Adı pestil ve kömenin yanı sıra kuşburnu ile özdeşleşen ve Kuşburnu meyvesinin gen merkezi olarak kabul edilen Gümüşhane’de deneme amaçlı ilk kapama kuşburnu bahçesi kuruldu.
Dağlarında Türkiye’deki 27 tür kuşburnudan 17’sinin doğal olarak yetiştiği Gümüşhane’de Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve DOKAP tarafından finanse edilen ‘Kuşburnu Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi” kapsamında Kelkit ilçesinde 16 dönüm alanda 3 bin 500 adet tescilli Yıldız çeşidi sertifikalı kuşburnu fidanı dikildi.
“Gümüşhane’de 2019 yılında yaklaşık bin 500 ton kuşburnu rekoltesi elde edildi”
İlçeye bağlı Büyükcami Mahallesindeki bahçe tesisi etkinliğine katılan Tarım ve Orman İl Müdürü Edip Birşen, burada yaptığı açıklamada planlı kalkınmanın getirdiği hayat standartlarındaki yükselme, dengeli ve doğal beslenme konusundaki toplumdaki bilinçlenme sonucu kuşburnu ürünlerine olan talebin gün geçtikçe arttığını belirterek, “İnsan yaşamı için son derece önemli bir besin kaynağı olan ve C vitaminini bünyesinde bulunduran kuşburnu meyvesi, geniş bir kullanım ve tüketim alanına sahip bir bitkidir. Aile fertlerinin hemen hepsinin bu işi yapabilmesi ve her seviyedeki iş gücünü değerlendirmesi, en az sermaye ile kar sağlayan, geniş bir kuşburnu meyvesi potansiyeline sahip olan Gümüşhane ilinde 2019 yılında yaklaşık bin 500 ton kuşburnu rekoltesi elde edilmiştir” dedi.
“Gümüşhane kuşburnunun Türkiye’deki önemli bir gen merkezidir”
Kuşburnunun çevresel faydasının yanında ekonomik önemi de olan bir bitki olduğunu vurgulayan Birşen, “Türkiye’de doğal olarak 27 türü yetişmekte ve bunun 17 türü Gümüşhane ilinde bulunmaktadır. Türkiye’de böyle bir toprak yapısı üzerinde bu kadar tür ve çeşidi bünyesinde bulunduran başka bir il yok gibidir. Bu nedenle Gümüşhane kuşburnu bakımından Türkiye’nin önemli bir gen merkezi konumundadır. Herhangi bir kültür bitkisi yetiştirmeye müsait olmayan 6. ve 7. sınıf tarım alanlarının ıslah çalışmalarında, iklim ve toprak yönünden seçici olmayan kuşburnu ile değerlendirilmesiyle bu arazilerin ekonomik sürece katılımı sağlanmaktadır. Gümüşhane ilinin tamamında yetişen kuşburnu Gümüşhane yöresine ciddi ekonomik katkılar sağlayacak özelliğe sahiptir” diye konuştu.
Erozyona karşı kuşburnu
Türkiye genelinde etkili olan erozyonun Gümüşhane topraklarında da başta gelen sorunlardan birisi olduğunu dile getiren Birşen, kuşburnu bitkisinin oluşturduğu derin kök sistemi ile erozyona karşı koyabilme yeteneğinde olması nedeniyle yöredeki toprak kaybını da önlediğini kaydetti.
“Doğal olarak yetişen kuşburnunun yüzde 60’ı üretime konu oluyor”
Gümüşhane’nin kuşburnunun mamul olarak işlenmesi ile ilgili 6 adet işletmenin mevcut olduğunu ve 2019 yılında üretim kapasitelerini yüzde 100 artırarak 420 ton kuşburnu satın alındığını ifade eden Birşen, “Bunun yanı sıra çevre illerdeki gıda işletmeleri de ilimizden kuşburnu satın almaktadır. Böylece ilimizden gerek hammadde gerekse işgücü temin edileceğinden yöre halkına bir gelir teşkil edecektir. İlimizde toplanan kuşburnu meyvelerin bir kısmı halk tarafından geleneksel yöntemlere göre hazırlanan marmelat, şurup, çay gibi isimler altında değerlendirilmektedir. Bu değerlendirme ise halkın yaşam koşullarının iyileştirilmesi bakımından aynı zamanda bal, reçel gibi ürünlerin ikamesi özelliğini taşıdığından dolaylı bir gelir oluşturmaktadır. İlimiz sınırlarında doğal olarak yetişen kuşburnu potansiyelinin yüzde 60’ı üretime konu olmaktadır” şeklinde konuştu.
“Kuşburnu’dan yıllık 3-4 milyon TL nakdi gelir elde ediliyor”
Gümüşhane’de doğal olarak yetişen ve işgücü dışında hiçbir masraf yapılmayan kuşburnu meyvesinden yıllık yaklaşık 3-4 milyon TL civarında nakdi gelir elde edildiğini kaydeden Birşen, “İlimizin genel işlem hacmi yönüyle istihdam ve katma değer oluşturmaktadır. Demonstrasyon amaçlı bahçeler kurarak sertifikalı kuşburnu fidanlarının Gümüşhane’de yaygınlaştırılmasını amaçlıyoruz” dedi.