Kocaeli’nin Kandıra sahillerinde bir araya gelen binlerce vatandaş, 154 yıl önce Kafkaslardan sürgün edilen Çerkesleri andı.Çarlık Rusyası tarafından 154 yıl önce Kafkasya’dan toplanılarak Türkiye’ye sürgün edilen ve sürgün sırasında binlercesinin hayatını kaybettiği Abhaz ve Çerkesleri anmak için binlerce vatandaşın katılımıyla atalarının Türkiye’ye ilk ayak bastıkları yer olan Kocaeli’nin Kandıra ilçesine bağlı Karaağaç köyü ve Babalı sahilinde anma töreni düzenlendi. Kafkas Kültür Dernekleri Federasyonu (KAF-FED) tarafından düzenlenen tören için Karaağaç Mezarlığı’nda bir araya gelen vatandaşlar, sürgünde hayatını kaybedenler için dua etti. Mezarlıkta yapılan duanın ardından çocuğundan yaşlısına binlerce vatandaş, Babalı Sahili’ne yürüdü. Oluşturulan korteje KAF-FED Başkanı Yaşar Aslankaya, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu, Kandıra Belediye Başkanı Ünal Köken, Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen, Türkiye geneli Kafkas dernekleri başkanları, siyasi parti temsilcileri ve Kocaeli, İstanbul, Sakarya, Düzce, Bursa, Eskişehir, Antalya, Adana, Tokat, Ankara gibi şehirlerden vatandaşlar katılım gösterdi.Bayramoğlu sahiline gelen binlerce vatandaş, ataları için denize karanfil ve çelenk bırakarak dua etti. Ses sanatçılarının Çerkesçe ve ağıt yakması ile devam eden törende konuşan Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Çerkeslerin büyük zulümlere uğradıklarını ve sürgün edildiklerini belirterek, Türklerin her zaman yok edilmeye çalışıldığını vurguladı. Yapılan baskılara birlik olup cevap vereceklerinin altını çizen Karaosmanoğlu, Çarlık Rusya’sı tarafından sürgün edilen ve sürgün sırasında şehit olan Çerkesleri saygıyla andığını söyledi.Protokol konuşmalarının ardından yakılan Nart ateşi etrafında toplanan vatandaşlar, temsili mezar taşlarının başında sırayla nöbet tuttu. Anma töreni, binlerce vatandaşın gözyaşları içerisinde deniz kenarında meşale yakara dua etmesi ile son buldu.İstanbul’dan atalarını anmak için Kocaeli’ne geldiğini söylediğini söyleyen moda tasarımcısı Zeki Beştepe, "Atalarımızın, dedelerimizin, büyüklerimizin ilk defa Osmanlı topraklarına ayak bastıkları Kefken sahillerindeyiz. Her sene 21 Mayıs’ta ’Büyük Çerkes Sürgünü’nün yaşandığı acılı ruh halini yeniden yaşamak ve bir daha o acılı günlerin yaşanmaması için ve hem ders alıp hem de yad etmek için burada toplandık. Aslında ilginç bir ruh halindeyiz. Hem yaşadığımız bu güzel toprakların vatandaşı olmak hem de uzak kaldığımız ve belleğimizden hiç eksilmeyen ana vatanımızdan uzak kalmanın vermiş olduğu duyguyu bir arada yaşanmak bize ilginç ruh halleri yaşatıyor" dedi.5 yıldır Çerkes sürgününü anmak için Kocaeli’ne geldiklerini söyleyen Dilru Genel ise büyük bir hüzün taşıdıklarını ifade ederek, "Yaklaşık 5 yıldır Kefken’de atalarımızı anıyoruz. Çok büyük zorluklarla, açlıkla, sefaletle buraya geldiler. Bizim için çok büyük kayıplar yaşandı bu süreçte. Biz de çok üzgünüz tabii. Her sene anmaya çalışıyoruz atalarımızın büyük yıkımını" diye konuştu."Bizim bura olmaz sebebimiz atalarımızın sürgün edilişinin 154. yılını anmak" diyen Yüksel Güneş ise, "Şu an üzerimde kalın kıyafetler olmasına rağmen hava soğuk. Tir tir titriyorum, soğuğu iliklerime kadar hissediyorum. Aynı şartlarda Kafkasya’dan buraya sürgün edilen atalarımın çektikleri acıyı hissedebiliyorum" şeklinde konuştu.Çerkes sürgününü unutturmamak için anma törenini her yıl düzenlediklerini belirten KAF-FED Başkanı Yaşar Aslan Kaya, "Teşkilatımızın 54 şubeden gelen soydaşlarımızla Çerkes sürgününü 154. yılında anıyoruz. 154 yıl önce kaybettiğimiz ve bu sahilden bu topraklara intikal etmiş insanları anmak için bir aradayız. Çerkezler’in yaşadıkları bu trajedi Dünya’da eşi benzeri olmayan bir trajedidir. Aslında burası değil, sürgün sırasında Trabzon Limanı’ndan Varna’ya kadar intikal etmiş insanları anıyoruz. 500 bin civarında insanımızı kaybettik. Bu unutulmaz bir acı. Biz geçmişi unutmadan dilimizle, kültürümüzle gençlerimize aktarmak istiyoruz" ifadelerini kullandı.