Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yüksek İstişare Kurulu Toplantısı video konferans yöntemi ile gerçekleştirildi. Korona virüsün kent ve ülke ekonomisine etkilerinin değerlendirildiği toplantıda, Kısa Çalışma Ödeneği’nin tüm çalışanları kapsayacak şekilde genişletilmesi ve sektör ayrımı yapılmaksızın tüm sektörlerin mücbir sebep kapsamına alınması talepleri öne çıktı.
Toplantıda konuşan BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, üyelerinin korona virüsün yol açtığı ekonomik krizi en az hasarla atlatabilmesi için gece gündüz çalıştıklarını söyledi. Türkiye’de ilk vakanın görüldüğü tarihte Kriz Yönetim Ekibi oluşturarak, Acil Eylem Planı’nı ortaya koyduklarını belirten Başkan Burkay, “Bu kapsamda hayata geçirdiğimiz WhatsApp DESTEK Hattı ve BTSO Yanınızda panelleri aracılığı ile üyelerimiz sektörel sıkıntılarını ve önerilerini paylaşıyor. Her gün yaklaşık 1.200 talebe cevap veriyoruz. Bu doğrultuda çözümler geliştiriyoruz. Alınabilecek önlemleri rapor haline getirerek düzenli olarak bakanlıklarımız ve TOBB ile paylaşıyoruz." dedi.
Bursa iş dünyasının öne çıkan talepleri
Üyelerden gelen talepler arasında kritik konuların öne çıktığını ifade eden İbrahim Burkay, “Bunlardan ilki Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanma kriterlerinin tamamen kaldırılıp, tüm çalışanları kapsayacak şekilde düzenlenmesi. İkinci olarak ise istisnasız tüm sektörlerin mücbir sebep kapsamına alınması. Ayrıca Kısa Çalışma Ödeneği başvurularının daha hızlı sonuçlanması için talep edilen evrak sayısının azaltılmasını olumlu buluyoruz. Buna ilave olarak işverenin beyanının esas kabul edilmesi onay süreçlerini hızlandırması noktasında da iş dünyamızın talebi var.” diye konuştu.
Nefes Kredisi’nde hazırlıklar son aşamada
Kriz sürecinde Odanın kaynaklarını 45 bin üyesi için kullanmaya devam ettiğini ifade eden Başkan Burkay, Nefes Kredisi çalışmalarında da TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu ile çalışmalarda sona gelindiğini bildirdi. BTSO’nun öz kaynaklarıyla oda ve borsalar arasında Nefes kredisinde üyelerine en büyük desteği sağlayan Oda olduğunu ve hayata geçirilecek Nefes Kredisi’nin iş dünyasına can suyu olacağını belirten Başkan Burkay, önümüzdeki günlerde resmi açıklamanın yapılacağını kaydetti.
“Vakıflar kira almamalı”
Özdilek Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Özdilek, Türkiye’nin tüm dünya ile birlikte zor bir süreçten geçtiğini söyledi. Önümüzdeki 3 aylık dönemin şirketler açısından çok kritik olduğunu ifade eden Özdilek, “Bütün şirketlerin borcu var. Bu 3 aylık dönemi zararsız kapatmak mümkün değil. Ancak Hükümetimizin gerekli tedbirleri alacağından şüphemiz yok.” dedi. Vakıf kiracılarının da bu süreçte zor durumda kaldığını belirten Özdilek “Vakıfların bu iş yerleri kapalı olduğu sürece kira almamaları lazım. Biz AVM’lerimizdeki kiracılarımızdan işletmeleri kapalı olduğu sürece kira almayacağımızı beyan ettik. Hepimiz aynı gemideyiz. Birbirimize destek olmak zorundayız.” dedi.
Bu dönemde en dikkat ettikleri hususun istihdamı korumak olduğunu belirten Beyçelik Holding Kurucu Başkanı Faik Çelik, “Tüm sektörlerde yılsonuna kadar yüzde 25-30’luk bir daralma bekleniyor. Otomotiv sektöründe gidişat bu yönde. Buna karşın eleman çıkarmak istemiyoruz. Ancak bizim sektörümüzde ücret skalası daha yüksek. Kısa çalışma ödeneğinden yüzde 35 istifade edebiliyoruz. Nitelikli elemanlar için ödeme destek rakamının artması ve Kapsamın genişletilmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Harput Holding Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Etkeser, korona virüs tedbirleri kapsamında çalışma hayatında uygulanmaya başlayan bazı yöntemlerin işverene ek maliyetler getirdiğine dikkati çekti. Servislerin artık yarı kapasitesiyle işçi taşıdığını bu duruma örnek gösteren Etkeser, ayrıca enflasyon muhasebesinin de tekrar gündeme gelmesi gerektiğini ifade etti.
Şu anda birçok ülkenin krizi zamana yaymaya çalıştığını belirten Aslanoba Grup Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Aslanoba, “Çünkü ABD, Almanya gibi ekonomiler bile bu durumu aylarca sürdüremez. Süre uzadıkça ve belirsizlik arttıkça ekonomiler daha fazla etkilenecek.” şeklinde konuştu.
Korona virüsün olumsuz etkilerine rağmen istihdamı korumak için mücadele ettiklerini anlatan Simge Grup Yönetim Kurulu Başkanı Nezir Gencer, özellikle ihracatta sıkıntılı bir dönem yaşadıklarını belirterek, “İhracat için uzun yıllardır büyük bir çaba gösteriyoruz. Salgınla birlikte tüm çalışmalarımızı durdurmak zorunda kaldık. Siparişlerimiz elimizde kaldı.” dedi. Desteklerde sektör ayrımı yapılmaması gerektiğini savunan Gencer, mevcut desteklerin de kapsamının genişletilmesini beklediklerini ifade etti.
“Kısa çalışma ödeneğinde şart aranmamalı”
Coşkunöz Holding Yönetim Kurulu Başkanı Oya Coşkunöz Aktaş, korona virüs krizinin daha önce yaşanan krizlerden çok farklı olduğunu söyledi. Küresel ticarette büyük bir belirsizlik yaşandığını ifade eden Coşkunöz, bu süreçte firmaların kaynaklarını kısıtlı kullanması gerektiğini vurguladı. Firmaların ayakta kalabilmesi için önemli destekler açıklandığını belirten Coşkunöz, bu desteklerde iyileştirmeler yapılmasını beklediklerini ifade etti. Kısa çalışma ödeneğinde şartların esnetilmesi gerektiğini söyleyen Coşkunöz, yüksek nitelikli çalışanlar için de ödeneklerin artırılmasını talep etti. Oya Coşkunöz Aktaş bu süreçte firma olarak sağlık sektörünün ihtiyaçlarına yönelik üretime başladıklarını da söyledi.
B Plas Yönetim Kurulu Başkanı Celal Gökçen ekonominin geleceği açısından kriz sonrası önlemlerin de son derece önemli olduğunu vurguladı. Kriz sonrası taleplerin eskisi gibi olmayacağını söyleyen Gökçen, “Zor bir dönemden geçiyoruz ancak sonrası daha da zorlu olabilir. Kriz sonrası tekrar harekete geçebilmek için farklı destekler gerekebilir.” dedi. Krize yatırımda yakalanan çok sayıda firma bulunduğunu da anımsatan Gökçen, devam eden yatırımların durması halinde ihtilafların doğabileceğini kaydetti. Gökçen ayrıca emekli çalışanların da kısa çalışma ödeneğine dahil edilmesinde fayda olacağına inandığını sözlerine ekledi.
“Gıda sektöründe hammadde tedariğinde sıkıntı yaşanıyor”
Korona virüs krizinde gıda sektöründe tedariğin ne kadar önemli olduğunun bir kez daha ortaya çıktığını söyleyen Matlı Holding Genel Müdürü Önder Matlı, sektörde yaşanan sıkıntıların diğer sektörlerden farklı olduğunu ifade etti. Matlı, “İlk günden itibaren gece gündüz çalışıyoruz. Şu anda hammadde tedariğindeki sıkıntıları aşmaya çalışıyoruz. Ülkeler tarım ürünlerinde ihracat yasağı yönünde kararlar almaya başladı. Alınan bu kararlar sektördeki endişeleri artırıyor. Türkiye hammadde açısından bu krize ithalata en bağımlı olduğu dönemde yakalandı. Ülkemizde hububat hasadı Mayıs sonu başlayıp Haziran, Temmuz aylarında yaygınlaşıyor. Öte yandan lojistik sıkıntıları da aşmaya çalışıyoruz. Kriz sonrası yeni ekonomik düzen konuşulacaksa gıda konusunda yapısal adımların atılması gerekiyor” dedi.
Uludağ İçecek Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ömer Kızıl, satış kanallarının yüzde 70’ten fazlasının kapalı durumda olduğunu söyledi. Sadece market kanalının açık olduğunu belirten Kızıl, “Bu süreçte kimseyi işten çıkarmayacağız. Maaşları ödemeye devam edeceğiz.” dedi. Bursa’da salgınla mücadele eden sağlık çalışanlarının da yanında olduklarını söyleyen Kızıl, Bursa Şehir Hastanesi’nde çalışan 4.000 kişi için her hafta su ve C vitaminli maden suyu gönderdiklerini söyledi. Kızıl, korona virüs sonrasında güvenli gıdanın öneminin artacağını da sözlerine ekledi.
İhtiyaç sahiplerine destek sürdürülmeli
Gülbebe Tekstil Firması Sahibi Mustafa Gürses korona virüs krizinde çalışanların işsiz kalmaması için şirketleri yaşatmanın çok önemli olduğunu belirterek, “Bu süreçte sosyal açıdan özellikle yevmiyeli ve kayıt dışı çalışanların da durumunu gözetmemiz gerekiyor. BTSO, Valilik koordinasyonunda tespit edilen yerlere yardım götürmeye çalışıyor. İlerleyen süreçte ihtiyaç sahipleri için yardımlarımızı artırmalıyız” dedi.
BTSO Yüksek İstişare Toplantısı’na katılan Bursa Vergi Dairesi Başkanı Nuri Karakaş, faaliyet alanı bakımından mücbir sebep kapsamında olmasına rağmen NACE kodu dolayısıyla mücbir sebep hükümlerinden faydalanamayan mükelleflerin mağduriyetlerini en hızlı şekilde çözmek için çalıştıklarını söyledi. Bursa İŞKUR İl Müdürü Feyzullah Eren Türkmen ise kısa çalışma ödeneği başvuruları hakkında bilgi verdi.
Toplantıya ayrıca BTSO Yüksek İstişare Kurulu Üyeleri Özel Hayat Hastanesi Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Özkul, Moral Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Ali Moral, Burkay Grup CEO’su Mehmet Burkay ile BTSO Meclis Başkanı Ali Uğur, BTSO Yönetim Kurulu ve Meclis Başkanlık Divanı Üyeleri de katıldı.