Yaklaşık 100 hektarlık alana kurulan, tarih boyunca birçok medeniyetin yaşam bulduğu Ani'de geçmişte Hristiyan ve Müslümanlar yan yana yaşadı.
Arpaçay'ın iki derin dar boğazının ortasında bulunan, 884-1045 yıllarında Bagratlılar, 1045-1064 yıllarında Bizanslılar tarafından yönetilen Ani, 16 Ağustos 1064'te Sultan Alparslan tarafından fethedilerek Büyük Selçuklu Devleti'nin topraklarına katıldı.