Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği, Türkiye’nin parlayan yıldızı küçükbaş hayvancılıkta süt üretiminde uygulanması gereken maliyet hesapları raporlarını açıkladı. Buna göre 2021 yılında; keçi sütünün litre fiyatının 5,5 TL’nin, koyun sütünün litre fiyatının ise 7,5 TL’nin altında olmaması gerektiği belirtildi.
Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği her yıl yayınladığı gibi bu yıl da küçükbaş süt üretimindeki maliyet hesaplarını raporlardı. Birliğin hazırladığı rapora göre; üreticinin aylık gelirinin asgari ücreti yakalayabilmesi için 2021 yılında keçi sütünün litre fiyatının 5,5 TL’nin, koyun sütünün litresinin ise 7,5 TL’nin altında olmaması gerektiği açıklandı.
Pandemi, küçükbaş sütüne ilgiyi artırdı
Küçükbaş hayvan sütünün öneminin özellikle pandemiden sonra daha çok arttığına değinen Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Doç. Dr. Ferhan Savran, "Özellikle pandemi döneminden sonra süt ve süt ürünlerine olan talebin artması, gerek süt hayvanlarının fiyatlarına gerekse de satılan çiğ sütün fiyatına olumlu etkiler sağlamıştır. Süt keçiciliği ve süt koyunculuğunda önde gelen illerden biri de Çanakkale’dir. Özellikle Ezine peynirinin ham maddesini oluşturan koyun ve keçi sütüne olan talep, Çanakkale’de süt tipi küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine ilgiyi arttırmıştır. Bu anlamda Çanakkale’de yaklaşık 7 bin aile koyun ve keçi sütü yetiştiriciliğinden geçimini sağlamaktadır. Kayıtlı keçi sütü üretiminde Çanakkale lider konumdadır. Kayıtlılığı arttıran en önemli unsurlardan biri de Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın vermiş olduğu çiğ süt desteklemeleridir. Müstahsillerin çiğ süt desteği alması için muhakkak belgeli süt satışı yapmaları gerekmektedir" dedi.
"Halkanın en önemli ayağı üreticilerdir"
Üretimde devamlılığın sağlanabilmesi, yetiştiriciyi ayakta tutabilme ve köyden kente göçü engelleme açısından küçükbaş üreticisinin ayakta kalabilmesinin en önemli unsur olduğunun altını çizen Başkan Doç. Dr. Savran, "Çanakkale’de sütün hemen hemen tamamının sanayiye satılıyor olması, üreticinin beklentilerini de yükseltmiştir. Zira bugün marketlerde Ezine peyniri kilogram fiyatlarının 90-100 TL’leri bulduğu görülmektedir. Tüm bunların ışığında, merak edilen konu ise; Türkiye genelinde bugüne kadar en yüksek sanayi fiyatlarının verildiği Çanakkale’de 2021 yılı için süt fiyatlarının ne olacağıdır. Üreticinin, her geçen yıl artan maliyetler nedeniyle zarara uğramaması adına Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği hem üreticinin yıllık gelir düzeyini araştırmış hem de koyun ve keçi sütünün maliyet fiyatları ile ilgili çalışma gerçekleştirmiştir. Bir zincirin halkası olan bu üretim deseninde kazan kazan politikasından kesinlikle vazgeçilmemesi gerekmektedir. Bu halkanın da en önemi ayağı üreticilerdir" diye konuştu.
"Bu fiyatların altında üretici kar edemez"
Koyun ve keçi sütü perakende satıldığı zaman her ilde farklı fiyatlar ile karşılaşıldığını hatırlatan Başkan Doç. Dr. Savran, "Ancak sanayiye satılan sütlerde bu fiyat iller arasında benzerlik göstermektedir. Geçen yıl, keçi sütü litresinin 4-4,5 TL’den, koyun sütünün litresinin ise 6,5 TL’den sanayici tarafından satın alındığı bilinmektedir. Bu sene gerek döviz kurlarındaki artışın gerekse pandeminin oluşturduğu olumsuz etkiler düşünüldüğünde süt fiyatlarında yüzde 30 civarında bir artışın beklendiği ön görülmektedir. İzmir ilinde açıklanan fiyatlara göre; 2021 yılında keçi sütünün litresi 5 TL., koyun sütünün litresi ise 7 TL. olarak belirlenmiştir. Çanakkale’de ise; Ezine peyniri üretiminde kullanılan koyun ve keçi sütünün özel bir önemi vardır. Bu marka değerine anlam katan koyun ve keçi sütünün fiyatının keza diğer illere göre daha yüksek olması beklenmektedir. Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği, hem artan maliyetleri hem de piyasa fiyatlarını dikkate alarak koyun ve keçi sütünün satın alınması gereken fiyat ile ilgili bir projeksiyon hazırlamıştır. Bu çalışmaya göre; 2021 yılı için 1 litre keçi sütünün fiyatının minimum düzeyde 5.5 TL’nin altında, koyun sütün ise 7.5 TL’nin altında olmaması gerektiği, aksi takdirde üreticinin kar edemeyeceği öngörülmektedir. Maliyetler hesaplanırken, hayvan sayısı ortalamaları ve üretim miktarları göz önünde bulundurulmuş, Çanakkale yetiştiricisinin Çanakkale koşullarında maliyetleri ve yetiştiriciliğini yaptığı ırkların özellikleri de dikkate alınarak hesap yapılmıştır. Çanakkale’de işletme başına düşen keçi sayısı ortalama 80, koyun sayısı ise ortalama 100 baştır" şeklinde konuştu.
“Sanayici hassasiyet göstermeli, üreticinin beklentisini karşılamalıdır”
Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği tarafından hazırlanana çiğ süt maliyet raporunda, maliyetlerin içerisinde 365 gün boyunca yapılan masraflar ve işçilik giderlerinin ayrı ayrı kalemler halinde detaylandırıldığını da anlatan Başkan Doç. Dr. Savran, "Raporu hazırlamak için yaptığımız hesaplamalarda, masraflar en ince ayrıntısına kadar değerlendirildi. Çalışma neticesinde çıkan sonuçlara istinaden gerekli ön görüler ortaya konulmuştur. Bu anlamda beklentimiz, sanayicinin hassasiyet göstermesi ve üreticinin beklentisini karşılamasıdır" dedi.
"Oğlaklar, erken yaşta kesime gönderilmemeli"
Oğlakların erken yaşta kesime gönderilmesinin de süt keçiciliğinde karlılığı etkileyen unsurlardan biri olduğunu dile getiren Başkan Doç. Dr. Savran, "Bunun yanı sıra, özellikle süt keçiciliğinde karlılığı etkileyen en önemli unsurlardan bir tanesi de oğlakların erken yaşta kesime gönderilmemesidir. Birlik tarafından yapılan, söz konusu çalışmada ayrıca bu konuya da vurgu yapılmaktadır. Kasaplık kuzu yetiştiriciliğinde olduğu gibi kasaplık oğlak yetiştiriciliğinin de artık keçicilik işletmelerinin özen göstermesi gerektiği bir konu olduğu raporda vurgulanmaktadır. 2021 yılının hem Çanakkale’deki hem de tüm Türkiye’deki yetiştiricilerimize hayırlı uğurlu ve bereketli bir sezon olmasını temenni ediyoruz” diye konuştu.