Sanayi tesislerinin atıkları nedeniyle 1970’li yıllardan bu yana kirlenen Ergene Nehri, yerli tünel açma makinesi ’Lale’ ile yeniden hayat buluyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Lale’nin açtığı tünellerden birine girerek, 120 metre ilerledi. Türk mühendisleri tarafından tasarlanan ve günde 20 metre kazı yapan Lale’yi inceledikten sonra açıklama yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, “Yerli tünel açma makinası Lale, Türkiye’nin en büyük çevre projesinde tünel kazmak için kullanılıyor. Buradaki sanayi kuruluşlarımızın atık sularını arıttıktan sonra derin deşarj tünelleriyle Marmara Denizi’nin 4-5 kilometre dibine pompalamış olacağız” dedi.
En büyük çevre projesi
Ergene Derin Deşarj Tünel ve Arıtma Projesi’nin gerçekleştiği alanı ziyaret ederek, E-Berk Tünel Teknolojileri AŞ’nin geliştirdiği yerli tünel açma makinası Lale’ye ilişkin yetkililerden bilgi alan Bakan Varank, olumsuz şartlara aldırmadan, tünele girdi ve 120 metre boyunca ilerleyerek makinenin çalışma yaptığı alana kadar gitti. Bakan Varank tünel çıkışı ise gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Üç bakanlık birlikte çalışıyor
Bakan Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Ergene Nehri’ndeki kirliliği azaltmak için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının birlikte çalıştığını belirterek, arıtılmış atık suların derin deşarjı için proje kapsamındaki tünellerden birini ziyaret ettiklerini dile getirdi.
120 metre ilerledi
TÜBİTAK destekleriyle Ankara’da üretilen yerli tünel açma makinasının 18 Eylül’de banttan indirilme törenine bizzat katıldığını hatırlatan Varank, “Yerli tünel açma makinası Lale, Türkiye’nin en büyük çevre projesinde tünel kazmak için kullanılıyor. Hep beraber tünelin içine girdik. Biraz sıcak ve rahatsızlık verici bir havası olsa da 120 metre kadar ilerledik” dedi.
Son aşamaya geldi
Varank, zor koşullarda çalışan işçilere de Allah’tan kolaylıklar dileyerek, “Hem oradaki emekçilerle selamlaşma fırsatı bulduk hem de yerli ve milli olarak bir kaç ülkenin üretebildiği teknolojinin burada kullanılması hepimizi mutlu etti, gurur duyduk. Ergene Projesi’ni de 2020’nin sonuna kadar önemli ölçüde tamamlayarak nehrimizdeki su kalitesini yükseltmek istiyoruz. İnşallah bu projeyi de bir hal yoluna koyup tamamlamış olacağız, zaten son aşamalara geldi” diye konuştu.
Cari açığı azaltacak
Bakanlığın destekleriyle geliştirilen bir ürünün böylesi önemli projelerde kullanılmasının önemine değinen Varank, “Hem ülkemize döviz kazandıracak hem de cari açığın azaltılmasına katkı sunacak. Firmamız bunun ihracatını da gerçekleştirebiliyor. 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejimizin ana unsuru yüksek katma değerli ürünlerle kalkınan bir Türkiye’yi yakalamak, bu manada önemli bir proje” dedi
50 yıllık sorun
Varank, Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında yapılan çalışmaları da değerlendirerek, yerel yönetimlerin gerekli hassasiyeti göstermemesi sebebiyle 1970’li yıllardan itibaren bölgedeki sanayi tesislerinin atıklarını Ergene Havzası ve Ergene Nehri’ne bıraktığını ifade etti.
Marmara’nın 4 - 5 kilometre dibine
Bölgedeki sanayi kuruluşlarını 12 Islah OSB çatısı altında topladıklarını anımsatan Varank, “Buradaki sanayi kuruluşlarımızın atık sularını arıttıktan sonra derin deşarj tünelleriyle Marmara Denizi’nin 4-5 kilometre dibine pompalamış olacağız. Bunlar arıtıldıkları için çevreye zararlı bir hale gelmeyecek. İnsan kullanımına uygun değil ama çevreye zararsız bir halde. Böylece, buradaki sanayi kuruluşlarımızın atık sularını bertaraf etmiş olacağız” şeklinde konuştu.
Çevreye hassasiyet
Bakan Varank, Türkiye’nin ihracatının yüzde 65’inin Marmara Bölgesi’nden yapıldığına dikkati çekerek, "Marmara Bölgesi’nde sadece OSB’lerde 800 bin vatandaşımız istihdam ediliyor. Türkiye’nin gücüne güç katan bir bölgemizden bahsediyoruz. Buradaki sanayimiz bizim göz bebeğimiz. Sürdürülebilir kalkınmanın devam etmesi için sadece yatırım değil çevreye hassasiyet göstermemiz lazım. Bu proje de sürdürülebilir kalkınmayı çevre açısından destekleyen bir proje” dedi.
TÜBİTAK desteğiyle
Türkiye’yi dünyada tünel açma makinesi üreten sekizinci ülke konumuna getiren E-Berk, ilk makinesi "Anadolu"yu 2017’de üretti. TÜBİTAK desteğiyle üretilen tünel açma makinası Lale, 18 Eylül’de Bakan Varank’ın katıldığı bir törenle banttan indirilerek, 12 Kasım’da kazı çalışmalarında kullanılmaya başlandı. Türk mühendis, teknisyen ve işçilerinin bilgi ve birikimiyle geliştirilen tünel açma makinası, günlük ortalama 20 metre kazı yapabiliyor.
Lale’nin yolu uzun
Yaklaşık 12 bin parçadan oluşan, 60 metre uzunluğunda ve 120 ton ağırlığındaki Lale, Ergene Derin Deniz Deşarj Atık Su İletim Tüneli Projesi kapsamında toplam 2 bin 500 metrelik kazı gerçekleştirecek. Söz konusu tünel açma makinesiyle yaklaşık 30 milyon liralık iş bitirilmesi hedefleniyor.