katma değer; bor karbür gibi ürünlerde 150 katına, bu ürünlerin kullanıldığı zırh yapımında 500, nükleer gibi sektörlerde ise 2000 kata kadar çıkabiliyor. İleri teknolojili ürünlerin üretiminde kullanılan bor karbürün kamu-özel işbirliği içerisinde gerçekleştirilmesi amacıyla Savunma Sanayi Başkanlığı ve Bakanlığımızın öncülüğünde, savunma sanayi şirketlerimiz, dünya bor lideri Eti Maden ve yine savunma sanayi alanında faaliyette bulunan özel sektörün katılımıyla TRBOR Bor Teknolojileri A.Ş. Şirketi’ni kurduk. Söz konusu şirkete, Eti Maden yüze 33 pay ile iştirak etti. Tesis ilk etapta yılda bin ton kapasiteyle bor karbür üretimi gerçekleştirecek. Yatırım tutarı 70 milyon dolar olan tesisi, 24 ay gibi kısa bir sürede tamamlamayı planlıyoruz inşallah. Tesisimizde 250 kişiyi de istihdam edeceğiz. Böylece hem üretimimiz artırarak insanımızın refah ve huzurumuzu artıracağız hem de istihdam imkânı sunmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
'BORDA ARTIK ŞEHİR EFSANELERİ BİTTİ'
"Borda artık şehir efsaneleri bitti" diyen Bakan Dönmez ayrıca, "Borda artık icraat dönemi, uygulama dönemi, somut çıktı dönemi. İşte bunun ilk örneği de burada. Birazdan temelini atacağımız tesisimiz Türkiye’nin yüz akı, gurur duyacağı bir yatırım olacak inşallah. Bugünkü yatırımımız ve devamında yapacağımız devasa yatırımlarla Balıkesir’i dünya bor pazarında merkez bir konuma getireceğiz. Çanakkale kahramanı Koca Seyit Onbaşı’nın memleketi Balıkesir, Mehmetçik’e zırh üretecek. Mehmetçik’in kahramanlıklarında her zaman onların yanında olacak. Bugünkü yatırımımız ve devamında yapacağımız devasa yatırımlarla Balıkesir’i dünya bor pazarında merkez bir konuma getireceğiz. Bir başka kamu kurumumuz TEDAŞ’ın burada bir temel atma törenini daha yapacağız. Yüksek Güçlü Trafo Merkezi tesislerini artık yurt dışına göndermeyeceğiz yine Bandırma’da kuracağımız bu tesisle artık Türkiye’de yapar hale geleceğiz" diye konuştu.
'SURİYE’DE İNSANLIĞIN SELAMETİ, ONURU VE ŞEREFİ İÇİN ORADAYIZ'
Konuşmasında teröre de değinen Bakan Dönmez, "Bugün Mehmetçiğimiz her türlü yaptırım tehdidine rağmen milletin ve devletin bekası için, milli güvenliğimiz için içeride ve dışarıda büyük bir mücadele veriyor. Biz ayak bastığımız her yerde yıkmak için değil yaşatmak için var oluruz. Bugün Türkiye’ye insan hakları dersi vermeye kalkanlar önce kendi sömürgeci tarihlerine baksınlar. Sömürdükleri milletin kanları üzerinde yükselttikleri medeniyetlerinin nasıl bir yıkıma, nasıl bir vahşete, nasıl bir insanlık dramına sebep olduğuyla yüzleşmeyenlerin bize söz söyleme hakkı yoktur. Bugün Kuzey Suriye’de insanlığın selameti, onuru ve şerefi için oradayız. Terörizm bütün insanlığın ortak düşmanıdır. Bu düşmanı kaynağında yok etmek için mücadele veriyoruz. Bugün batı terörle mücadelede sınıfta kalmıştır. Alenen teröristin sırtını sıvazlayanlar, onları cesaretlendirenler, mecliste, sokaklarda, stadyumlarda terörist paçavraları ile şov yapmalarına müsaade edenler, sporcularımızın asker selamını hazmedemeyenler Türkiye’ye akıl vermeye kalkmasın" dedi.
Terörü bumeranga benzeten Bakan Dönmez, "Bugün desteklediğiniz terör örgütleri yarın döner gelir, sizi vurur. Bugün küçük hesapların peşinde koşanlar yarın ne büyük bir bela ile boğuşmak zorunda kalacaklarını anlayacaklar. Ama iş işten çoktan geçmiş olacak. Men dakka dukka. Çalma kapını çalarlar kapını. İster eden bulur deyin, ister ilahi adalet. Başkasının kapısını kötü niyetle çalanın başına elbet bir gün yaptığı kötü işin aynısı gelir" dedi.
Bakan Dönmez, konuşmasının sonunda ise dünya bor sektöründe Türkiye’nin lider olmasında emek harcayan herkese teşekkür ederek sözlerini, şöyle tamamladı:
"Türkiye’nin önünü açan tüm projelere vizyoner liderliği ile destek sunan Sayın Cumhurbaşkanımıza ve Bakanlığı döneminde bu projenin gerçekleşmesi yönündeki ilk adımları atan Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak’a şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca, bu yatırımın gerçekleştirilmesinde emek veren Eti Maden, Savunma Sanayi Şirketlerimiz TAİ ve SSTEK, özel sektör adına Bor Savunma A.Ş. ve TRBOR yöneticileri ve çalışanları olmak üzere, tesisin yapımını üstlenerek ciddi sorumluluk alan Çinli CMEC firmasını tebrik ediyorum. Bu memleketin yer altı zenginlikleri yine bu memleketin çocuklarını koruyacak. Bu anlamlı yatırımın kazasız, belasız bir süreçte ve planlanandan daha kısa sürede tamamlanmasını diliyorum. Ülkemizin ve milletimizin menfaatleri ve milli değerlerimiz doğrultusunda yerli kaynaklarımızı ileri teknolojimiz ve genç iş gücümüzle işleyerek birer değer haline getirmeye devam edeceğiz. İnşallah Yüce Rabbim bu yolda desteklerini esirgemeyen siz değerli hemşerilerimizin karşısına yeni müjdelerle tekrar çıkmayı ve bu güzel tesisin açılışını da hep birlikte gerçekleştirmeyi nasip eder."
Daha sonra tesisin temel atma törenine geçildi. Bakan Dönmez, annesiyle gelen bir bebeği kucağına alarak, temel atma töreninin butonuna bebeğe bastırdı.
FOTOĞRAFLI