Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik, Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Kurban Bayramı yaklaşırken, bayramlarda sosyal medya kullanım alışkanlıkları ile ilgili bir çalışma gerçekleştirdi.
Sosyal medya, günlük yaşamın her alanında sıkça kullanılan bir araç olarak insan hayatında yer alıyor. Günlük, kültürel ve dini ritüellerde sosyal medyadan yararlanılırken doğum günleri, dini ve milli bayramlar gibi pek çok özel gün de artık sosyal medya üzerinden kutlanmaya başlandı. SODİGEM’in, bu noktada hazırladığı çalışmada; Kurban Bayramında sosyal medya kullanımı ele alındı.
SODİGEM’in çalışmasında, Kurban Bayramına ilişkin sosyal medya paylaşımları incelendi. SODİGEM, tarafından yapılan açıklamada, son yıllarda bayramların, geleneksel ritüeller dışında sosyal medyadan kutlandığı ifade edildi. Sosyal medyada; bayramın ana teması olan bayram ziyaretlerinden aile fotoğraflarının paylaşılmasının yanı sıra; günümüz teknolojisinde daha çok dijital toplu mesajlar ve görüntülü konuşma uygulamaları ile gerçekleşen yeni nesil bayramlaşmalar yapıldığı ifade edildi.
Geleneksel ziyaretlerin dışına çıkıldı
SODİGEM tarafından yapılan açıklamada “Sosyal medyanın insan hayatına girmesi ile birlikte, bayram kutlamalarında da geleneksel aile ziyaretlerinin dışına çıkılmıştır. Vatandaşlar geleneksel aile ziyaretleri yerine, sosyal medya üzerinden bayram tebrikleri yapmaktadır. Bunların arasında en çok Whatsapp ve SMS uygulamaları ile toplu mesaj gönderimi tercih edilmektedir. Bu mesajlar hazır metinler olabileceği gibi kişi tarafından herkese gönderilmek üzere yazılmış özlü sözlü, şiirsel metinler de olabilmektedir. Bazı sosyal medya kullanıcıları ise yazılı metinler yerine; internet ortamında buldukları ve üzerinde ‘iyi bayramlar’, ‘Bayramınız kutlu olsun’ gibi yazılar bulunan hazır görsel ve GIF’leri kullanmaktadır. Bir diğer yöntemde ise sosyal medya kullanıcıları, kurbanlıklar ve bayram temizliğine ilişkin karikatürleri sosyal medya hesaplarından paylaşmaktadır. Bayramda ailesinden ve sevdiklerinden uzakta olan vatandaşlar ise, Whatsapp, FaceTime ve Skype gibi uygulamalar üzerinden görüntülü sohbet yaparak yakınları ile bayramlaşabilmektedir. Kurbanlıklar kesildikten sonra pişirilen yemek görselleri ile ailece oturulan bayram sofraları da sosyal medya kullanıcıları tarafından sıkça paylaşılmaktadır. Kurbanlıklar kesildikten sonra pişirilen yemekler, sosyal medya kullanıcıları tarafından paylaşılmaktadır. Özellikle öncesi ve sonrası şeklinde mizahi paylaşımlar görülmektedir” denildi.
Kurbanlıklarla selfie çekiyoruz
SODİGEM tarafından yapılan açıklamada, kişilerin ibadetlerini yerine getirmek üzere kesecekleri kurbanlıklarla selfie çekerek bu fotoğrafları sosyal medyada sıkça paylaştığı ifade edildi. SODİGEM’in açıklamasında, “Kurban Bayramında sosyal medyada dikkat çeken bir diğer paylaşım ise, kurban kesimi esnasından yapılan fotoğraf paylaşımlarıdır. Bu durum sosyal medyada istenmeyen görüntülere neden olduğundan eleştirilmektedir. Kesici aletlerin kullanımından doğan kazalar ve kaçan kurbanlıklar da çoğu zaman paylaşılmaktadır” ifadelerine yer verildi.
Bazı vatandaşların ise, bayram tatilini aile büyüklerinin yanında geçirmek yerine tatile gitmeyi tercih ettiğinin belirten SODİGEM; bu sosyal medya kullanıcılarının ise bayram sürecinde tatil görüntülerini sosyal medya hesapları üzerinden paylaştıklarını ifade etti.
Hangi sosyal ağı ne amaçla kullanıyoruz?
SODİGEM hazırladığı çalışmada, bayram süresince sosyal ağların, hangi amaçla kullanıldığı da açıklandı. SODİGEM tarafından yapılan açıklamada, “Instagram ve Facebook daha çok görsel içerikli bayram tebriği ve fotoğraf paylaşımı için kullanılırken, Twitter’da genele hitap eden, metin ağırlıklı paylaşımlar yer almaktadır. Bayram sürecinde, Youtube’da ise daha çok marka ve kurumların, bayram tebriği içeriğindeki reklam ve videoları paylaşılmaktadır. Snapchat, Facetime, Whatsapp, Skype gibi uygulamalar ise, bayramda ailesinden ve sevdiklerinden uzakta olan kişiler tarafından görüntülü konuşma amaçlı kullanılmaktadır” şeklinde belirtildi.