Hasan KIRMIZITAŞ- Kadir GÜNEŞ/ELAZIĞ, (DHA)- MERKEZ üssü Elazığ’ın Sivrice ilçesi olan ve 41 kişinin hayatını kaybettiği 6.8 büyüklüğündeki depremin ardından kentteki inşaatlar geçici süreyle durdurulurken, hasar tespit çalışmalarının ardından beton santralleri de üretime ara verdi.
Elazığ’da meydana gelen çevre il ve ilçelerde de hasara yol açan depremin yaralarının sarılmasına devam ediliyor. Depremde yıkılan evlerin yanı sıra ağır ve orta hasarlı binaların tespit ve yıkım süreci devam ederken, depremzedelerin de mağdur olmaması için tüm kurum ve kuruluşlar yoğun çaba harcıyor. Depremde yıkılan binaların enkazında yapılan incelemede dere kumu, kalitesiz beton ve demirlere rastlanmasının ardından gözlerin çevrildiği diğer binalarda Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ekipleri tarafından denetimler yapılıyor. Hasarlı olan veya vatandaşların isteği üzerine evlerden numuneler alınarak, depremin hasara yol açıp açmadığı ya da olası bir depremde dayanaklılığı belirlenerek oturulup oturulmayacağı yönünde rapor veriliyor.
Özellikle enkazlarda rastlanan dere kumunun ardından inşaat sektörü mensupları da yapılan binalarda kullanılan malzemeler ile ilgili gelinen süreci anlattı. Geçmiş yıllarda müteahhitlik ve mühendislik hizmetlerinin yetersizliğinin yanı sıra kullanılan malzemelerin kalitesinin eksikliğinden bahseden sektör temsilcileri, yeni dönemde depreme dayanıklı yapılar inşa edildiğini ifade etti. Son yıllarda bina yönetmeliği ile ilgili düzenlemelerin ardından inşaat sektöründe denetim mekanizmasının yoğun şekilde işlediğine dikkat çeken inşaat sektörü temsilcileri, onlarca kişiye mezar olan enkazlarda rastlanan dere kumunun da tarihe karıştığını vurguladı. Günümüzde dere kumu yerine hazır beton kullanıldığını ve inşaatlarda kullanılan betonların da hem üretici firma hem de Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ekiplerince kontrolden geçirildiğine dikkat çeken, sektör temsilcileri elde edilen raporların ardından standartların altında inşa edilen binaların da yıkıldığını belirtti.
HAZIR BETON İLE BİNALARIN DAYANIKLILIĞI ARTIRILDI
Geçmişte dere kumu, kalitesi düşük çimento ve ince demirler ile yapılan binalardaki beton kalitesinin günümüz ölçümlerine göre ortalama C8 olduğunu belirten sektör temsilcileri, günümüzde ise beton kalitesinin C30 ile C35 arasında olduğuna dikkat çekti. Yeni inşaatlarda kullanılan kaliteli beton ile yapıların depreme dayanıklılığının artırıldığını anlatan sektör temsilcileri, Elazığ’da meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depremlerde yıkılan yapıların inşa yaşının 30- 35 arasında olmasının da bunun en belirgin kanıtı olduğunu anlattı.
KAYALAR KIRILARAK 3 ÇEŞİT TAŞ ELDE EDİLİYOR
Elazığ’da hazır beton üretimi yapan santral sahiplerinden Mustafa Yaman, günümüzde dere kumu yerine taş ocaklarında kayaların kırılarak kum elde edildiğini söyledi. Elazığ’da mevcut taş ocaklarında konkresör yardımıyla kırılan kayalardan 3 çeşit taş elde edildiğini anlatan Yaman, "Elde edilen üç çeşit taş var. Bu taşlar, kırılmasının ardından elenerek ve yıkanarak temiz şekle getiriliyor. En ince olan ve 0.5 olarak tanımladığımız toz kum çimento ile birleşmesi sonrası betonun kaynaşmasını sağlıyor. 2 numaralı dediğimiz daha iri olan taş ise köşeli olması nedeniyle betonda birbirini tutuyor. 3 numara olarak adlandırdığımız daha büyük olan taşlar da betonun sağlamlığına katkı sağlıyor. Bunları belirlenen oranlarda alıp, yine standartlarda belirtilen çimento ile mikser aracında karışımının ardından hazır beton elde ediliyor. Bu betonu santral kendi içerisinde analizlerinde istenilen standartları sağladıktan sonra inşaat sahasına sevk ediyor. İnşaat alanında da Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından numuneler alınarak C30 veya C35 standartlarını taşıyıp taşımadığını kontrol ediyor. Numunelerde standart altında olduğu belirlenirse de inşaatlarda kullanımına izin verilmiyor" diye konuştu.
İNŞAATLAR DURDURULDU
Öte yandan, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ekipleri Elazığ’da meydana gelen depremin ardından kentteki tüm inşaatları durdurdu. İlk etapta 15 gün süreyle durdurulan inşaatların, belirlenen süre sonunda yapımına başlanıp başlanmayacağının kararlaştırılacağı belirtildi. Hazır beton santrali sahibi Mustafa Yaman, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ekiplerinin hasar tespit çalışmaları nedeniyle denetim yapamadığı ve betonlardan numune alamadığından inşaatların durdurulduğunu söyledi. Yaman, inşaatların yanı sıra hazır beton santrallerinde de denetim yapılamadığından dolayı aynı süre içerisinde üretime ara verildiğini kaydetti.
FOTOĞRAFLI