TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programı Başkanlığı’nın düzenlediği “13. Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Samsun Bölge Yarışması 2019”un ödül töreni, Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nde yapıldı.
Yaşar Doğu Spor Bilimleri Eski Kapalı Spor Salonu’nda, 3 gün boyunca ortaokul öğrencilerinin projelerini sergileyerek tanıttığı etkinliğin ödül törenine Rektör Prof. Dr. Sait Bilgiç, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Kuran, Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bekir Batı, Samsun İl Milli Eğitim Müdürü Coşkun Esen, Sinop İl Milli Eğitim Müdürü Ercan Yıldız, Tokat İl Milli Eğitim Müdürü Murat Küçükali, Atakum İlçe Milli Eğitim Müdürü İrfan Yetik, akademisyenler, yarışmada yer alan öğrenciler ve öğrencilerin öğretmenleri ile aileleri katıldı.
“Projelerin hepsi bizim gözümüzde başarılıdır”
Programın açılış konuşmasını yapan TÜBİTAK Samsun Bölge Koordinatörü Hasan İçbudak, “Amasya, Ordu, Giresun, Sinop, Çorum, Kastamonu, Tokat ve Samsun’un aralarında bulunduğu 8 ilde, 10 farklı alanda, 866 adet proje başvurusu yapıldı. Ön değerlendirmeler sonucu içlerinden 100 tanesi, 3 gün boyunca burada öğrencilerimiz tarafından tanıtıldı. Jüri üyelerimizin oylarıyla seçilen 15 proje, 29 Nisan-3 Mayıs 2019 tarihleri arasında Türkiye finallerinde bölgemizi temsil edeceklerdir. Bu yarışmanın temel amacı ödül değildir. Sizleri bilimsel düşünmeye, gözlem yapmaya, merak etmeye, soru sormaya, araştırmaya yönelik bir araçtır. Buradaki belki de en büyük ödül, sizlerin ve danışman öğretmenlerinizin kazanımlarıdır. Bu sergide onların anlatımlarındaki heyecanlarını, özellikle özgüvenlerini dikkate aldığımızda bu hedeflerin gerçekleştiğini görüyor ve mutlu oluyoruz. Bu nedenle sergiye katılan herkes, bizim gözümüzde başarılıdır ve kazanmıştır. Sizleri gönülden kutluyor, bu araştırma isteğinizin gelişmesini diliyorum” dedi.
“Buraya katılan herkes bana göre birincidir”
Üniversite içerisinde bu tür bir etkinliğin düzenlenmesinden duyduğu memnuniyeti ifade ederek sözlerine başlayan Rektör Prof. Dr. Sait Bilgiç ise, “Bu salon her gün bilim, insanlık ve eğitim adına nice toplantılara ev sahipliği yapıyor. Son 3 günde; İslam bilim tarihi üzerine çok değerli araştırmalar yapmış olan değerli bir ilim insanı Prof. Dr. Fuat Sezgin ile ilgili bir program vardı. Biz genelde içinde bulunduğumuz şartların psikolojisinden kaynaklı olarak zaman zaman birbirimize olumsuz etkileyen şeyler söyleriz. ‘Bizden bir şey olmaz, biz neyiz ki, elin oğlu almış gitmiş, daha yakalamamız mümkün değil’ gibi bir bakış açımız var. Ama öyle olmadığımızı, aslında bugünkü bilimin geldiği noktanın düne dayandığını ve dün de atalarımızın Müslüman bilim insanlarının çok önemli rol aldıklarını görüyoruz. O gün atılan temeller üzerine Batı’nın bunu kendine alması ve bizim de 16. Yüzyıldan kaynaklı sebeplerle onların daha öne geçtiği bir dönemi yaşıyoruz. Bizim geçmişimize baktığımızda çok büyük bilim insanları çıkarmış bir inancın, bir toplumun, bir milletin insanları olduğumuzu görürüz. Bu nedenle hiç aşağılık kompleksine katılmamıza gerek yok, bilakis güç alabileceğimiz önemli bir kökün parçalarıyız. Bunu hatırlatmak istedim. Dün de Tıp Fakültesi’nden öğrencilerimiz vardı bu salonda. Onlarda bilimsel yöntemlerle bilginin nasıl üretilebildiğini, hem eğlenceli hem de bir araştırmanın nasıl yapılabileceğini öğrendiğimiz bir süreci yaşadık. Onların da gözlerinde gördüğümüz parıltı, geleceğimiz adına ümitli olmamıza sebep oldu. Bugün ise daha da güzel bir etkinlikle beraberiz. Kendi fikirlerini projeye dönüştürerek bir şey üretebilmenin tadını yaşamışlar. Adına yarışma diyoruz ama aslında buraya katılan herkes bana göre birincidir. Buraya katılmakla aslında başarılı olmayı hak etmiş oluyorsunuz. Bu nedenle sizleri kutluyorum. Bu yolda sizlere yardımcı olan öğretmenlerimizi de tebrik ediyorum. Çünkü onların katkıları olmasa yavrularımızın kendi fikirlerini bilimsel bir zemin üzerinde hayata geçirmeleri kolay değildi” dedi.
“Israrlı olacaksınız, pes etmeyeceksiniz, defalarca denemeye devam edeceksiniz”
Bilimin ancak sabır, azim ve çok çalışma ile ortaya çıktığına vurgu yapan Rektör Bilgiç, “Gözlemleyeceksiniz, deneyeceksiniz. Belki bu denemeleriniz boşa çıkacak. Fakat ısrarlı olacaksınız. Pes etmeyeceksiniz. Defalarca denemeye devam edeceksiniz. Bilim adamlarının hayatına baktığınızda, en son buldukları ile anılsalar da o başarılarının ne büyük zahmetlerle ortaya çıktığını görüyoruz. Çocuklarımızın da başlamış olduğu bu süreç bir defa azimlerini gösteriyor. Diğer arkadaşlarına göre daha çok çalışıyor. Ama ulaştığı sonuç onu mutlaka mutlu edecek ve ondan sonra yeni bir çalışmanın da sebebi olacak. Bu nedenle çocuklarımızı ben gönülden tebrik ediyorum. Bu sürecin sonunda kendilerine bir meslek tercihinde bulunacaklar. Ailelerin onların sevecekleri ve yetenekleri ile daha başarılı olmalarını sağlayacakları alanlarda kalmalarına müsaade etmeleri lazım. Bazen o günün geçerli, garanti iş bulunabilen ve daha çok para kazanma imkânı olan alanlara doğru çocuklar yönlendirilmeye çalışılır. Çocuklar için bu bir kayıp. Sevmedikleri bir mesleği yapmaları da mutsuzluklarına sebep oluyor. YÖK üyeliği yaptığım dönemde yeniden sınava girmeden bunu telafi edebilecek bir düzenlemeyi hayata geçirmiştik. Kişinin o bölüme girdiği puanla, o yıl veya daha sonraki yıllarda geçiş yapabilme imkânını sağladık. Bu nedenle yanlış yere girdiğini gören öğrenciler için bir açık kapı da şu anda var. Çünkü çocuklarımızın mutluluğu için sevdiği bir işte olmaları çok önemli. İnşallah ülkemizin geleceği çocuklarımızın burada attıkları bu adımdan geçecek. Türkiye’nin güçlü olması lazım. Çünkü Türkiye bugün, mazlum milletlerin ümidi halinde. Bu gücü bizler, gençlerimizin doğru yerde olmaları ve onlara iyi imkânlar sağlamakla oluşturabileceğimizi biliyoruz” ifadelerini kullandı.
Elazığ’da yapılacak finallerde yer alacak 15 proje
Konuşmaların ardından ödül törenine geçildi. Yarışmada yer alan öğrenciler, sonuçlar açıklanırken büyük bir heyecan yaşadı. Dereceye girenlere başarı belgelerini Rektör Prof. Dr. Sait Bilgiç, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Kur’an, milli eğitim müdürleri ve akademisyenlerin elinde aldı. Ayrıca kazananlara para ödülü de verildi.
29 Nisan-3 Mayıs 2019 tarihleri arasında Elazığ’da yapılacak Türkiye finallerinde yer alacak, 10 farklı alandaki 15 proje şunlardan oluştu:
Biyoloji (2 finalist): Çorum Bilim ve Sanat Merkezinden Alara Duha Köklükaya “Farklı Metotlarla İşlenmiş Yeşil Çayın Drosophila Melanogaster’in Fekundite ve Gelişimsel Özelliklerine Etkisi” ve Amasya Merzifon Bilim ve Sanat Merkezinden Gökay Bilgin “Biyopestisitler Ne Kadar Güvenilir? Neem (Tespih Ağacı) Yağı İçerikli Bir Pestisitin Ekosisteme Olası Etkileri”
Coğrafya (1 finalist): Samsun Vezirköprü İmam Hatip Ortaokulundan Büşra Çelebi-Hamide Aydın “Vezirköprü Şahinkaya Kanyonu’nun İlçe Turizmine Etkisi”
Değerler Eğitimi (2 finalist): Samsun Mustafa Kemal Ortaokulu’ndan Melek Usta-Mert Yüksel “Öykülerimde Yeşeren Değerler” ve Tokat Bilim Sanat Merkezinden Kaan Talha Özer “Drama ile Değerler Eğitimi (DİDE)”
Fizik (1 finalist): Amasya Şehit Ferhat Ünelli Bilim ve Sanat Merkezinden Berkay Zobu-Tolga Döğen “Milli Güvenlik İletişim Aracı-Lazer İletişim”
Kimya (1 finalist): Tokat Bilim ve Sanat Merkezinden Muhammed Tarık Çakan “Atık Polistren Strafor Köpükler Kullanılarak Sağlam Kompozit Yalıtım Malzeme Üretimi”
Matematik (3 finalist): Samsun Rotary Kulübü Bilim ve Sanat Merkezinden Can Koç “Küpler Farkının Üçgensel Sayılarla İlişkisi ve Geometrik Modelleri”, Samsun Rotary Kulübü Bilim ve Sanat Merkezinden Hiranur Özdemir “Karenin Köşegenleri ile Oluşturduğu Dik Üçgen Sayısı” ve Amasya Şehit Ferhat Ünelli Bilim ve Sanat Merkezi’nden Yiğit Kaan Önder “Aklından İki Sayı Tut”
Tarih (1 finalist): Tokat Bilim ve Sanat Merkezinden Zeynep Yavaş “İç İçe Geçmiş”
Teknolojik Tasarım (2 finalist): Tokat Bilim ve Sanat Merkezinden Gökay Deniz Taslıoğlu “Türkiye’ye Ait Uyduların Anlık Takibinin Yapılması” ve Amasya Şehit Ferhat Ünelli Bilim ve Sanat Merkezi’nden Esma Begüm Gümüş “Depreme Dayanıklı Ev Modeli Tasarımı”
Türkçe (1 finalist): Amasya Türk Telekom Anadolu İmam Hatip Ortaokulundan Muhammed Emre Karadeniz-Yahya Doğuhan Korkmaz “İstiklal Marşı Kelime Bilgisi ve Bal Gibi İstiklale Yürüyoruz Oyunu”
Yazılım (1 finalist): Ordu Eczacı İlhan Hazinedar Ortaokulundan Kaan Salim Ünal-Yılmaz Kerem Daban “Kavşak Tanıyan Akıllı Arabalar”